Alice Parizeau, znana wcześniej jako Alicja Poznańska, urodziła się 25 lipca 1930 roku i zmarła 30 września 1990 roku. Była kanadyjską pisarką, eseistką, dziennikarką oraz kryminologiem z Quebecu, o polskich korzeniach.
Młodość
Urodziła się w Łunińcu w Polsce. W młodości była zaangażowana w działania Armii Krajowej podczas powstania warszawskiego, co doprowadziło do jej uwięzienia w obozie Bergen-Belsen jako jeńca wojennego. Po wojnie otrzymała odznaczenia. Mimo że w Quebecu była katoliczką, miała również częściowe żydowskie pochodzenie. Jej matką była Rebeka Kestenberg, a ojcem Stanisław Poznański, syn zamożnego fabrykanta Karola Poznańskiego, który zginął w obozie koncentracyjnym.
Po zakończeniu wojny wyjechała do Paryża, gdzie podjęła studia na Sorbonie, kończąc kierunki takie jak literatura, prawo i politologia. W 1955 roku odwiedziła osobę, którą poznała na studiach w Quebecu; tam nawiązała krótki kontrakt, co sprawiło, że na stałe osiedliła się w Kanadzie. Rok później poślubiła ekonomistę i polityka Jacques’a Parizeau.
Quebec
Alice Parizeau weszła w krąg intelektualny Montrealu, aktywnie wspierając suwerenność prowincji. Największą popularność zdobyła jako powieściopisarka i dziennikarka, współpracując z takimi tytułami jak Cité libre, La Presse, Châtelaine, Le Devoir, La Patrie oraz Maclean’s. Oprócz tego pełniła różne funkcje, m.in. jako urzędniczka miejska w Montrealu, badaczka w Société Radio-Canada oraz, co najważniejsze, jako specjalistka w dziedzinie kryminologii. Była wykładowcą oraz sekretarzem generalnym Centre international de criminologie comparée na Uniwersytecie Montrealu, gdzie przez wiele lat pełniła rolę zastępczyni dyrektora Denisa Szabo, pioniera współczesnej kryminologii w Quebecu.
Jako autorka, Parizeau wyróżniała się niezwykłym talentem do opowiadania oraz wrażliwością w przedstawianiu tematów związanych zarówno z mieszkańcami Quebecu, których portretowała w romantyczny sposób zgodny z ideami ruchu na rzecz suwerenności, jak i życia w Polsce oraz doświadczeniami emigracyjnymi. W 1982 roku zdobyła Prix européen de l’Association des écrivains de langue française za powieść Les lilas fleurissent à Varsovie (w tłumaczeniu angielskim The Lilacs are Blooming in Warsaw). W 1987 roku została odznaczona tytułem Oficera Orderu Kanady. Część członków ruchu na rzecz suwerenności prowincji, w tym niektórzy dziennikarze, krytykowali ją za przyjęcie nagrody od kanadyjskiego rządu.
Śmierć
W 1990 roku Parizeau zmarła na raka w Outremont w Quebecu, pozostawiając męża Jacques’a oraz dwoje dzieci: prawniczkę Isabelle i lekarza Bernarda. Jej pamięci poświęcono szkołę podstawową w Montrealu oraz bibliotekę w Saint-Esprit.
Przypisy
Bibliografia
- Voyage en Pologne, 1962
- Les solitudes humaines, 1962
- Fuir, 1963
- Survivre, 1964
- Une Québécoise en Europe „rouge”, 1965
- Rue Sherbrooke ouest, 1967
- L’adolescent et la société, 1972
- Ces jeunes qui nous font peur, 1974
- Les militants, 1974
- L’envers de l’enfance, 1976
- Le placement familial de l’enfance, 1976
- Le traitement de la criminalité au Canada, 1977
- Les condamnés à des sentences intermittentes et les modes d’application de cette mesure judiciaire, 1977
- Protection de l’enfant : échec?, 1979
- Les Lilas fleurissent à Varsovie, 1981
- Recherche sur le rapport présentenciel, 1981
- Rapport présentenciel et politiques criminelles, 1981
- La Charge des sangliers, 1982
- Côte-des-Neiges, 1983
- Ils se sont connus à Lwow, 1985
- L’Amour de Jeanne, 1986
- Blizzard sur Québec, 1987
- Nata et le professeur, 1987
- Mais comment tuer le dogme?, 1989
- Un Été, un enfant, 1990
- Une Femme, 1991
