Abu al-Hassan Ali I (arab. أبو الحسن علي بن عثمان = Abu al-Hassan Ali ibn Usman, urodził się około 1297, zmarł 24 maja 1351 w Atlasie Wysokim) był sułtanem Maroka z dynastii Marynidów, synem sułtana Usmana II.
Życiorys
Po objęciu władzy po śmierci ojca w 1331 roku, sułtan Abu al-Hassan Ali I skupił się na prowadzeniu wojny przeciwko armii kastylijskiego króla Alfonsa XI w Andaluzji. W 1333 roku, w sojuszu z Gunuą i Nasrydami, udało mu się odzyskać Tarifę. Niestety, 30 października 1340 roku, koalicja Marynidów i Nasrydów doznała druzgocącej klęski z rąk Kastylii i Portugalii w bitwie nad rzeką Salado. Sułtan Ali I ocalał jedynie dzięki ucieczce. Po kapitualcji Algeciras w 1343 roku, Marynidzi stracili ostatnią bazę w Andaluzji.
Natomiast w regionie Maghrebu sułtan Abu al-Hassan Ali I odnosił większe sukcesy, zdobywając w 1337 roku kraj Abdalwadydów w sojuszu z Hafsydami. W 1349 roku podbił nawet terytorium Hafsydów oraz zajął Tunis. Wkrótce jednak wybuchło powstanie plemion beduinów, które w 1350 roku zadały poważne straty berberskiemu wojsku Abu al-Hassana Alego pod Kairuanem. To wydarzenie doprowadziło do całkowitego załamania potęgi Marynidów w Ifrikiji, a sułtan zmuszony był uciekać do Maroka przez Morze Śródziemne.
Po klęsce pod Kauruanem, syn sułtana Abu Inan Faris, przekonany o śmierci ojca, ogłosił się władcą Maroka. Gdy Abu al-Hassan Ali I powrócił, doszło do walki, którą ostatecznie wygrał Abu Inan Faris, zmuszając Ali I do ukrycia się w Atlasie Wysokim. Zmarł tam w trakcie negocjacji z synem, a jego ciało pochowano w Fezie.
Sułtan Ali I był uznawany za znakomitego dowódcę, jednak brakowało mu umiejętności do utrzymania długotrwałej władzy w podbitych terenach. W Maroku, aż do rewolty jego syna, panował pokój przez cały okres jego rządów. Umożliwiło to dynamiczny wzrost gospodarczy oraz rozwój kulturalny kraju. W tym czasie powstały m.in. meczet w Tilimsan nad grobem mistyka Abu Madżana oraz medresy Misbahijja w Fezie. Za panowania Alego I dynastia Marynidów osiągnęła szczyt swojej potęgi.
Bibliografia
Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt. Herausgegeben von Heinz Halm. 4. überarbeitete und erweiterte Auflage. C. H. Beck, München 2001, ISBN 3-406-47486-1 (Beck’s historische Bibliothek).
Stephan Ronart, Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Ein historisch-politisches Nachschlagewerk. Artemis Verlag, Zürich i in. 1972, ISBN 3-7608-0138-2.
