Alice Munro

Alice Ann Munro

Alice Ann Munro, z domu Laidlaw, przyszła na świat 10 lipca 1931 roku w Wingham, a zmarła 13 maja 2024 w Port Hope. Była kanadyjską pisarką, znaną przede wszystkim z opowiadań. Otrzymała krajową Governor General’s Award for Fiction trzykrotnie oraz prestiżową Giller Prize w 1998 roku. W 2013 roku zdobyła Nobla w dziedzinie literatury.

Munro jest uważana za jedną z najbardziej znaczących współczesnych autorek krótkiej prozy. Thomas Tausky w biograficznym eseju na jej temat napisał: „Uznawana za najlepszą kanadyjską autorkę noweli i opowiadań, Alice Munro systematycznie tworzy dzieła, w których precyzyjny opis relacji społecznych i głęboki rys psychologiczny łączą się z doskonałym wyczuciem właściwej formy ekspresji”. Jej opowiadania koncentrują się na międzyludzkich relacjach w codziennym życiu. Większość fabuł jej utworów rozgrywa się w południowo-zachodniej części prowincji Ontario i często dotyczy pozornie nieistotnych, codziennych faktów oraz obserwacji rzeczywistości. Bohaterki jej opowiadań (zazwyczaj kobiety) są przeciwieństwem literackiego heroizmu.

Cynthia Ozick określiła ją mianem „naszego Czechowa”. Książki Munro zostały przetłumaczone na ponad 20 języków, a jej twórczość została odznaczona wieloma nagrodami literackimi zarówno w Kanadzie, jak i za granicą.

W 2009 roku przyznano jej prestiżową Międzynarodową Nagrodę Bookera za całokształt twórczości literackiej, a w 2013 roku otrzymała Nobla w dziedzinie literatury.

Twórczość

  • Dance of the Happy Shades (1968) – wyd. pol. Taniec szczęśliwych cieni, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Lives of Girls and Women (1971) – wyd. pol. Dziewczęta i kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Paweł Łopatka
  • Something I’ve Been Meaning to Tell You (1974) – wyd. pol. Coś, o czym chciałabym ci powiedzieć, Wydawnictwo Świat Książki 2014, tłum. Bohdan Maliborski
  • Who Do You Think You Are? (1978) – wyd. pol. Za kogo ty się uważasz?, W.A.B. 2012, tłum. Elżbieta Zychowicz
  • The Moons of Jupiter (1982) – wyd. pol. Księżyce Jowisza, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • The Progress of Love (1986) – wyd. pol. Odcienie miłości, Wydawnictwo Literackie 2014 (zapowiedź)
  • Friend of My Youth (1990) – wyd. pol. Przyjaciółka z młodości, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc
  • Open Secrets (1994) – wyd. pol. Jawne tajemnice, W.A.B. 2014, tłum. Anna Przedpełska-Trzeciakowska
  • Selected Stories (1996)
  • The Love of a Good Woman (1998) – wyd. pol. Miłość dobrej kobiety, W.A.B. 2013, tłum. Agnieszka Pokojska
  • Hateship, Friendship, Courtship, Loveship, Marriage (2001) – wyd. pol. Kocha, lubi, szanuje…, Dwie Siostry 2011, tłum. Jadwiga Jędryas, Tina Oziewicz
  • No Love Lost (2003)
  • Vintage Munro (2004)
  • Runaway (2004) – wyd. pol. Uciekinierka, Dwie Siostry 2009, tłum. Alicja Skarbińska-Zielińska
  • Carried Away: A Selection of Stories (2006)
  • The View from Castle Rock (2006) – wyd. pol. Widok z Castle Rock, Wydawnictwo Literackie 2011, tłum. Ewa E. Nowakowska
  • Too Much Happiness (2009) – wyd. pol. Zbyt wiele szczęścia, Wydawnictwo Literackie 2009, tłum. Agnieszka Kuc
  • Dear Life (2012) – wyd. pol. Drogie życie, Wydawnictwo Literackie 2013, tłum. Agnieszka Kuc

Odznaczenia i nagrody

  • Governor General’s Award (1968, 1978, 1986)
  • Canadian Booksellers Award za Dziewczęta i kobiety (1971)
  • Nominacja do Booker Prize za The Beggar Maid (1980)
  • Marian Engel Award (1986)
  • Trillium Book Award (1990)
  • Order of Ontario (1994)
  • WH Smith Literary Award za Open Secrets (1995)
  • PEN/Malamud Award (1997)
  • National Book Critics Circle Award za Miłość dobrej kobiety (1998)
  • Giller Prize (1998 i 2004)
  • Rea Award for the Short Story (2001)
  • Libris Award
  • O. Henry Award (2006 i 2008)
  • Man Booker International Prize (2009)
  • Canada-Australia Literary Prize
  • Commonwealth Writers Prize (nagroda regionalna dla Kanady i Karaibów)
  • Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja, 2010)
  • Literacka Nagroda Nobla (2013)

Przypisy

Bibliografia

  • Alice Munro: Wprowadzenie do twórczości, Mirosława M. Buchholtz (red.), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015, ISBN 978-83-8019-072-6, OCLC 907447899. Brak numerów stron w książce
  • Coral Ann C.A. Howells, Alice Munro, Manchester: Manchester University Press, 1998, ISBN 978-0-7190-4558-5, OCLC 38936672. Brak numerów stron w książce
  • Staines, David (red.): The Cambridge Companion to Alice Munro. Cambridge: Cambridge University Press, 2016. ISBN 978-11-0709-327-0.
  • Thacker, Robert: Alice Munro: Writing Her Lives. A Biography, Toronto, [2005] 2011. ISBN 978-07-7108-514-7.
Przeczytaj u przyjaciół: