Algirdas Butkevičius

Algirdas Butkevičius (urodzony 19 listopada 1958 w Paežeriai) to litewski polityk, inżynier budownictwa, poseł na Sejm, który w latach 2004–2005 pełnił funkcję ministra finansów, a od 2006 do 2008 był ministrem komunikacji. W latach 2009–2017 był przewodniczącym Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej, a w latach 2012–2016 sprawował urząd premiera Litwy.

Życiorys

Wykształcenie i praca zawodowa

W 1984 roku uzyskał dyplom na Wydziale Ekonomiki Budownictwa w Wileńskim Instytucie Inżynierii Budownictwa. W latach 1990–1991 studiował w Litewskiej Akademii Zarządzania, a następnie w latach 1993–1995 kontynuował naukę w zakresie zarządzania na Uniwersytecie Technologicznym w Kownie. Ukończył także szereg zagranicznych staży.

W latach 1982–1985 pracował w przedsiębiorstwie „Žemūktechnika”. Od 1985 roku był zatrudniony w rejonowym komitecie wykonawczym w Wyłkowyszkach na stanowisku architekta oraz inspektora w wydziale budownictwa i architektury. W latach 1991–1995 pełnił funkcję zastępcy naczelnika rejonu wyłkowyskiego oraz kierownika wydziału gospodarki i finansów. Przez rok pracował także jako dyrektor ds. marketingu i badań rynku w spółce „Vilkauta”.

W 2008 roku uzyskał doktora z ekonomii.

Działalność polityczna do 2012

Od 1985 do 1988 był członkiem KPZR. Po 1991 roku dołączył do Litewskiej Partii Socjaldemokratycznej (LSDP), w której pełnił różne funkcje kierownicze na poziomie lokalnym. W 1995 roku zasiadł w radzie partii, a od 1997 do 1999 roku był członkiem prezydium. W 1999 roku został wybrany na wiceprzewodniczącego i zachował to stanowisko po zjednoczeniu LSDP z Litewską Demokratyczną Partią Pracy (LDDP) w 2001 roku.

W latach 1996, 2000 i 2004 był wybierany na posła do Sejmu. W latach 1996–2001 przewodniczył podkomisji skarbu w sejmowej Komisji Budżetu i Finansów, a następnie do 2004 roku był przewodniczącym tej Komisji. 4 maja 2004 roku został powołany na ministra finansów w rządzie Algirdasa Brazauskasa. Zatrzymał tę funkcję w kolejnym gabinecie tego samego premiera w grudniu 2004 roku i pełnił ją do maja 2005. 18 lipca 2006 roku otrzymał nominację na ministra komunikacji w rządzie Gediminasa Kirkilasa. W wyborach parlamentarnych w 2008 roku ponownie uzyskał mandat deputowanego, wygrywając w pierwszej turze w okręgu jednomandatowym. 9 grudnia tego samego roku zakończył pracę na stanowisku ministra.

7 marca 2009 roku został wybrany na przewodniczącego LSDP oraz nominowany na kandydata partii w wyborach prezydenckich. W wyborach, które miały miejsce 17 maja 2009 roku, zdobył 162 665 głosów (11,68% głosów), zajmując drugie miejsce po Dalii Grybauskaitė. 30 kwietnia 2011 roku ponownie został wybrany na przewodniczącego LSDP.

Działalność polityczna od 2012

W wyborach w 2012 roku Algirdas Butkevičius uzyskał reelekcję w okręgu jednomandatowym, zdobywając około 66% głosów w pierwszej turze. Jego partia, LSDP, uzyskała w tych wyborach największą liczbę mandatów w parlamencie. Nową koalicję rządzącą, oprócz socjaldemokratów, zawiązały także Partia Pracy oraz Porządek i Sprawiedliwość (o współpracy poinformowano w maju tego samego roku), do których dołączyła Akcja Wyborcza Polaków na Litwie. Algirdas Butkevičius został desygnowany na premiera przez prezydent Dalię Grybauskaitė, która publicznie wyraziła swoje zastrzeżenia co do udziału Partii Pracy w rządzie. 22 listopada 2012 roku Sejm większością 90 głosów poparł jego kandydaturę na urząd premiera (przy 40 głosach przeciwnych i 4 wstrzymujących się).

Proces formowania rządu zakończył się 13 grudnia 2012 roku, kiedy to Sejm zaakceptował program jego gabinetu, który rozpoczął urzędowanie. W wyborach w 2016 roku Butkevičius ponownie został wybrany do Sejmu. 13 grudnia 2016 roku zakończył swoją kadencję jako premier. 22 kwietnia 2017 roku na stanowisku przewodniczącego socjaldemokratów zastąpił go Gintautas Paluckas. W październiku 2017 roku wystąpił z LSDP, dołączając do frakcji związanej z Litewską Socjaldemokratyczną Partią Pracy. W 2019 roku przeszedł do grupy poselskiej „Lietuvos gerovei”, a po jej rozpadzie pozostał posłem niezrzeszonym.

W 2020 roku ponownie uzyskał mandat poselski, wygrywając wybory w jednym z okręgów jednomandatowych jako reprezentant Litewskiej Partii Zielonych. W trakcie kadencji dołączył do frakcji związanej z ugrupowaniem Związek Demokratów „W imię Litwy”. W 2024 roku, z jego ramienia, utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję.