Ali Szari’ati
Ali Szari’ati (pers. على شريعتى; urodziny 23 listopada 1933 w Kahak, zmarł 19 czerwca 1977 w Southampton) był irańskim filozofem, rewolucjonistą, socjologiem oraz teologiem. Jego prace koncentrowały się na socjologii religii, a jego wpływ na irańską myśl intelektualną XX wieku jest nie do przecenienia.
Życie
Ali Szari’ati przyszedł na świat 23 listopada 1933 roku w wiosce Kahak, znajdującej się w ostanie Chorasan-e Razawi w północno-wschodnim Iranie. Pochodził z rodziny, której członkowie ze strony ojca byli związani z szyickim duchowieństwem.
Poglądy
Szari’ati wprowadził zupełnie nowe spojrzenie na szyicki islam, interpretując go w kontekście rewolucjonizmu. Jego wizja szyizmu nawoływała do rewolucji oraz obiecywała zbawienie po śmierci. Szari’ati określił swoją koncepcję jako „czerwony szyizm”, w opozycji do klerykalnego, nierewolucyjnego „czarnego szyizmu” (safawidzki szyizm). Jego myśli są porównywane do katolickiej teologii wyzwolenia, reprezentowanej przez peruwiańskiego dominikanina Gutiérreza oraz brazylijskiego franciszkanina Boffa. Jednym z owoców „czerwonego szyizmu” była irańska lewicowa organizacja Ludowi Mudżahedini.
W trakcie studiów w Paryżu, na jego poglądy wpłynęły spotkania z ekstremistycznymi lewicowymi intelektualistami, co sprawiło, że zaczął interesować się maoizmem oraz rewolucyjnymi ideologiami krajów Trzeciego Świata. Szari’ati był przekonany, że walka klas połączona z rewolucją doprowadzi do sprawiedliwego i bezklasowego społeczeństwa. Równocześnie jego myśli były głęboko osadzone w islamie imamickim. Łącząc te dwa nurty, twierdził, że szyici powinni nie tylko czekać na przybycie dwunastego Imama, ale wręcz 'przyspieszyć’ jego przyjście poprzez rewolucyjną walkę o sprawiedliwość społeczną, nawet jeśli wymagałoby to poświęcenia. Jego przekonania zostały podsumowane w jego słynnym haśle: „każdego dnia jest Aszura, każde miejsce to Karbala”, które zyskało popularność wśród szyitów, niezależnie od ich przekonań. Slogan ten jest także używany przez libański Hezbollah.
