Algis Kalėda

Algis Kalėda (ur. 2 października 1952 w miejscowości Mašnyčios, zm. 11 maja 2017 w Wilnie) był litewskim literaturoznawcą, lituanistą oraz polonistą.

Życiorys

W 1972 roku ukończył studia z zakresu lituanistyki na Uniwersytecie w Wilnie, a pięć lat później, w 1977 roku, studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od tego samego roku pracował w Instytucie Języka i Literatury Litewskiej Akademii Nauk, który w 1990 roku został przekształcony w Instytut Literatury Litewskiej i Folkloru. Pełnił funkcję dyrektora instytutu w latach 2001–2007. Dodatkowo w latach 1982–1994 był związany z Wileńskim Instytutem Pedagogicznym, a w latach 1991–1993 wykładał na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1993 do 2007 kierował Katedrą Filologii Polskiej (przemianowaną na Centrum Polonistyczne) na Uniwersytecie Wileńskim.

W 1984 roku obronił rozprawę doktorską, w której badał komizm, ironię oraz satyrę w litewskiej literaturze współczesnej. W 1996 roku uzyskał habilitację na podstawie pracy zatytułowanej Aspekty struktury powieści. Zagadnienia komunikacji literackiej, a w 1999 roku otrzymał tytuł profesora.

Jego zainteresowania obejmowały literaturę litewską XIX wieku, teorię literatury oraz literaturę polską XIX i XX wieku. Był autorem wielu książek, w tym po litewsku: Adomas Mickevičius. Literatūros mokslas ir kritika (1985), Mitų ir poezijos žemė. Lietuva lenkų literatūroje (2011), Ieškant poetinės Vilniaus tapatybės (2016 – dostępna w trzech językach, w tym po polsku i angielsku), Kornelijaus Platelio kūrybos kontekstai: arba tarp Dioniso ir Apolono. Monografija (2016). Po polsku opublikował Powojenna literatura litewska. Drogą strat i nadziei (1998), Dzieje literatury litewskiej (tom 2) (2003) oraz Od M do M. Szkice o literaturze polskiej i litewskiej (2005). Tłumaczył na litewski dzieła takich autorów jak Adam Mickiewicz, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska, Tadeusz Konwicki, Sławomir Mrożek, Stanisław Lem, Witold Gombrowicz oraz Bruno Schulz. Był również współautorem słownika litewsko-polskiego Lietuvių – lenkų kalbų žodynas (1991) wraz z Barbarą Kalėdą i Marią Niedźwiecką.

W 1998 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim, a w 1999 roku Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. W 2014 roku otrzymał Nagrodę Polonicum.