Alicja, właśc., ang. Alice Maud Mary (urodzona 25 kwietnia 1843 w Londynie, zmarła 14 grudnia 1878 w Darmstadt) – była księżniczką Zjednoczonego Królestwa oraz wielką księżną Hesji i Renu.
Życiorys
Alicja, znana również jako Alix, przyszła na świat w pałacu Buckingham w Londynie. Była trzecim dzieckiem królowej brytyjskiej Wiktorii oraz jej małżonka, księcia Saksonii-Coburga-Gothy, Alberta. Dzięki swojej matce była nosicielką hemofilii; gen ten przekazała swoim córkom, co przyczyniło się do rozprzestrzenienia się tej choroby w europejskich rodzinach królewskich.
Imię Alicja zawdzięcza premierowi Williamowi Lambowi, który był ulubieńcem królowej. Twierdził on, że imię Alicja jest jego faworytem. Maud, anglosaska wersja imienia Matylda, nadano jej na cześć matki chrzestnej, księżniczki Zofii Matyldy Gloucester, córki króla Jerzego III. Imię Maria z kolei otrzymała, ponieważ urodziła się w dniu urodzin swojej ciotki Marii, księżnej Gloucester, córki Jerzego III i królowej Szarlotty. Księżniczka Alicja została ochrzczona 3 czerwca 1843 roku w prywatnej kaplicy pałacu Buckingham przez Williama Howleya, arcybiskupa Canterbury. Jej chrzestnych wybrała królowa Wiktoria, a byli nimi: Ernest August I, król Hanoweru (reprezentowany przez Adolfa, księcia Cambridge), Feodora, księżna Hohenlohe-Langenburg (reprezentowana przez swoją matkę, babkę Alicji), Ernest II z Saksonii-Coburga-Gothy (reprezentowany przez Jerzego Meklemburskiego) oraz Zofia, księżna Gloucester. Narodziny królewskiej córeczki przyjęto z mieszanymi uczuciami; Tajna Rada Wielkiej Brytanii wysłała gratulacje oraz kondolencje księciu Albertowi z okazji narodzin kolejnej córki.
Edukacja Alicji została zaplanowana przez jej ojca oraz bliskiego przyjaciela, barona Stockmara. Księżniczka wraz z rodzeństwem uczyła się również praktycznych umiejętności, takich jak gotowanie, ogrodnictwo i stolarstwo. Wiktoria i Albert preferowali monarchię opartą na wartościach rodzinnych, a Alicja dorastała w skromnych warunkach. Fascynowała się życiem zwykłych ludzi; w Balmoral, gdzie czuła się najszczęśliwsza, często odwiedzała mieszkańców oraz pracowników winnicy. Pewnego razu uciekła z kaplicy na zamku Windsor, aby usiąść pośród zwykłych ludzi.
W 1854 roku, podczas wojny krymskiej, jedenastoletnia Alicja razem z matką i starszą siostrą odwiedzała londyńskie szpitale dla rannych żołnierzy. Była najbardziej wrażliwa spośród rodzeństwa. Szczególnie bliskie były jej relacje z przyszłym Edwardem VII oraz Wiktorią, przyszłą cesarzową Niemiec, z powodu czego bardzo zasmuciło ją małżeństwo siostry z Fryderykiem III w 1858 roku.
Alicja była niezwykle wrażliwa na cierpienie innych. Opiekowała się swoją babką w czasie jej choroby, a po jej śmierci, gdy królowa Wiktoria przeżywała kryzys, stała się wsparciem dla matki. Królowa pisała do swojego wuja Leopolda I, króla Belgii, o córce: „dobra, droga Alicja, pełna tkliwości, miłości i niepokoju o mnie”. Księżniczka opiekowała się również chorym ojcem, a po jego śmierci stała się nieoficjalnym zastępcą matki, wspierana przez swoją młodszą siostrę Ludwikę.
1 lipca 1862 roku Alicja wyszła za mąż za księcia Ludwika. Dzięki temu małżeństwu otrzymała tytuł księżnej Hesji i Renu. Wraz z mężem zamieszkała w rezydencji w Darmstadt. Z tego związku urodziło się siedmioro dzieci:
- Wiktoria (1863–1950), żona Ludwika Battenberga, markiza Milford Haven (1854–1921),
- Elżbieta (1864–1918), znana jako Elżbieta Fiodorowna, żona Sergiusza Aleksandrowicza (1857–1905), wielkiego księcia rosyjskiego, syna cara Aleksandra II,
- Irena (1866–1953), żona Henryka Pruskiego (1862–1929), syna króla Fryderyka III,
- Ernest Ludwik (1868–1937), wielki książę Hesji i Renu,
- Fryderyk (1870–1873),
- Alicja (1872–1918), ostatnia caryca Rosji – jako Aleksandra Fiodorowna – żona cara Mikołaja II,
- Maria (1874–1878).
Alicja, troszcząc się o rannych żołnierzy podczas wojny siedmiotygodniowej w 1866 roku, założyła Alice-Frauenverein, znane również jako Unia Kobiet, mające na celu kształcenie pielęgniarek i pracowników pomocniczych. Powstał również „Szpital Alicji”, który istnieje do dziś w Darmstadt.
W 1878 roku rodzina Alicji zachorowała na dyfteryt. Księżna zaraziła się chorobą, opiekując się swoimi chorymi dziećmi. Pierwsza zmarła najmłodsza córka – Maria. Księżna Alicja zmarła 14 grudnia. Została pochowana w rodzinnym mauzoleum w Rosenhöhe w Darmstadt.
Bibliografia
- G. Noel: Princess Alice, London 1974.
- D. Bennett: Queen Victoria’s Children, London 1980.
- N. Epton: Victoria and her daughters, London 1971.
