Ali Riza Oseku (ur. 25 lutego 1944 w Tiranie, zm. 2 kwietnia 2024 tamże) był albańskim malarzem oraz grafikiem.
Życiorys
Był synem krawca Bajrama Oseku oraz Sadije. W 1963 roku ukończył liceum artystyczne Jordan Misja w Tiranie, a w 1969 roku zakończył studia z zakresu malarstwa na Akademii Sztuk w Tiranie. Po uzyskaniu dyplomu przez trzy lata pracował jako scenograf i kostiumograf w Teatrze Opery i Baletu. W 1973 roku został represjonowany za tworzenie dzieł, które były sprzeczne z panującym kanonem socrealizmu. Początkowo został skierowany na reedukację do kombinatu metalurgicznego w Elbasanie, a w kwietniu 1975 roku został aresztowany. 15 sierpnia 1975 roku Sąd Okręgowy w Elbasanie, pod przewodnictwem Sefedina Tabaku, uznał Oseku za winnego i skazał go na 4 lata pozbawienia wolności oraz na zakaz wykonywania zawodu malarza. Jednym z dowodów przeciwko Oseku była zeznanie, które potwierdzały, że korzystał z prohibitów z zbiorów biblioteki Uniwersytetu Tirańskiego.
Oseku został osadzony w więzieniu w Spaču. Po wyjściu na wolność w kwietniu 1979 roku pracował jako robotnik. Do kariery artystycznej powrócił w latach 90. XX wieku. W latach 1993–1997 brał udział w wystawach zbiorowych organizowanych w Narodowej Galerii Sztuki w Tiranie. W 1994 roku jego prace były prezentowane na wystawie w Węgierskim Centrum Kultury w Warszawie. W 2000 roku Galeria Zumbulakis w Atenach zorganizowała indywidualną wystawę jego dzieł. Artysta wystawiał także w Tunezji oraz Włoszech (Mediolan). W 2011 roku w Narodowej Galerii Sztuki miała miejsce indywidualna wystawa Oseku, a we wrześniu 2023 roku otwarto retrospektywną wystawę jego dzieł pod tytułem All light we cannot see, obejmującą 46 prac stworzonych w latach 2003-2023.
W latach 1998–2014 pełnił funkcję kierownika katedry grafiki na Uniwersytecie Sztuk w Tiranie.
Był żonaty i miał córkę Aisel. Zmarł po długiej chorobie.
Przypisy
Bibliografia
The painter Ali Oseku has passed away [online], tiranapost.al, 2024 (ang.).
