Ali Krasniqi

Ali Krasniqi, znany również jako Alija Krasnići (ur. 1952 w Crkvenej Vodicy, zm. 3 grudnia 2024) – był pisarzem oraz d działaczem społecznym z narodowości romskiej, reprezentującym zarówno Jugosławię, jak i Kosowo. Jako pierwszy stworzył dramat w języku romskim.

Jego twórczość została przetłumaczona na wiele języków, w tym m.in. na albański, macedoński, włoski, arabski, turecki, angielski, serbski, francuski, niemiecki oraz bułgarski.

Życiorys

W wieku 15 lat Ali stracił matkę, a ojciec zmarł w 1963 roku; w rezultacie został wychowany przez swoją ciotkę. Na początku lat 70. odbył obowiązkową służbę wojskową w Jugosłowiańskiej Armii Ludowej w miejscowości Klana, gdzie rozpoczął swoją działalność artystyczną.

Po zakończeniu studiów prawniczych w Obiliciu zaangażował się w kulturę społeczności romskiej w Kosowie. Jego działalność polityczna zakończyła się w trakcie wojny w Kosowie; w tym czasie przeprowadził się z rodziną do Kragujevca, a następnie do Suboticy.

W 1975 roku rozpoczął pracę nad słownikiem serbsko-romskim, którego pierwsze wydanie ukazało się dopiero w 2014 roku; zawiera on około 70 tysięcy słów.

Utwory

Antologija romske poezije-kosovo
Dinipe godji
Čergarendje Jaga (1981)
Iaripe ano djuvdipe (1986)
Zvezdani snovi (1989)
Prekal efta plajina (1995)
Rromane kanrralje droma (1995)
Rromani kalji paramići / Romska crna bajka (1995)
Ljimora munrre ljimorenđe (1997)
Rat Rromano (1997)
Đilja parvarde sunenca (2000)
Elvira (2000)
Jasenovac: antologija pesama o Jasenovcu / Jasenovac: antologija e điljenđi katar o Jasenovac (2000)
Rromani mahlava (2000)
DEVL!A, ker man kir: rromane paramìća andar-e Kòsova ta e Metohìa (2001)
Đuvdimase bibahhtaljimate (2002)
Ane mamijaći angalji (2004)
Đilja amare dukhenđe (2004)
E ćehrajin pe palma (2004)
Kaj garadol o suno? (2004)
Kamljipe thaj dukhajpe (2004)
Kasko si o kham? (2004)
Ma rov dejone, munrrije (2004)
Papo, mamije, kako, bibije (2004)
Rromani arrmaj (2004)
So vaćaren e đuvdinutna? (2004)
Vurma palje vurma (2004)
E bahh paćardi ćorrimasa (2005)
Korkorripe hamime čerćimasa (2006)