Alians strategiczny
Alians strategiczny to forma współpracy, która łączy elementy współpracy oraz rywalizacji pomiędzy grupą przedsiębiorstw oferujących częściowo komplementarne produkty.
Stanowi to umowę, która zawierana jest pomiędzy konkurującymi ze sobą firmami na zasadach partnerstwa (choć w niektórych przypadkach alians może powstać bez formalnej umowy). Alians strategiczny wspiera firmy w ekspansji na nowe rynki oraz umożliwia wymianę doświadczeń i wiedzy między uczestniczącymi podmiotami. Rośnie jego popularność w kontekście internacjonalizacji firm, będąc alternatywą dla innych sposobów prowadzenia działalności za granicą. Dlatego najczęściej spotykane są międzynarodowe alianse strategiczne. Celem tego rodzaju porozumień jest rozszerzenie działalności przedsiębiorstwa oraz zwiększenie jego konkurencyjności. Aliansy te są tworzone szczególnie w sytuacjach, gdy przepisy antymonopolowe ograniczają możliwość połączenia firm. Ich trwałość w dużej mierze opiera się na integracji działań obu stron.
Rodzaje aliansów strategicznych
- Umowy o realizacji wspólnego projektu
- Umowy o wyposażaniu i wytwarzaniu (OEM)
- Umowy licencyjne
- Franchising
- Joint venture
- Udziały kapitałowe
- Wymiana udziałów
Motywy
- Uzyskanie dostępu do rynku lokalnego
- Przyspieszenie procesu stawania się firmą globalną
- Ograniczenie ryzyka
- Poznanie barier wejścia na rynek
- Rozwijanie więzi kulturowych
- Minimalizacja inwestycji kapitałowych
- Stabilizowanie dochodów
- Uzyskanie jak największego udziału w rynku lokalnym
- Ograniczenie kosztów rozwoju produktu
- Wykorzystanie lokalnej siły roboczej
- Pobudzanie wewnętrznej przedsiębiorczości
- Lepsze wykorzystanie majątku trwałego
- Uzyskiwanie poparcia politycznego
- Zmniejszenie wydatków na badania
- Pozyskiwanie technologii zagranicznej
- Redukcja konkurencji
- Zaspokojenie ambicji kierownictwa
- Obchodzenie ograniczeń inwestycyjnych
- Lepsze wykorzystanie urządzeń
- Zintegrowanie działań firmy
- Zapewnienie sobie dostaw materiałowych
Fazy przygotowania aliansu
- Określenie głównych motywów tworzenia aliansu oraz wybór odpowiedniej formy
- Nakreślenie profilu partnera i wskazanie potencjalnych koalicjantów
- Zbieranie informacji i ocena partnerów
- Nawiązanie kontaktów z potencjalnymi partnerami
- Uzyskanie wsparcia wewnętrznego w firmie oraz opracowanie planu
- Próby przezwyciężenia oporów partnera w kwestii współpracy
- Ostateczna weryfikacja informacji o partnerach i podjęcie decyzji o wyborze aliansu
- Negocjowanie umowy partnerskiej
- Zawarcie umowy aliansu
Metodyka zarządzania aliansami
- Tworzenie aliansu
- Doskonalenie działania aliansu oraz jego modyfikacje
- Wycofanie aliansu
Etapy metody Mindshifting (autorstwa L. Segil)
- Zdiagnozowanie fazy cyklu życia przedsiębiorstwa, w której znajdują się obaj partnerzy
- Przyporządkowanie menedżerów odpowiedzialnych za funkcjonowanie aliansów do jednego z sześciu typów osobowości
- Dobór odpowiedniej formy współpracy
5 spostrzeżeń McKinsey & Co. Inc
- Alianse są bardziej efektywne, gdy dotyczą zbliżonych (powiązanych) branż lub nowych rynków geograficznych.
- Rzadko dochodzi do udanych aliansów pomiędzy korporacjami o różnym poziomie siły.
- Skuteczne alianse charakteryzują się umiejętnością przekraczania początkowych celów i oczekiwań partnerów.
- Wyższe szanse na sukces mają alianse, w których istnieje równy podział własności. Ostatecznie, ważniejsze jest posiadanie możliwości zarządzania niż struktura własności.
- Większość aliansów (ponad 75%) kończy się nabyciem jednego z partnerów przez główną firmę drugiego.