Alicja Ursyn-Szantyrówna (urodzona 3 maja 1925 roku we wsi Szaulicze w pobliżu Wołkowyska, zmarła 2 lutego 2008 roku w Paryżu) była polską aktorką, specjalizującą się w teatrze i radiu.
Życiorys
W 1946 roku, po zakończeniu kursu w Miejskiej Szkole Dramatycznej w Warszawie, zdała egzamin eksternistyczny. Jej kariera aktorska koncentrowała się głównie w warszawskich teatrach: Miejskich Teatrach Dramatycznych (1946–1949), Polskim (1949–1950) oraz Ludowym (1950–1957). W 1957 roku przeniosła się do Paryża, gdzie ukończyła studium telewizyjne i pracowała (pod nazwiskiem Alicja Ursini) w telewizji RTF jako realizatorka programów muzycznych i rozrywkowych.
19 stycznia 1955 roku, na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, otrzymała Medal 10-lecia Polski Ludowej.
Zmarła w Paryżu w wieku niemal 83 lat, a jej miejsce spoczynku znajduje się na warszawskim cmentarzu Powązkowskim (kwatera 30 wprost-4-32).
Kariera sceniczna
Swoją debiutancką rolę zagrała 17 września 1946 roku jako Haneczka w warszawskim Teatrze Rozmaitości (MTD) w dramacie „Wesele” autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, w reżyserii Kazimierza Wilamowskiego.
12 lutego 1947 roku: „Przyjaciel przyjdzie wieczorem” Jacques Companeez i Yvan Noe, reż. Jerzy Block – jako Helena (Teatr Powszechny, Warszawa)
4 października 1947 roku: „Fantazy” Juliusz Słowacki, reż. Janusz Strachocki – jako Stella (Teatr Miejski im. Stefana Jaracza, Olsztyn)
23 marca 1948 roku: „R.H.” – inżynier Bruno Winawer, reż. Jan Kochanowicz – jako Mary (Teatr Powszechny, Warszawa)
1 lipca 1948 roku: „Dom kobiet” Zofia Nałkowska, reż. Karol Borowski – jako Ewa Łasztówna (Teatr Comoedia, Warszawa)
21 marca 1949 roku: „Wesele” Fonsia Ryszard Ruszkowski, reż. Zbigniew Koczanowicz – jako Wanda (Teatr Powszechny, Warszawa)
7 grudnia 1949 roku: „Dwa obozy” August Jakobson, reż. Aleksander Zelwerowicz – jako Aino (Teatr Polski, Warszawa)
18 września 1952 roku: „Kąkol i pszenica” Tadeusz Łomnicki, reż. Jan Świderski (Teatr Ludowy, Warszawa)
5 listopada 1952 roku: „Radcy pana radcy” Michał Bałucki, reż. Jerzy Leszczyński – jako Helenka (Teatr Ludowy, Warszawa)
16 kwietnia 1953 roku: „Panna Rosita” Federico García Lorca, reż. Władysław Sheybal – w podwójnej roli: Panna Conchita Ayola, Antonia (Teatr Ludowy, Warszawa)
28 listopada 1953 roku: „Chory z urojenia” Molier, reż. Wiktor Biegański – jako Aniela (Teatr Ludowy, Warszawa)
25 lutego 1954 roku: „Syn marnotrawny” Wolter/Stanisław Trembecki, reż. Władysław Hańcza – asystent reżysera (Teatr Ludowy, Warszawa)
28 października 1954 roku: „Młyn” Lope de Vega, reż. Maryna Broniewska i Władysław Hańcza – jako Paź (Teatr Ludowy, Warszawa)
22 grudnia 1954 roku: „Gdzie ta ulica? Gdzie ten dom?” W. Dychawiczny i M. Słobodskoj, reż. Artur Kwiatkowski – w podwójnej roli: Ola, Dziewczyna II (Teatr Ludowy, Warszawa)
20 kwietnia 1955 roku: „Marchołt” Roman Brandstaetter, reż. Władysław Hańcza – jako Anusia (Teatr Ludowy, Warszawa)
27 października 1955 roku: „Kot w butach” Zenon Laurentowski, reż. Barbara Fijewska i Konrad Swinarski – jako Królewna (Teatr Ludowy, Warszawa)
16 kwietnia 1956 roku: „Komedia omyłek” William Shakespeare, reż. Stanisław Bieliński – jako Adriana (Teatr Ludowy, Warszawa)
24 września 1956 roku: „Skowronek” Jean Anouilh, reż. Czesław Szpakowicz – w roli głównej, jako Joanna (Sala Kongresowa PKiN, Warszawa)
1 czerwca 1957 roku: „Królowa Śniegu” Eugeniusz Szwarc – w podwójnej roli: Mała Rozbójnica, Śnieżka.
Telewizja
Alicja pojawiła się na ekranie telewizyjnym tylko raz: 24 września 1956 roku, jako Joanna (rola główna), w spektaklu Teatru Telewizji, w sztuce „Skowronek” Jean Anouilh, w reżyserii Czesława Szpakowicza.
Radio
W trakcie swojej 8-letniej współpracy wystąpiła w 20 słuchowiskach Teatru Polskiego Radia:
19 maja 1949 roku: „Ojciec debiutantki” Aleksander Bondy, reż. Kazimierz Rudzki – jako Liza
24 października 1950 roku: „Prawo mimikry” Zofia Zawadzka, reż. Zbigniew Kopalko – jako Bożenka
25 listopada 1950 roku: „Ziemia wyzwolona” Władysław Rymkiewicz, reż. Zbigniew Kopalko – asystent reżysera
3 lutego 1951 roku: „Tkacze” Gerhart Hauptmann, reż. Władysław Krasnowiecki – asystent reżysera
6 lipca 1951 roku: „Przygody Dyla Sowizdrzała” Charles de Coster, reż. Tadeusz Byrski – asystent reżysera
17 maja 1952 roku: „Słowo o wyprawie Igora”, reż. Mieczysław Broniatowski i Janusz Warnecki
2 maja 1953 roku: „Szczęśliwiec” Anton Czechow, reż. Michał Melina – przekład tekstu
27 września 1953 roku: „Pamiętniki” Hanna Januszewska i Jan Chryzostom Pasek, reż. Wanda Tatarkiewicz-Małkowska – jako Dworka
3 listopada 1953 roku: „Radcy pana Radcy” Michał Bałucki, reż. Jerzy Leszczyński – jako Helenka
21 marca 1954 roku: „Grube ryby” Michał Bałucki, reż. Jerzy Leszczyński – jako Helena
13 kwietnia 1954 roku: „O Pierwiosnku złotym, Kluczniku Wiosny” Hanna Zdzitowiecka, reż. Helena Wiśniewska
16 stycznia 1955 roku: „Czy to jeszcze daleko?” Edward Fiszer, Tadeusz Kubiak, Stanisław Ziembicki; reż. Michał Melina i Wiesław Opałek – jako Basia
24 listopada 1955 roku: „Bal” Mór Jókai, reż. Zbigniew Kopalko – jako Burmistrzowa
„Baśń o czarodziejskiej grze i znudzonym szachu” Marian Wróbel, reż. Zbigniew Kopalko – jako Żona szacha
26 grudnia 1955 roku: „Huzarzy” Pierre Aristide Breal, reż. Zbigniew Kopalko – asystent reżysera
27 maja 1956 roku: „Niewidzialna szata” Włodzimierz Perzyński, reż. Zbigniew Kopalko – asystent reżysera
12 czerwca 1956 roku: „Lizystrata” Arystofanes, Zbigniew Kopalko – asystent reżysera
11 sierpnia 1956 roku: „Błękitny omnibus” E.M. Forster, reż. Zbigniew Kopalko – jako Głos
11 listopada 1956 roku: „Noc na chmurze” Vittorio Calvino, reż. Zbigniew Kopalko – asystent reżysera
10 czerwca 1957 roku: „Koń Aleksandra Wielkiego” Maurice Baring, reż. Zbigniew Kopalko – jako Paź dworski.
Przebieg pracy
W trakcie swojej stosunkowo krótkiej, 13-letniej kariery aktorskiej współpracowała z 8 teatrami, głównie w Warszawie:
Teatr Rozmaitości (MTD), Warszawa: 1946
Teatr Powszechny (MTD), Warszawa: 1947–1949
Teatr Miejski im. Stefana Jaracza, Olsztyn: 1947
Teatr Comoedia (MTD), Warszawa: 1948
Teatr Polski, Warszawa: 1949–1950
Teatr Ludowy, Warszawa: 1950–1957
Sala Kongresowa PKiN, Warszawa: 1956
Teatr Komedia, Warszawa: 1957–1958
Przypisy
Linki zewnętrzne
