Alfred Whitehead vel Alfred Wójcik ps. Dolina 2, Przełęcz 2
(ur. 21 marca 1912 w Markach, zm. 22 marca 1984 w Zakopanem) – polski ekonomista, porucznik kawalerii Wojska Polskiego, cichociemny.
Życiorys
Podczas nauki w Państwowym Gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie Alfred wyjechał do Anglii, gdzie uzyskał maturę. Po powrocie do Polski ponownie przystąpił do egzaminu dojrzałości. W latach 1931–1933 oraz 1934–1936 studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie, którą ukończył z dyplomem magistra nauk ekonomicznych. Po zakończeniu studiów pracował w przędzalni swojego ojca w Markach.
Od 19 września 1933 roku do 15 lipca 1934 roku był podchorążym w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, a następnie odbył praktykę w 2 Szwadronie Pionierów w Warszawie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany z datą 1 stycznia 1936, zajmując 58. lokatę w korpusie oficerów kawalerii.
24 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany do 2 Szwadronu Pionierów, z którym brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. 12 października przekroczył granicę polsko-węgierską i został internowany na Węgrzech. Po ucieczce dotarł do Francji, gdzie 18 listopada przydzielono go do 4 szwadronu szkoleniowego 1 Pułku Pancernego (w organizacji). Od maja 1940 roku służył w 10 pułku strzelców konnych. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie kontynuował służbę w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej. 10 października 1943 roku awansował na porucznika.
Zgłosił się do służby w kraju, przechodząc przeszkolenie w zakresie dywersji i broni pancernej. Został zaprzysiężony 14 lutego 1944 roku w Ostuni we Włoszech. Zrzucono go do Polski w nocy z 4 na 5 maja 1944 roku w ramach operacji lotniczej o kryptonimie „Weller 26”, dowodzonej przez majora nawigatora Józefa Gryglewicza, na placówkę odbiorczą „Szczur” w pobliżu wsi Wola Gałęzowska. Po aklimatyzacji w Warszawie pozostał w dyspozycji Komendy Głównej AK. W czerwcu otrzymał przydział do Okręgu Polesie AK na stanowisko oficera ds. zleceń komendanta Okręgu, Henryka Krajewskiego „Trzaski”. Po przekształceniu Komendy Okręgu w Sztab 30 Dywizji Piechoty AK, został mianowany oficerem operacyjnym i informacyjnym Dywizji. W trakcie marszu na Warszawę (w połowie sierpnia 1944 roku) dowodził jedną z kompanii Dywizji. Dywizja została rozbrojona przez Armię Czerwoną około 15–17 sierpnia 1944 roku w Dębem Wielkim. Whitehead przedostał się do Świdra, gdzie został aresztowany przez NKWD. Został deportowany do łagru w Riazaniu, gdzie uczył języka angielskiego. Został zwolniony 3 listopada 1947 roku i wrócił do Polski w 1948 roku, przyjmując nazwisko Wójcik. W tym samym roku uciekł z Polski i 11 lutego 1949 roku dotarł do Wielkiej Brytanii, gdzie został zdemobilizowany 10 marca tego samego roku.
Początkowo osiedlił się w Bournemouth, a następnie przeniósł się do Londynu, gdzie prowadził pub. W 1981 roku powrócił do Polski i osiedlił się w Zakopanem.
Odznaczenia
Otrzymał Krzyż Walecznych czterokrotnie.
Życie rodzinne
Był synem Charlesa, angielskiego lekarza zatrudnionego w przędzalni wełny i współwłaściciela fabryki „Briggs and Posselt” w Markach, oraz Eleonory Augusty Wedel (1884–1956), córki Emila Wedla, właściciela fabryki czekolady. Miał rodzeństwo: Karola (1915–1993) i Małgorzatę (1919–2011), zamężną Jasińską, której córka Elżbieta jest żoną Antoniego Libery. Drugi brat Alfreda zginął pod Tobrukiem.
W 1942 roku ożenił się z Aileen Craig Lamond. W latach 60. ożenił się ponownie, tym razem z Polką. Nie miał dzieci.
Po jego śmierci został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (w grobowcu Barcikowskich, kw. A1-2-6).
Przypisy
Bibliografia
- Stanisław Radomyski: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-06-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 112–113. ISBN 83-910535-4-7.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 430. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 220.
