Alicja w Krainie Czarów
Alicja w Krainie Czarów (ang. Alice in Wonderland) to amerykański film fantasy z 1931 roku, wyreżyserowany przez Buda Pollarda, bazujący na powieści Lewisa Carrolla o tym samym tytule. Produkcja powstała w okresie Pre-Code.
Film ten jest pierwszą dźwiękową adaptacją Alicji w Krainie Czarów.
Fabuła
Nastoletnia Alicja niespodziewanie trafia do osobliwej krainy. Wkrótce spotyka Białego Królika, który spieszy się do domu Księżnej. Zaintrygowana Alicja podąża za nim, zabierając przy okazji jego wachlarz i rękawiczki. W domu Księżnej dochodzi do kłótni między nią a jej kucharką, która rzuca naczyniami i przesadza z pieprzem. Księżna wypędza kucharkę i grzecznie wita Alicję, której przybycia oczekiwała. Nagle niemowlę, które miało być pod opieką Alicji, przemienia się w prosię. Księżna uznaje, że Alicja wtrąca się w nie swoje sprawy i grozi jej dekapitacją. Alicja w panice ucieka.
Alicja pragnie wrócić do domu. Spotyka Kota z Cheshire, który wskazuje jej dwa kierunki: jeden prowadzi do Szalonego Kapelusznika, a drugi do równie szalonego Marcowego Zająca. Na protesty Alicji Kot zauważa, że w tej krainie każdy jest szalony, w tym również ona, ponieważ inaczej by się tu nie znalazła, po czym znika. Alicja natrafia na Szalonego Kapelusznika i Marcowego Zająca, którzy organizują herbatkę z ich przyjacielem Susłem. Obaj wytykają Alicji każdą nielogiczność w jej słowach. Urażona Alicja stwierdza, że to najgłupsza herbatka, na jakiej była, i odchodzi.
Przechodząc przez trawę, Alicja spotyka gąsienicę palącą sziszę, której skarży się, że zmieniała się tak wiele razy, że nie wie, kim jest. Gąsienica każe jej wyrecytować wiersz o ojcu Williamie, ale stwierdza, że Alicja się pomyliła i złość opuszcza ją. Alicja w końcu dociera do dworu Królowej Kier, przed którą ostrzegali ją poprzedni mieszkańcy krainy. Królowa karci Alicję za brak królewskiego zaproszenia, ale ta odpowiada, że ona i jej poddani to jedynie karty do gry. Wściekła Królowa skazuje Alicję na dekapitację, jednak Walet i Król Kier przekonują ją, by darowała wyrok.
Biały Królik informuje Alicję, że Królowa Kier raz skazała na śmierć Księżną za spóźnienie. Księżna jednak przybywa cała i zdrowa. Królowa pragnie ją przesłuchać, ale Alicja ratuje sytuację, mówiąc, że Księżna jest zbyt onieśmielona obecnością Królowej. Królowa Kier wszystkich ułaskawia. Wdzięczna Księżna prowadzi Alicję nad morze, gdzie każe Gryfowi zapoznać ją z Nibyżółwem. Nibyżółw, wspominając szkolne lata, lamentuje, że był kiedyś prawdziwym żółwiem. Alicja, Nibyżółw i Gryf śpiewają piosenkę, gdy Biały Królik informuje Alicję, że ma stawić się w sądzie jako świadek w sprawie skradzionych ciastek przez Waleta Kier.
Pierwszym świadkiem jest Szalony Kapelusznik, który niespodziewanie zostaje skazany na tańce i śpiewy przez Króla Kier pod zarzutem zabicia czasu. Przerażony Kapelusznik traci przytomność, co smuci Alicję. Kolejnym świadkiem jest kucharka, która wszędzie rozsiewa pieprz. Waletowi Kier udowodniono winę i za karę ma poślubić Księżną. Jednak Biały Królik, który ma uczucia do Księżnej, przyznaje się do winy. Alicja jako ostatni świadek dostrzega absurdalność procesu, za co zostaje skazana na dekapitację. Gdy wyrok zostaje wykonany, Alicja nagle budzi się w ogrodzie swojego domu i, wołana przez matkę, udaje się na herbatkę, czując ulgę, że to wszystko było tylko snem.
Obsada
- Ruth Gilbert jako Alicja
- Vie Quinn jako Królowa Kier
- Mabel Wright jako Księżna
- N.R. Cregan jako Król Kier
- Pat Glasgow jako Walet Kier
- Ralph Hertz jako Biały Królik
- Leslie T. King jako Szalony Kapelusznik
- Meyer Beresen jako Marcowy Zając
- Raymond Schultz jako Suseł
- Lillian Ardell jako Kucharka
- Gus Alexander jako Nibyżółw
- Charles Silvern jako Gryf
- Tom Corliss jako Kot z Cheshire
- Jimmy Rosen jako Gąsienica
Produkcja
Na początku lat 30. XX wieku w Stanach Zjednoczonych panował szał na adaptacje powieści Carrolla z okazji zbliżającej się setnej rocznicy jego urodzin. Jak zauważa historyk Ryszard Koszarski, „ludzie robili, co mogli z Alicją: były pokazy marionetek i inscenizacje teatralne”. W obliczu tej popularności, niezależna wytwórnia Metropolitan Studios w Fort Lee w stanie New Jersey postanowiła zekranizować powieść Alicja w Krainie Czarów, wykorzystując nowość w kinie – udźwiękowienie taśmy filmowej.
Obsada składała się z amatorów oraz aktorów z lokalnych teatrów. W rolę Alicji wcieliła się 18-letnia Ruth Gilbert, dla której była to pierwsza większa rola. Aby oddać postać, Gilbert nosiła dużą blond perukę.
Z powodu niskiego budżetu, w scenie, gdy Księżna prowadzi Alicję nad morze, wykorzystano fragmenty podobnej sceny z niemej adaptacji Alicji w Krainie Czarów z 1915 roku.
Odbiór
Alicja w Krainie Czarów miała swoją premierę 25 grudnia 1931 roku w prestiżowym Warner Theatre w Nowym Jorku. Aby zwiększyć frekwencję, podczas seansu rozdawano darmowe zabawki dla dzieci. Mimo że był to pierwszy dźwiękowy film z Alicją, produkcja nie odniosła sukcesu finansowego i spotkała się z ograniczoną uwagą krytyków. Catherine Nichols w swojej książce Alice’s Wonderland: A Visual Journey Through Lewis Carroll’s Mad, Mad World (2014) zauważyła, że Gilbert jako Alicja wygląda bardziej jak przerośnięta Lolitka niż jak dziewczynka i skrytykowała nieudolność obsady w naśladowaniu brytyjskich akcentów.
Przypisy
Bibliografia
- Catherine Nichols: Alice’s Wonderland: A Visual Journey Through Lewis Carroll’s Mad, Mad World. Nowy Jork: Race Point Publishing, 2014. ISBN 978-1-937994-97-6. [dostęp 2023-07-03]. (ang.).
- Dana Meachen Rau: What Is the Story of Alice in Wonderland?. Nowy Jork: Penguin Workshop, 2021. ISBN 978-1-5247-9176-6. [dostęp 2023-07-03]. (ang.).
- Michael R. Pitts: Thrills Untapped: Neglected Horror, Science Fiction and Fantasy Films, 1928-1936. Jefferson (Karolina Północna): McFarland & Company, 2019. ISBN 978-1-4766-7351-6. [dostęp 2023-07-03]. (ang.).
