Alice Ball

Alice Augusta Ball

Alice Augusta Ball (ur. 24 lipca 1892 w Seattle, zm. 31 grudnia 1916 tamże) była amerykańską chemiczką, która wynalazła metodę uzyskiwania ekstraktu z oleju czaulmugrowego (ang. chaulmoogra oil), stosowanego do wstrzykiwań w leczeniu trądu aż do 1940 roku. Była pierwszą osobą Afroamerykańską i pierwszą kobietą, która zdobyła tytuł magistra na Uniwersytecie Hawajskim. Dodatkowo, była pierwszą kobietą wykładającą chemię na tym uniwersytecie.

Wczesne życie i edukacja

Alice Augusta Ball przyszła na świat 24 lipca 1892 roku w Seattle, w stanie Waszyngton. Jej rodzicami byli James Presley i Laura Louise (Howard) Ball. Alice była jedną z czwórki dzieci, mając dwóch starszych braci, Williama i Roberta oraz młodszą siostrę Addie. Jej rodzina należała do klasy średniej i wyższej średniej. Ojciec pracował jako redaktor gazety, fotograf oraz prawnik, a jej dziadek, James Ball senior, był znanym fotografem i jednym z pierwszych Afroamerykanów w USA, którzy potrafili dagerotypować, tj. tworzyć zdjęcia na metalowych płytkach.

Rodzina Ball przeniosła się z Seattle do Honolulu w nadziei, że ciepły klimat przyniesie ulgę dziadkowi cierpiącemu na zapalenie stawów. Niestety, zmarł on niedługo po przeprowadzce, a rodzina wróciła do Seattle po roku spędzonym na Hawajach. Po powrocie, Alice rozpoczęła edukację w szkole średniej, gdzie osiągała dobre wyniki. Szkołę średnią ukończyła w 1910 roku.

Ball kontynuowała naukę na University of Washington, gdzie uzyskała tytuł licencjata w dziedzinie chemii farmaceutycznej, a dwa lata później w farmacji. Wraz z wykładowcą farmacji opublikowała 10-stronicowy artykuł w renomowanym Journal of the American Chemical Society zatytułowany „Benzoilacje w roztworze eteru”.

Po ukończeniu studiów Ball otrzymała wiele ofert stypendialnych, w tym na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz Uniwersytecie Hawajskim. Zdecydowała się na dalsze studia w Hawajach, gdzie badała olej czaulmugrowy oraz jego właściwości chemiczne. Olej ten był już stosowany jako środek w leczeniu trądu, ale Alice Ball wprowadziła nową metodę umożliwiającą jego wstrzykiwanie dzięki odkryciu eteru etylowego, który rozpuszczał się w wodzie, a tym samym mógł być przyswajany przez organizm. W 1915 roku została pierwszą kobietą oraz pierwszym Afroamerykaninem, który uzyskał tytuł magistra na Uniwersytecie Hawajskim, a także pierwszą kobietą wykładającą chemię na tym uniwersytecie.

Badania

W ramach pracy magisterskiej na Uniwersytecie Hawajskim Ball badała skład chemiczny i substancje czynne Piper methysticum (cava).

W latach 1866–1942 pacjenci z diagnozą trądu w USA byli oddzielani i wysyłani na hawajską wyspę Molokaʻi. W tym czasie dr Harry T. Hollmann ze szpitala Kalihi na Hawajach był jednym z nielicznych lekarzy, którzy byli niezadowoleni z efektów leczenia olejem czaulmugrowym w jego naturalnej formie. Hollmann potrzebował asystenta, który pomógłby mu opracować metodę wyodrębniania aktywnych związków chemicznych z oleju czaulmugrowego. Zwrócił się do Alicji Ball, która pracowała nad tematem „Skład chemiczny Piper methysticum”.

Olej czaulmugrowy był stosowany w leczeniu trądu (choroby Hansena) z mieszanymi rezultatami, ponieważ wszystkie formy terapii miały skutki uboczne. W medycynie wschodniej olej czaulmugrowy był stosowany już w 1300 roku, aplikowany bezpośrednio na skórę. Jego lepkość jednak utrudniała skuteczne wykorzystanie jako maści, a wstrzykiwania były bardzo bolesne. Niektóre szpitale stosowały olej w zastrzykach, mimo że lepka konsystencja powodowała powstawanie podskórnych guzków i pęcherzy, które „wyglądały jakby skóra pacjenta została zastąpiona folią bąbelkową”. Doustne przyjmowanie oleju nie było skuteczne, ponieważ jego gorzko-kwaśny smak powodował u pacjentów wymioty.

Śmierć i spuścizna

Alice Augusta Ball zmarła 31 października 1916 roku w wieku 24 lat. Zachorowała w trakcie pracy i na kilka miesięcy przed śmiercią wróciła na leczenie do Seattle. W 1917 roku artykuł w gazecie Pacific Commercial Advertiser sugerował, że przyczyną jej śmierci mogło być zatrucie chlorem w wyniku ekspozycji podczas pracy w laboratorium. Stwierdzono, że Ball potrafiła poprawnie posługiwać się maską przeciwgazową w razie ataku chemicznego, co było związane z trwającą w Europie I wojną światową. Jednak rzeczywista przyczyna jej śmierci pozostaje nieznana, ponieważ oryginał aktu zgonu został zmieniony, podając gruźlicę jako przyczynę.

Mimo krótkiej kariery naukowej, metoda opracowana przez Ball była kluczowym sposobem leczenia trądu aż do 1940 roku. Uniwersytet Hawajski przez niemal dziewięćdziesiąt lat nie uznawał jej osiągnięć. W 2000 roku ówczesna wicegubernator Hawajów, Mazie Hirono, ustanowiła 29 lutego jako „Dzień Alicji Ball”, który obchodzony jest co cztery lata. W 2007 roku Ball została pośmiertnie uhonorowana Medalem Wyróżnienia przez Radę Regentów Uniwersytetu Hawajskiego oraz umieszczono tablicę pamiątkową na jej cześć na terenie kampusu. W marcu 2016 roku Hawaiʻi Magazine umieścił Alicję Ball na liście najbardziej wpływowych kobiet w historii Hawajów.

Przypisy

Przeczytaj u przyjaciół: