Alfredo Stéfano Di Stéfano Laulhé (urodzony 4 lipca 1926 w Buenos Aires, zmarł 7 lipca 2014 w Madrycie) to hiszpański piłkarz i trener piłkarski pochodzenia argentyńskiego, który występował na pozycji środkowego napastnika.
Jest uważany przez wielu za jednego z najlepszych piłkarzy w historii futbolu. Dwukrotnie zdobył Złotą Piłkę (w 1957 i 1959 roku). Razem z Francisco Gento i José María Zárraga jest jedynym piłkarzem, który zagrał we wszystkich pięciu pierwszych finałach Pucharu Mistrzów wygranych przez Real Madryt, w każdym z tych meczów zdobywając bramkę. W listopadzie 2003 roku został uznany za najlepszego hiszpańskiego piłkarza w ramach Jubileuszu UEFA. W rankingu magazynu France Football na najlepszego piłkarza XX wieku zajął czwarte miejsce, za Pelem, Diego Maradoną i Johanem Cruyffem. W 2004 roku Pele umieścił go na liście FIFA 100.
Od listopada 2000 roku aż do swojej śmierci pełnił funkcję honorowego prezesa Realu Madryt.
== Życiorys ==
Alfredo Di Stéfano przyszedł na świat 4 lipca 1926 roku w Buenos Aires, w rodzinie o włoskich, francuskich i irlandzkich korzeniach.
Jego ojciec, Alfredo Di Stéfano senior, był emerytowanym piłkarzem, którego karierę przerwała kontuzja. To właśnie ojciec wprowadził syna w świat futbolu. W wieku siedmiu lat zapisał się do lokalnej drużyny Unidos Venceremos. W 1940 roku porzucił naukę i razem z rodziną przeniósł się na wieś, gdzie pomagał ojcu w pracy, ale nie zrezygnował z piłki nożnej, kontynuując karierę w drużynie Los Cardeles. W wieku siedemnastu lat podpisał swój pierwszy profesjonalny kontrakt z River Plate, co było możliwe dzięki jego matce, która pomogła mu w załatwieniu testów u trenera drużyny.
== Kariera klubowa ==
=== Argentyna ===
Pierwsze lata spędził w drużynach młodzieżowych River Plate. Jego sytuacja zmieniła się po odejściu napastnika Jose Manuela Moreno z zespołu. Młody Di Stéfano zadebiutował w profesjonalnym futbolu 15 czerwca 1945 roku w przegranym meczu z Huracánem (1-2). Wówczas trenerem Los Millonarios był Carlos Peucelle, który objął młodego zawodnika swoją opieką. Debiut Di Stéfano był jednocześnie jego jedynym występem w sezonie, a River Plate zdobyło tytuł mistrza Argentyny, kończąc sezon na pierwszym miejscu w tabeli.
W kolejnym sezonie Di Stéfano spędził na wypożyczeniu w Huracán, gdzie tworzył atak z Norberto Méndezem. Trener Guillermo Stábile postawił na młodego zawodnika, który w 25 meczach zdobył 10 goli. Po zakończeniu sezonu Huracán planował kupno piłkarza, ale nie było ich stać na spełnienie żądań finansowych.
Po powrocie do River Plate od razu stał się podstawowym zawodnikiem trenera Peucelle. Początkowo grał na boku ataku, jednak po słabszych występach został przesunięty do środka, gdzie jego talent rozkwitł. Di Stéfano zdobył tytuł króla strzelców, a River Plate zdobyło mistrzostwo. W trakcie tego sezonu dziennikarz Roberto Neuberger po raz pierwszy nazwał go Blond Strzałą (Saeta Rubia), przydomkiem, który towarzyszył mu przez całą karierę. W listopadzie 1947 roku wygrał Copa Aldao, rywalizację między mistrzami Argentyny i Urugwaju, zdobywając gola w pierwszym meczu finałowym przeciwko Nacionalowi Montevideo, a River ostatecznie wygrało dwumecz (6:5, 3:1 u siebie, 3:4 na wyjeździe).
W trakcie rozgrywek ligowych w 1948 roku wybuchł strajk piłkarzy, który był prowadzony przez Adolfo Pedernera i Di Stéfano. Zawodnicy domagali się legalizacji związków zawodowych, ustalenia minimalnej płacy, zabezpieczeń socjalnych oraz wolności transferów. Osiem miesięcy protestów nie przyniosło jednak rezultatów, co doprowadziło do masowej emigracji zawodników do sąsiednich krajów na początku 1949 roku.
=== Kolumbia ===
W 1948 roku powołano do życia zawodową ligę piłkarską w Kolumbii – Dimayor. Po wojnie Kolumbia stała się zamożnym krajem, a wprowadzenie profesjonalizmu oznaczało większe pieniądze w klubach piłkarskich.
Pierwszym zawodnikiem, który opuścił Argentynę i dołączył do Milionarios, był przywódca strajku Adolfo Pedernera, za nim podążyli Néstor Rául Rossi oraz Di Stéfano. Podczas gry w lidze kolumbijskiej Di Stéfano prezentował niezwykłą skuteczność, zdobywając z sezonu na sezon coraz więcej goli. W debiutanckim sezonie zdobył 16 goli w 14 spotkaniach, a jego drużyna zdobyła mistrzostwo Kolumbii. Po dwóch latach Millonarios zdobył swoje drugie mistrzostwo, a Di Stéfano zdobył rekordowe 32 gole. Zespół stosował strategię, którą nazwał „Pięć i taniec”, co oznaczało, że po zdobyciu przewagi pięciu bramek drużyna przestawała dominować nad przeciwnikiem i ograniczała się do wymiany piłki.
W trakcie czterech lat gry dla Millonarios rozegrał 111 spotkań, w których zdobył 100 goli. Zdobył trzy mistrzostwa kraju, jeden puchar kraju oraz Mały Puchar Świata.
=== Transfer do Hiszpanii ===
W marcu 1952 roku drużyna Millonarios wzięła udział w tournee po Europie, gdzie wzięła udział w turnieju z okazji 50-lecia Realu Madryt. Po pokonaniu szwedzkiego IFK Norrköping (2:1), w finale wygrali z Realem Madryt (4:2). Di Stéfano zdobył w tym meczu dwie bramki, co przyciągnęło uwagę skautów. Real Madryt, chcąc pozyskać zawodnika, zorganizował dwa mecze rewanżowe, które również przegrał (1:2 i 0:2), w których Di Stéfano ponownie zademonstrował swoje umiejętności. O transfer zawodnika rywalizowały FC Barcelona i Real Madryt. Santiago Bernabéu wysłał do Kolumbii skarbnika klubu Raimondo Saporte Namiasa. Prawa do Di Stéfano rościli sobie zarówno Millonarios, jak i River Plate. Barcelona osiągnęła porozumienie z Argentyńczykami, ale to Real uzgodnił warunki z zawodnikiem. Z powodu niejasnej sytuacji dotyczącej praw do zawodnika, o transferze Di Stéfano zdecydowała FIFA, która przy pomocy neutralnego arbitra, prezesa federacji Armando Muñoz Calero, zasugerowała, że przez pierwsze dwa lata zawodnik będzie grał w Madrycie, a przez kolejne dwa w Katalonii.
=== Real Madryt ===
Di Stéfano zadebiutował w Realu Madryt 27 września 1953 roku w meczu z Racingiem Santander (4:2), zdobywając swoją pierwszą bramkę. Real Madryt był w kryzysie, nie zdobywając mistrzostwa od dwudziestu lat. Argentyńczyk potrzebował kilku miesięcy, aby dostosować się do wymagań ligi, ale ostatecznie wrócił do swojej najlepszej formy, kończąc sezon z 27 golami. Po długim oczekiwaniu Los Blancos odzyskali tytuł mistrza Hiszpanii, pokonując w El Clásico FC Barcelonę (5:0), w którym Di Stéfano zdobył hat-tricka.
Przed kolejnym sezonem atak Realu wzmocnił jego rodak Hector Rial, rekomendowany przez Di Stéfano. W nowym sezonie klub nie tylko obronił tytuł mistrza Hiszpanii, ale zdobył również prestiżowy Puchar Łaciński, pokonując Belenenses i Stade de Reims.
Sezon 1955/56 był przełomowy dla europejskiego futbolu. Z inicjatywy dwóch francuskich dziennikarzy, Gabriela Hanota i Jacques’a Ferrana, powstały międzynarodowe, europejskie rozgrywki, w których rywalizowali krajowi mistrzowie. Inspiracją dla tych rozgrywek były Klubowe Mistrzostwa Ameryki Południowej, w których Di Stéfano uczestniczył jako zawodnik River Plate. Real, jako aktualny mistrz Hiszpanii, był reprezentantem kraju w tych rozgrywkach. Po pokonaniu szwajcarskiego Servette Genewa, jugosłowiańskiego Partizana Belgrad i włoskiego Milanu, dotarli do finału, gdzie zmierzyli się z francuskim Stade de Reims. Finał toczył się pod dyktando Francuzów, którzy przez większość spotkania prowadzili, lecz ostatecznie to Madryt zdobył puchar (4:3), a Di Stéfano strzelił jedną z bramek. W grudniu 1956 roku Argentyńczyk zajął drugie miejsce w rankingu Złotej Piłki magazynu France Football, przegrywając trzema głosami z Anglikiem Stanleyem Matthewsem.
Latem 1956 Di Stéfano zyskał nowego partnera w ataku – Francuza Reymonda Kopę. Sezon 1956/57 przyniósł wiele sukcesów zarówno klubowi, jak i Di Stéfano. Real Madryt odzyskał mistrzostwo Hiszpanii, obronił Puchar Mistrzów, pokonując Fiorentinę (2:0), oraz zdobył prestiżowy Puchar Łaciński. W tych triumfach znaczący udział miała Blond Strzała, zdobywając 31 goli w Primera División oraz 9 goli w rozgrywkach międzynarodowych, co przyczyniło się do sukcesów klubu. Forma Di Stéfano została nagrodzona w grudniu 1957 roku, kiedy to otrzymał Złotą Piłkę.
W maju 1958 roku Real ponownie został najlepszą drużyną Europy, zwyciężając w finale z włoskim A.C. Milan (3:2). Di Stéfano zdobył jedną z bramek w finale i z 10 golami na koncie został królem strzelców rozgrywek.
Latem 1958 do Realu dołączył Węgier Ferenc Puskás, co było przełomowym momentem w karierze Di Stéfano. Początkowo był niezadowolony z transferu, obawiając się o swoje miejsce w składzie, jednak szybko zmienił zdanie po pierwszym treningu, mówiąc: „Jest niesamowity. Jego lewa noga potrafi zrobić z piłką znacznie więcej niż moje ręce”. Sezon 1958/59 Los Blancos zakończyli na drugim miejscu w lidze, ale po raz czwarty z rzędu wygrali Puchar Mistrzów, ponownie pokonując Stade de Reims, w którym Di Stéfano zdobył jednego gola. W grudniu 1959 roku magazyn France Football ponownie przyznał Argentyńczykowi tytuł najlepszego piłkarza Europy.
Przed kolejnym sezonem Królewskich wzmocnił brazylijski pomocnik Didi. Nowy zawodnik szybko skonfliktował się z Di Stéfano, ponieważ obaj chcieli pełnić rolę lidera zespołu, co negatywnie wpłynęło na Argentyńczyka. Ostatecznie Brazylijczyk wrócił do Brazylii po sześciu miesiącach, a pozycja Di Stéfano pozostała niezachwiana. W maju 1960 roku Real Madryt zdobył piąty Puchar Europy, pokonując Eintracht Frankfurt (7:3). Finał był popisem duetu Di Stéfano – Puskás, który zdobyli razem 7 goli (Argentyńczyk strzelił trzy, Węgier cztery). W lidze klub musiał uznać wyższość FC Barcelony, przegrywając tytuł różnicą dwóch goli, mimo że wcześniej pokonali ją dwukrotnie w półfinale Pucharu Europy.
Latem 1960 odbyła się pierwsza edycja Pucharu Interkontynentalnego, w którym zmierzyli się zwycięzca Pucharu Europy – Real Madryt z triumfatorem Copa Libertadores – Peñarolem. Pierwsze spotkanie w Montevideo zakończyło się bezbramkowym remisem, natomiast rewanż w Madrycie był popisem Królewskich, którzy wygrali 5:1, a Di Stéfano zdobył jedną bramkę. W kolejnym sezonie Real zdobył mistrzostwo Hiszpanii, ale po raz pierwszy nie wygrał Pucharu Mistrzów, przegrywając w 1/8 finału z FC Barceloną. Di Stéfano zakończył sezon jako drugi strzelec ligi, zdobywając 21 bramek, ustępując jedynie klubowemu koledze Ferencowi Puskásowi.
W sezonie 1961/62 Di Stéfano zdobył swoje pierwsze mistrzostwo, do którego dołożył również Puchar Króla. W rozgrywkach europejskich Real, po rocznej przerwie, ponownie dotarł do finału. W emocjonującym meczu, rozegranym na Stadionie Olimpijskim w Amsterdamie, Królewscy musieli uznać wyższość portugalskiej Benfiki (5:3), prowadzonej przez młodego Eusébio. Warto zaznaczyć, że był to pierwszy finał, w którym Argentyńczyk nie zdobył bramki.
W roku 1963 Los Blancos szybko pożegnali się z europejskimi pucharami, odpadając z belgijskim RSC Anderlecht w pierwszej rundzie. Zdobyte mistrzostwo Hiszpanii dało przepustkę klubowi do kolejnej edycji Pucharu Mistrzów, w której po raz siódmy awansowali do finału – tym razem silniejszy okazał się mediolański Inter, który wygrał 3:1. Kilka godzin przed finałem Di Stéfano skrytykował taktykę trenera Miguel Muñoza, co doprowadziło do jego odejścia z klubu w wieku 38 lat.
W ciągu jedenastu lat spędzonych w Realu Madryt rozegrał 396 spotkań, zdobywając 308 goli. Wraz z klubem zdobył osiem mistrzostw Hiszpanii, jeden Puchar Króla, pięć Pucharów Mistrzów oraz po jednym Pucharze Interkontynentalnym, Pucharze Łacińskim i Małym Pucharze Świata.
=== RCD Espanyol ===
Po przegranym finale Pucharu Mistrzów w 1964 roku i skłót z trenerem Miguelem Muñozem, kariera Di Stéfano w Realu zbliżała się ku końcowi. Prezes klubu Santiago Bernabéu zaproponował mu pracę w sztabie szkoleniowym, zamiast przedłużenia kontraktu. Di Stéfano odrzucił tę ofertę i zdecydował się na kontynuowanie kariery w RCD Espanyolu. W ciągu dwóch sezonów gry w stolicy Katalonii, znacznie pomógł drużynie w utrzymaniu się w lidze. Piłkarz zakończył karierę w wieku 40 lat, po rozegraniu 60 meczów i zdobyciu 14 bramek dla Papużek.
=== Epilog ===
W lipcu 1967 roku Santiago Bernabéu zorganizował pożegnalne spotkanie Di Stéfano, które odbyło się przeciwko szkockiemu Celticowi Glasgow. W swoim ostatnim meczu Argentyńczyk rozegrał 20 minut, po czym 130 000 kibiców pożegnało go owacją na stojąco.
W maju 2006 roku otwarto stadion Estadio Alfredo Di Stéfano, który jest częścią kompleksu sportowego Ciudad Real Madrid, znajdującego się w miasteczku treningowym Valdebebas i jest używany głównie przez Real Madryt Castilla. W inauguracyjnym meczu Real Madryt zmierzył się z Stade de Reims, klubem, z którym zagrał w swoim pierwszym finale Pucharu Europy.
== Kariera reprezentacyjna ==
W trakcie swojej kariery Di Stéfano reprezentował trzy drużyny narodowe: Argentynę, Kolumbię i Hiszpanię.
=== Argentyna ===
W reprezentacji Albicelestes zadebiutował podczas Copa America 1947, w spotkaniu przeciwko Boliwii (7:0), gdzie zdobył swojego debiutanckiego gola. Turniejowe mecze były jedynymi, jakie rozegrał dla Argentyny. Strajk piłkarzy oraz decyzje polityczne doprowadziły do wycofania Argentyny z eliminacji do Mistrzostw Świata 1950 oraz z turniejów Copa America w 1949 i 1953. W trakcie eliminacji do Mistrzostw Świata 1954 FIFA nałożyła zakaz występów Di Stéfano w międzynarodowych rozgrywkach jako karę za grę w nieuznawanej lidze Dimayor.
Łącznie w reprezentacji Argentyny rozegrał 6 meczów, zdobywając 6 goli.
=== Kolumbia ===
Grając dla Millonarios, Di Stéfano był członkiem Jedenastki Gwiazd Ligi Kolumbijskiej. Wszystkie cztery mecze, które rozegrał dla reprezentacji Kolumbii, nie zostały uznane przez FIFA.
=== Hiszpania ===
W 1956 roku FIFA oficjalnie zniosła sankcje nałożone na Di Stéfano, a on sam uzyskał hiszpańskie obywatelstwo, co umożliwiło mu ponowne wystąpienie w rozgrywkach reprezentacyjnych.
W trakcie eliminacji do Mistrzostw Świata 1958 Hiszpania, mimo statusu faworyta, odpadła w grupie eliminacyjnej, zajmując miejsce za Szkocją i Szwajcarią. Dwa lata później, w eliminacjach do Mistrzostw Europy 1960, Hiszpanie mieli zmierzyć się z reprezentacją Związku Radzieckiego, jednak wycofali się z baraży z powodów politycznych. Dwa lata później La Furia Roja awansowała wreszcie do Mistrzostw Świata 1962 w Chile. Z powodu kontuzji Di Stéfano nie zagrał w żadnym meczu, a Hiszpania zakończyła swój udział na ostatnim miejscu w grupie, za Brazylią, Czechosłowacją i Meksykiem.
Łącznie w reprezentacji Hiszpanii rozegrał 31 meczów, zdobywając 23 gole.
== Kariera trenerska ==
W 1967 roku Di Stéfano rozpoczął swoją karierę szkoleniową w hiszpańskim Elche.
Następnym klubem prowadzonym przez Argentyńczyka było Boca Juniors. Mimo że był legendą największego rywala – River Plate, Di Stéfano został trenerem Xeneizes i szybko odniósł sukces, zdobywając w sezonie ligowym zarówno tytuł mistrza, jak i krajowy puchar. W 1970 roku Di Stéfano wrócił do Hiszpanii, przejmując Valencię. W swoim premierowym sezonie zdobył z klubem pierwsze mistrzostwo kraju od 24 lat. W 1974 roku zrezygnował z tej posady, krótko prowadząc m.in. Sporting CP oraz Rayo Vallecano.
W sezonie 1979/80 powrócił do Valencii, z którą zdobył Puchar Zdobywców Pucharów, pokonując w finale londyński Arsenal (0:0, p.k 5:4).
W kolejnym sezonie Di Stéfano prowadził macierzyste River Plate, z którym zdobył mistrzostwo Argentyny, lecz nie zagrzał tam długo miejsca, przejmując w 1982 roku Real Madryt.
Pierwszy sezon pracy w Madrycie miał pechowy finał. Królewscy zajęli drugie miejsce w lidze, tracąc mistrzostwo w ostatniej kolejce. Klub przegrał również finały Pucharu Zdobywców Pucharów, Pucharu Hiszpanii, Pucharu Ligi oraz Superpucharu Hiszpanii. W sezonie następnym było niewiele lepiej – madrytczycy ponownie zajęli drugie miejsce w lidze, przegrywając tytuł bezpośrednimi spotkaniami z Athleticem Bilbao. Ta sama drużyna wyeliminowała ich w półfinale Pucharu Hiszpanii. Z kolei zarówno w Pucharze Ligi, jak i Pucharze UEFA klub odpadł w pierwszej rundzie.
W kolejnych latach trenerskiej kariery Di Stéfano ponownie prowadził Boca Juniors (przez kilka miesięcy w 1985), Valencię (gdzie zespół spadł, a następnie awansował do Primera División) oraz Real Madryt (od listopada 1990 do marca 1991).
== Śmierć ==
5 lipca 2014 roku, dzień po swoich osiemdziesiątych ósmych urodzinach, Di Stéfano doznał zawału serca. Zmarł dwa dni później w madryckim szpitalu, w wyniku powikłań pozawałowych.
Półfinałowe spotkanie Mistrzostw Świata 2014, w którym zmierzyła się Argentyna z Holandią, upamiętniła minuta ciszy ku czci zawodnika. Argentyńczycy podczas meczu grali z czarnymi opaskami na ramieniu.
== Statystyki ==
=== Klubowe ===
=== Reprezentacyjne ===
== Sukcesy ==
=== Zawodnik ===
==== Klubowe ====
River Plate
Primera División: 1945, 1947
Copa Aldao: 1947
Millonarios
Categoría Primera A: 1949, 1951, 1952
Copa Colombia: 1953
Mały Puchar Świata: 1953
Real Madryt
La Liga: 1953/1954, 1954/1955, 1956/1957, 1957/1958, 1960/1961, 1961/1962, 1962/1963, 1963/1964
Puchar Króla: 1961/1962
Puchar Europy: 1955/1956, 1956/1957, 1957/1958, 1958/1959, 1959/1960
Puchar Interkontynentalny: 1960
Mały Puchar Świata: 1956
Puchar Łaciński: 1955, 1957
==== Reprezentacyjne ====
Argentyna
Copa America: 1947
==== Indywidualne ====
Złota Piłka: 1957, 1959
Trofeo Pichichi: 1954, 1956, 1957, 1958, 1959
Order zasługi FIFA: 1994
FIFA 100: 2004
Hiszpański piłkarz roku: 1957, 1959, 1960, 1964
Najlepsza jedenastka magazynu World Soccer: 1960, 1961, 1962, 1963, 1964
Drużyna XX wieku: 1998
Król strzelców Pucharu Europy: 1958, 1962
Król strzelców Primera División: 1947
Król strzelców Categoría Primera A: 1951, 1952
Król strzelców Małego Pucharu Świata: 1956
==== Trener ====
Boca Juniors
Primera División: 1969
Copa Argentina: 1969
River Plate
Primera División: Torneo Nacional 1981
Valencia
Primera División: 1970/1971
Puchar Zdobywców Pucharów: 1979/1980
Segunda División: 1986/87
Real Madryt
Superpuchar Hiszpanii: 1990
== Przypisy ==
== Bibliografia ==
Profil
Profil
Tomasz Wołek, Copa America, Katowice 1995 (tom 13 cyklu Encyklopedia piłkarska Fuji)
Steven G. Mandis, Real Madryt – Strategia sukcesu, Poznań 2017, Wydawnictwo REBIS
Leszek Jarosz, Kopalnia. Sztuka futbolu 2, Liga Pirata, Kraków 2015, Wydawnictwo SQN
