Alfred Spett
Alfred Spett (urodzony 15 stycznia 1880 roku w Latoszynie, zmarł 21 października 1952 roku w Londynie) był pułkownikiem saperów inżynier Wojska Polskiego oraz Polskich Sił Zbrojnych, a także kawalerem Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Alfred Spett przyszedł na świat 15 stycznia 1880 roku w Latoszynie, w rodzinie Józefa, adwokata, oraz Marii ze Steinhausów. W 1904 roku uzyskał świadectwo dojrzałości, po czym rozpoczął studia inżyniersko-komunikacyjne na Politechnice Lwowskiej, które kontynuował w Wiedniu do 1910 roku. W latach 1901–1902 odbył obowiązkową roczną służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii. Po jej zakończeniu został awansowany na kadeta rezerwy piechoty Obrony Krajowej z datą 1 stycznia 1903 roku. W styczniu 1913 roku miał przydział mobilizacyjny do 18 pułku piechoty Obrony Krajowej w Przemyślu. W 1914 roku został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, gdzie służył w c. i k. 34 pułku strzelców na froncie rosyjskim, a następnie włoskim. Dowodził plutonem, a później kompanią, awansując w 1914 roku na podporucznika, a rok później na porucznika.
3 września 1919 roku przyjęto go do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, zatwierdzając jego stopień porucznika i zaliczając do 1 Rezerwy armii z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny, aż do demobilizacji. Został przydzielony do IV batalionu kolejowego, gdzie objął dowodzenie 14 kompanią wojsk kolejowych. W latach 1919–1920 pełnił funkcję referenta kolejki wąskotorowej w Dowództwie Okręgu Generalnego „Kraków”, a następnie był referentem technicznym w Departamencie II Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. 30 lipca 1920 roku został zatwierdzony w stopniu majora w Korpusie Wojsk Kolejowych, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej, pełniąc wówczas funkcję zastępcy dowódcy 10 baonu kolejowego, a później objął dowództwo tego baonu. 1 czerwca 1921 roku był szefem Szefostwa Kolejnictwa 2 Armii, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk wojsk kolejowych.
W listopadzie 1921 roku objął funkcję pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy 1 pułku wojsk kolejowych. 28 lutego 1922 roku został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari przez komendanta Obozu Warownego „Kraków”, generała Zdzisława Kosteckiego.
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów kolejowych. W lipcu 1922 roku objął stanowisko komendanta Kolejowej Linii Ćwiczebnej. Od 1 grudnia 1923 roku był kierownikiem Centralnego Zarządu Parków i Warsztatów w Krakowie, który później przemianowano na Centralny Zarząd Parków i Warsztatów Saperów Kolejowych. 31 marca 1924 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów kolejowych. 11 marca 1926 roku został przeniesiony do kadry oficerów saperów kolejowych i przydzielony do Departamentu V Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych jako zastępca szefa Wydziału III Saperów. 29 stycznia 1927 roku objął dowództwo 1 pułku saperów kolejowych w Krakowie. 4 grudnia 1928 roku został przeniesiony z korpusu oficerów saperów kolejowych do korpusu oficerów inżynierii i saperów. Od 5 listopada 1928 roku był przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie jako kierownik Kursu dla Oficerów Sztabowych Saperów na okres sześciu miesięcy. 28 lutego 1930 roku przeszedł w stan spoczynku. Po przejściu na emeryturę mieszkał we Lwowie. W 1934 roku był w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto, pozostając w gotowości do użycia w czasie wojny. W latach 1934–1939 pełnił funkcję dyrektora Okręgu Poczt i Telegrafów w Krakowie.
W momencie wybuchu wojny w 1939 roku ewakuował personel Poczt i Telegrafów Okręgu Krakowskiego do Rumunii. W latach 1940–1941 przebywał w obozie przejściowym na Cyprze, a następnie udał się do Palestyny, gdzie pracował przy dostawie żywności dla Armii Polskiej. Od 1941 do 1942 roku był zatrudniony w wojskowym arsenale w Asmarze w Erytrei. W 1943 roku został powołany do służby czynnej, a następnie przeniesiony w stan nieczynny, zostając przewodniczącym PCK w Kairze. W 1947 roku został wpisany na stan ewidencyjny Ośrodka Rezerwy Personalnej Oficerów Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie. W 1948 roku ewakuowano go do Wielkiej Brytanii, gdzie w tym samym roku został zdemobilizowany. Osiedlił się w Londynie, gdzie podjął pracę.
Zmarł 21 października 1952 roku w Londynie i został pochowany na cmentarzu Old Brompton.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5113
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1934)
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 10 listopada 1928)
Przypisy
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-04-21].
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
- Rocznik oficerski rezerw 1934.
- 1 Pułk Saperów Kolejowych. W dniu święta pułkowego. Jednodniówka, oprac. zb., Drukarnia Polska Franciszka Zemanka, Kraków 20 czerwca 1927.
- Adam Julian Szugajew, Saperzy w Służbie Polsce, Londyn 1985.
- Andrzej Suchcitz, Spett Alfred (1880–1952), Polski Słownik Biograficzny, tom XLI, Warszawa 2002.
- PiotrP. Zarzycki, 1 Batalion Mostów Kolejowych, Pruszków: Wydawnictwo „Ajaks”, 2005, ISBN 83-88773-26-7.