Alicja Sakaguchi

Alicja Maria Sakaguchi

Alicja Maria Sakaguchi z d. Michiewicz (urodzona 24 marca 1954 roku w Szczecinie) to polsko-niemiecka językoznawczyni oraz esperantystka o polskim pochodzeniu, obecnie mieszkająca w Bawarii (Niemcy). Jest profesorem nauk humanistycznych oraz pracownikiem naukowo-dydaktycznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Życiorys

W 1973 roku ukończyła I Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie w Szczecinie. W latach 1974–1979 studiowała hungarystykę i esperantologię z interlingwistyką na Uniwersytecie Eötvös Loránd w Budapeszcie, uzyskując w 1979 roku tytuł magistra w dziedzinie językoznawstwa ogólnego. Temat jej pracy magisterskiej, napisanej w języku esperanto, brzmiał: „Analiza archaizmów na podstawie czterojęzycznego podręcznika konwersacyjnego Heydna-Sylvestra z roku 1527 ze szczególnym uwzględnieniem tłumaczenia tekstów archaicznych na język esperanto”. W 1981 roku obroniła pracę doktorską, napisaną pod kierunkiem prof. Istvána Szerdahelyia, w języku węgierskim, zatytułowaną: „Modelowanie materiału językowego w nauczaniu języków obcych i w interlingwistyce”.

Od 1980 roku mieszka na stałe w Niemczech. Do 1986 roku przebywała w Paderborn (Nadrenia Północna-Westfalia), a od 1986 roku do dziś w Mömbris (Bawaria), gdzie rozpoczęła swoją karierę zawodową. W latach 1980–1982 pracowała jako asystent naukowy w Instytucie Pedagogiki Cybernetycznej w Paderborn, jednocześnie uczęszczając na wykłady z germanistyki na uniwersytetach w Paderborn i Bielefeld. W latach 1982–1985 jako pracownik kontraktowy (Lehrauftrag) prowadziła zajęcia dydaktyczne na uniwersytecie w Paderborn, a w latach 1986–1998 we Frankfurcie nad Menem.

W 1998 roku kontynuowała swoją działalność naukowo-dydaktyczną w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Szczecińskiego w ramach europejskiego programu Tempus. W 2000 roku na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu uzyskała stopień doktora habilitowanego z interlingwistyki. Temat jej pracy (w języku niemieckim) brzmiał: „Interlinguistik: Gegenstand, Ziele, Aufgaben, Methoden”.

W latach 2001–2002 była adiunktem na Wydziale Neofilologii w Instytucie Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a w 2003 roku została powołana na stanowisko profesora. W 2010 roku pracowała jako wykładowca w Instytucie Germanistyki Uniwersytetu Technicznego w Darmstadt. Tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych otrzymała z rąk polskiego prezydenta w czerwcu 2013 roku.

Alicja Sakaguchi jest żoną Japończyka Takashiego Sakaguchiego i matką dwóch synów, Dai i Leo, którzy od najmłodszych lat posługują się językiem esperanto.

Osiągnięcia naukowe

Występowała z wykładami gościnnymi w takich krajach jak: Austria, Belgia, Holandia, Niemcy, Japonia, Indie oraz USA.

Jej dziedziny badawcze obejmują: językoznawstwo ogólne i stosowane, języki specjalistyczne, w tym język profetyczno-objawieniowy, mistyka, fenomenologia, esperantologia oraz interlingwistyka. Monografia „Język – mistyka – proroctwo. Od doświadczenia do wysłowienia” (2011) zdobyła Nagrodę Główną w Pucharze Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za najlepszą książkę akademicką w 2011 roku oraz Wyróżnienie Stowarzyszenia Wydawców Katolickich „Feniks 2012” w kategorii: Myśl humanistyczna.

W 1994 roku otrzymała grant Fundacji Deutsche Forschungsgemeinschaft na edycję rękopisu duńskiego językoznawcy Rasmusa Kristiana Raska (z 1823 roku) dotyczącego języka powszechnego zatytułowanego „Linguaż universale”.

Dzieła (wybór)

Interlinguistik: Gegenstand, Ziele, Aufgaben, Methoden (Interlingwistyka: przedmiot, cele, zadania, metody). Frankfurt am Main: Lang, 1998
Rasmus Kristian Rask: Traktatu d`un Linguaż universale (Abhandlung über eine allgemeine Sprache). Teil II. Aus dem Nachlaß herausgegeben und kommentiert von Alicja Sakaguchi. Frankfurt a.M. etc.: Peter Lang, 1996.
Tadeusz Ficowski: Paraglot: język powszechny (1942-1944). Z pism pośmiertnych wydała i zaopatrzyła w przedm. oraz uwagi do tekstu dzieła Alicja Sakaguchi, Wydawnictwo „Rys”, Poznań 2005.
Sprechakte der mystischen Erfahrung. Eine komparative Studie zum sprachlichen Ausdruck von Offenbarung und Prophetie. Freiburg, München: Karl Alber, 2015.
Präsuppositionen zwischen Fiktion und Realität. Eine ganzheitliche Typologie. Berlin: Frank & Timme, 2024.