Alianci to powieść sensacyjna autorstwa polskiego pisarza Jarosława Abramowa-Newerlego, która została opublikowana w Białymstoku w 1990 roku.
Jak powstali „Alianci”
Jak zaznacza sam autor, inspiracja do napisania tej książki zrodziła się w umyśle Krzysztofa Topolskiego, jego przyjaciela. Powieść została stworzona w Ameryce w języku polskim w latach 80. XX wieku, z przekonaniem, że nie będzie mogła być wydana w Polsce. W 1987 roku Topolski, przebywając w USA, oddał tekst do tłumaczenia na angielski. Abramow-Newerly nie ujawniał swojego autorstwa. Tłumaczeniem zajął się John Desantis, absolwent Wydziału Slawistycznego Uniwersytetu w Toronto. Książka miała nosić tytuł Flying through the Curtain, a autor ukrywał się pod pseudonimem Nikolai Gorn. Dzięki przemianom politycznym w Polsce, publikacja stała się możliwa. Wymagała jednak pewnych przeróbek i poprawek, które wprowadził autor. Fabuła powieści jest fikcyjna, podobnie jak postacie, aczkolwiek inspirowana rzeczywistymi wydarzeniami.
Treść
Akcja powieści toczy się w 1945 roku, najpierw w USA, a później w ZSRR. Głównymi bohaterami są członkowie załogi bombowca B-29 z 393. Eskadry Ciężkich Bombowców armii amerykańskiej. Dowódcą i centralną postacią jest kapitan Richard O’Sullivan. Załoga była szkolona do misji zrzutu bomby atomowej na Japonię. Po ćwiczeniach w bazie wojskowej w Wendover, zostali przeniesieni na Kubę, a następnie na wyspę Tinian na Marianach. Podczas ćwiczebnego lotu zwiadowczego nad Japonią, samolot został ostrzelany przez japońską artylerię przeciwlotniczą. W wyniku odniesionych uszkodzeń musieli awaryjnie lądować na terenie aliantów, w ZSRR, w okolicach Władywostoku. To lądowanie zapoczątkowało ich dramatyczne doświadczenia związane z Związkiem Radzieckim. Najpierw mieli do czynienia z radzieckimi żołnierzami, potem trafili do więzienia, gdzie oskarżono ich o szpiegostwo. Przesłuchania, bicie, tortury oraz psychiczne i fizyczne znęcanie się stały się ich codziennością, a także poniżenia ze strony sojuszników – „aliantów”, głód i fatalne warunki sanitarne. Tragiczna śmierć jednego z członków załogi, rannego w nogę podczas lotu nad Japonią, który zmarł na gangrenę z powodu źle przeprowadzonych zabiegów, pogłębiła ich dramat. Jednak pomoc ze strony Wiery, żony kapitana Grigorija Makarowa, dowódcy Smiersza, wzbudzającego strach we Władywostoku, oraz niezwykła zmiana ich losów doprowadziły ostatecznie do ich uwolnienia i powrotu do Stanów Zjednoczonych. Autor z niezwykłą precyzją i realizmem ukazuje mechanizmy działania stalinowskiego reżimu, zastraszanie obywateli ZSRR (łącznie z pracownikami służb bezpieczeństwa), a także hipokryzję sowieckiej propagandy, ilustrowaną zmianami w oficjalnych wersjach wydarzeń w zależności od sytuacji politycznej i militarnej. W powieści przedstawiona jest również postać Stalina jako bezwzględnego tyrana, rządzącego poprzez brutalny terror, wszechobecne donosicielstwo, kłamstwo, strach oraz obłudę.
Równocześnie ukazane są autentyczne przykłady działalności radzieckich agentów w USA, nawet wśród naukowców pracujących nad konstrukcją bomby atomowej.
Źródła
Jarosław Abramow-Newerly – „Alianci” – Zakłady Wydawnicze „Versus” & Wydawnictwo „Białowieża” – Białystok 1990 ISBN 83-7045-011-3
Tamże, „Wstęp” s. 5-9
Tamże, dedykacja autora: „Krzysztofowi Topolskiemu – pomysłodawcy i twórcy dokumentacji historycznej tej książki – Autor” s. 1
