Alfredas Bumblauskas (urodzony 18 listopada 1956 roku w Telszach) to litewski historyk, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, publicysta oraz autor programów telewizyjnych poświęconych historii.
Życiorys
W 1974 roku ukończył szkołę średnią im. Žemaity w Telszach. W latach 1974–1979 studiował historię na Uniwersytecie Wileńskim. W 1987 roku obronił pracę doktorską pt. „Geneza Reformacji w Wielkim Księstwie Litewskim”, której promotorem był Edvardas Gudavičius. W 1990 roku rozpoczął pracę jako docent na Wydziale Historii, a następnie został wybrany na dziekana tego wydziału, pełniąc tę funkcję przez dwie kadencje do 2002 roku, po czym został prodziekanem. Aktualnie jest związany z Katedrą Teorii Historii i Historii Kulturowej, której był inicjatorem w 1993 roku. W 2008 roku Senat Uniwersytetu Wileńskiego nadał mu tytuł profesora po zakończeniu procedury habilitacyjnej, która opierała się na publikacji „Modele historii Litwy w historiografii XIX – XX w.”. Był również profesorem wizytującym na Uniwersytecie Helsińskim, Uniwersytecie w Grazu oraz Uniwersytecie Warszawskim.
Zainteresowania naukowe
- Socjokulturowa historia Wielkiego Księstwa Litewskiego: charakter cywilizacyjny, europeizacja, wielokulturowość
- Periodyzacja litewskiej historii oraz zależności regionalne
- Rozwój historiografii i pamięci historycznej; badania nad pamięcią historyczną
- Dydaktyka historii
Działalność pozanaukowa
Od 1988 roku związany z telewizją, gdzie tworzył cykle audycji dotyczących historii i kultury, w tym: w latach 2015-2020 „Nacionalinė ekspedicija” („Ekspedycja narodowa”); w 2009 roku „Tūkstantmečio pokalbiai” („Rozmowy tysiąclecia”); w latach 2005-2009 „Amžių šešėliuose” („W cieniu wieków”); od 1993 do 2004 roku „Būtovės slėpiniai” („Tajemnice przeszłości”); oraz w latach 1998-1990 „Lietuvos istorija” („Historia Litwy”).
Od 2013 roku pełni funkcję redaktora naczelnego pisma „Lietuvos istorijos studijos” (ISSN 1392-0448), a także jest członkiem kolegium redakcyjnego „Przeglądu Wschodniego” (ISSN 0867-5929), „Studia slavica et Balcanica Petropolitana” (ISSN 1995-848X) oraz „Studia z dziejów Państwa i Prawa Polskiego” (ISSN 1733-0335).
W latach 1990–1992 był członkiem rady Sajudisu w Sejmie Litwy oraz wiceprzewodniczącym. W latach 1998–1999 przewodniczył Litewskiej Radzie Kultury i Sztuki przy Ministerstwie Kultury Litwy. W 2002 roku ubiegał się o mandat radnego miasta Wilna z listy ówczesnej Partii Liberalno-Demokratycznej. W 2003 roku został pełnomocnikiem i członkiem komisji inauguracyjnej prezydenta Rolandasa Paksasa. W 2004 roku był społecznym doradcą p.o. prezydenta Artūrasa Paulauskasa. W latach 2011–2013 przewodniczył Rządowej Komisji ds. nagród w kulturze i sztuce.
Publikacje (wybór)
Wydane po polsku:
Wielkie Księstwo Litewskie. Wspólna historia, podzielona pamięć, Warszawa: Bellona, 2013, ISBN 978-83-11-13016-6.
Wydane po litewsku:
Universitas Vilnensis, 1579–2004 (praca zbiorowa), Wilno: Vilniaus universitetas, 2004, ISBN 9955-634-00-6.
Senosios Lietuvos istorija, 1009–1795, Wilno: R. Paknio leidykla, 2005, ISBN 9986-830-89-3.
Alma Mater Vilnensis: Vilniaus universiteto istorijos bruožai: kolektyvinė monografija (praca zbiorowa), Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2009, ISBN 978-9955-33-533-7.
Lietuvos Didžioji Kunigaikštija ir jos tradicija, Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2010, ISBN 978-9955-33-632-7.
Lietuvos istorija / Alfonsas Eidintas, Alfredas Bumblauskas, Antanas Kulakauskas, Mindaugas Tamošaitis, Wilno: Vilniaus universiteto leidykla, 2012, ISBN 978-609-459-092-4.
Kunigaikščiai Radvilos (praca zbiorowa), Wilno: Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras, 2015, ISBN 978-5-420-01759-3.
Lietuvos istorija kiekvienam / Alfredas Bumblauskas, Alfonsas Eidintas, Antanas Kulakauskas, Mindaugas Tamošaitis, Wilno: MELC, 2018, ISBN 978-5-420-01797-5.
Nagrody i odznaczenia
- Narodowa Nagroda Kultury i Sztuki, 1998
- Nagroda Simonasa Daukantasa (Litwa, 1999)
- Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1998)
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 1999)
- Polsko-litewska Nagroda Obojga Narodów (Polska, 2001)
- Krzyż Kawalerski Orderu Witolda Wielkiego (Litwa, 2003)
- Komandor Orderu Korony (Belgia, 2006)
- Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (Polska, 2009)
- Nagroda Forum Współpracy i Dialogu Polska-Litwa w kategorii historia (Polska, 2019)
