Alicja Battenberg
Victoria Alice Elisabeth Julia Mary (gr. Η πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάττενμπεργκ και μετέπειτα της Ελλάδας και της Δανίας …Αλίκη, Βικτωρία, Ελισάβετ, Ιουλία) (ur. 25 lutego 1885 w Windsorze, zm. 5 grudnia 1969 w Londynie) – arystokratka niemiecka. Była matką Filipa, męża królowej brytyjskiej Elżbiety II oraz księżną Grecji i Danii.
Życiorys
Alicja była córką księcia Ludwika Battenberga oraz księżniczki Wiktorii Heskiej, a także prawnuczką królowej Wiktorii. Jej siostrą była Ludwika Mountbatten, królowa Szwecji. Miała również dwóch braci, w tym Ludwika Mountbattena.
Od najmłodszych lat zmagała się z problemami ze słuchem. 7 października 1903 roku poślubiła księcia Andrzeja, syna króla Grecji Jerzego I, a po zawarciu małżeństwa osiedliła się w Grecji. Angażowała się w działalność greckiego komitetu Czerwonego Krzyża, nauczyła się języka greckiego oraz haftu ludowego. W 1922 roku, w związku z wprowadzeniem w Grecji ustroju republikańskiego, opuściła kraj wraz z rodziną królewską, ale wróciła w 1938 roku. Kontynuowała swoją pracę w Czerwonym Krzyżu. Po wybuchu II wojny światowej pozostała w Atenach; od 1943 roku udzielała schronienia żydowskiej rodzinie Kohenów, co zaowocowało przyznaniem jej medalu „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. Odznaczenie to zostało odebrane w jej imieniu przez księcia Filipa w październiku 1994 roku.
Od 1944 roku była wdową. Głęboko religijna, założyła w Atenach prawosławny klasztor, którym kierowała. Powołała również zakonną szkołę oraz dom opieki dla osób starszych i rekonwalescentów. Kilkakrotnie podróżowała do USA, zbierając fundusze na cele charytatywne. W 1967 roku, po odsunięciu od władzy króla Konstantyna II, wyjechała do Wielkiej Brytanii. Ostatnie lata spędziła w Pałacu Buckingham u boku syna Filipa oraz jego żony, królowej Elżbiety II. Została pochowana, zgodnie z własną wolą, w cerkwi św. Marii Magdaleny w Jerozolimie.
Z małżeństwa z Andrzejem miała pięcioro dzieci, w tym syna Filipa (1921–2021) oraz cztery córki:
- Małgorzatę (1905–1981), która poślubiła księcia Gottfrieda zu Hohenlohe-Langenburg,
- Teodorę (1906–1969), żonę Bertholda, margrabiego Badenii,
- Cecylię (1911–1937), która wyszła za Georga, wielkiego księcia Hesji,
- Zofię (1914–2001), żonę księcia Christopha Heskiego, a następnie księcia Georga Wilhelma Hanowerskiego.
Tytuły i odznaczenia
Tytuły
25 lutego 1885 – 6 października 1903: Jej Wysokość Księżniczka (Her Serene Highness) Alicja z Battenbergu
6 października 1903 – 5 grudnia 1969: Jej Królewska Wysokość księżna Andrzej Grecji i Danii (od tytułu męża)
Odznaczenia
- Dama Orderu Lwa Złotego, 7 października 1903
- Dama Wielkiego Krzyża Orderu Świętych Olgi i Zofii
- Królewski Czerwony Krzyż, 1913
- Dama Orderu Królowej Marii Luizy, 9 kwietnia 1928