Alfred August Tomatis
Alfred August Tomatis (urodzony 24 lub 25 grudnia 1919 lub 1 stycznia 1920 w Nicei, zmarły 25 grudnia 2001 w Carcassonne) był francuskim lekarzem otolaryngologiem. Od lat 40. XX wieku badał zależności między ludzkim uchem a głosem, a w szerszym ujęciu między słuchaniem a komunikacją.
Życiorys
Tomatis przyszedł na świat jako wcześniak, około 2,5 miesiąca przed planowanym porodem, co miało wpływ na jego późniejsze problemy zdrowotne, takie jak astma oskrzelowa. W dzieciństwie dużo podróżował z ojcem, Hubertem Tomatisem, który był śpiewakiem operowym i artystą (basem) w Operze Paryskiej. Częste wizyty u lekarzy zainspirowały go do podjęcia studiów medycznych. W czasie II wojny światowej badał robotników przemysłu lotniczego, zauważając u nich powiązania między zaburzeniami słuchu a głosem. Podobne trudności dostrzegł u kolegów swojego ojca, zawodowych śpiewaków. W związku z ograniczoną literaturą na ten temat przeprowadzał wiele samodzielnych eksperymentów dotyczących słuchu i głosu. Analizował także związki między lateralizacją słuchową a jakością głosu oraz rolę ucha jako filtra, który decyduje o tym, jakie spektrum dźwięku dociera do ucha wewnętrznego. Interesował się również funkcją małych mięśni usznych, takich jak napinacz błony bębenkowej i mięsień strzemiączkowy.
Odkrycia Tomatisa zostały opracowane w Laboratorium Fizjologii na Uniwersytecie Sorbona. Zostały zaprezentowane Akademii Nauk oraz Akademii Medycznej w Paryżu w latach 1957 i 1960. Zespół tych odkryć określono ogólnie jako prawa Tomatisa. W uproszczeniu zakładały one, że głos zawiera tylko to, co usłyszy ucho; wszelkie zmiany w słuchu prowadzą do zmian w głosie, a także że możliwa jest trwała transformacja głosu poprzez długotrwałe stymulowanie słuchu – tzw. prawo remanencji. Tomatis był twórcą metody, która jest stosowana do dziś – treningu uwagi słuchowej, który pozwala na ćwiczenie ucha w zakresie słuchania oraz zwiększa jego wrażliwość na dźwięki.
W uznaniu swoich osiągnięć został w 1951 roku uhonorowany tytułem honorowego Rycerza Zdrowia Publicznego Francji. Wśród jego pacjentów byli m.in. Gérard Depardieu, Maria Callas oraz Romy Schneider.
Kontrowersje
Metoda Tomatisa, jako forma treningu integracji narządu słuchu, jest często uznawana za pseudonaukę.
Ze względu na brak solidnych podstaw naukowych oraz rzekome szerokie spektrum działania, francuskie władze zawsze traktowały metodę Tomatisa jako medycynę alternatywną, która nie powinna być propagowana.
Niemniej jednak, obecnie istnieje już zbiór badań naukowych poświęconych metodzie doktora Tomatisa. Przykładowo, w 1982 roku Rourke z University of Windsor w Ontario, Kanada, badał wpływ terapii na proces uczenia się. Terapia miała pozytywny wpływ na wiele badanych zmiennych, w tym na płynność wypowiedzi, umiejętność czytania oraz lateralizację (dominację jednej z rąk).
Nie ma jednak solidnych dowodów naukowych na skuteczność treningu integracji słuchowej (takiego, jaki jest proponowany w metodzie Tomatisa) w leczeniu osób z autyzmem.
