Alfred Marcin Sokołowski (urodzony 11 listopada 1849, zmarł 8 marca 1924) był polskim lekarzem internistą oraz ftyzjatrą, a także profesorem na Uniwersytecie Warszawskim.
Praca zawodowa
Był jednym z pionierów nowoczesnego leczenia chorób układu oddechowego. W 1908 roku założył Towarzystwo Przeciwgruźlicze, co przyczyniło się do szerzenia wiedzy na temat tej choroby oraz organizowania akcji profilaktycznych. Dzięki jego staraniom powstały sanatoria w Zakopanem, a Otwock zyskał status miejscowości sanatoryjnej. Od 1880 roku do końca swojego życia związany był z redakcją „Gazety Lekarskiej”, gdzie jego uwagi i decyzje zapewniały wysoki standard publikacji. Utrzymywał kontakty z wieloma znanymi osobami, takimi jak Bolesław Prus, Ignacy Jan Paderewski oraz Aleksander Świętochowski. W 1914 roku Uniwersytet Jagielloński uhonorował go tytułem doktora honoris causa.
W 1916 roku był członkiem Rady Nadzorczej Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej oraz członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 1918 roku został powołany do Rady Stanu, a w tym samym roku objął stanowisko rektora Wolnej Wszechnicy Polskiej, które zajmował przez dwa lata. Od 1919 roku pełnił również funkcję profesora medycyny społecznej (do 1920) oraz propedeutyki lekarskiej (do 1922).
Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 166-2-9).
Dorobek naukowy
Alfred Sokołowski pozostawił po sobie liczne prace naukowe dotyczące ftyzjatrii, w których poruszał również kwestie społeczne, w tym cykl wykładów pt. Choroby proletariatu. W swoich badaniach doświadczalnych i klinicznych postulował ograniczenie podawania alkoholu pacjentom, który w owym czasie był powszechnie stosowany w terapii przeciwgruźliczej. Uważał, że alkohol wpływa na spowolnienie metabolizmu oraz zwiększa ukrwienie płuc u pacjentów z gorączką, co przyspiesza resorpcję nacieków przez pobudzanie mięśnia sercowego. Kładł duży nacisk na terapię sanatoryjną, tlenoterapię, wprowadzenie diety wysokotłuszczowej i wysokobiałkowej oraz stosowanie krótkotrwałych zimnych natrysków. Jego nazwisko nosi puszka Sokołowskiego – puszka sterylizacyjna, której konstrukcja przypominała puszkę Citocerta, z otworami do wnikania pary w wieczku i dnie. Mimo że została wyparta przez puszkę Schimmelbuscha, łatwiejszą w produkcji, puszka Sokołowskiego szybciej osiągała parametry umożliwiające sterylizację.
Odznaczenia
Otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski w dniu 29 grudnia 1921 roku.
Upamiętnienie
Po II wojnie światowej jego nazwisko nadano wsi Sokołowsko. Jego imię nosi Szpital Pulmonologiczny (do połączenia z SPWSZ w 2017) w Szczecinie-Zdunowie, a także szpitale w Wałbrzychu i Złotowie oraz ulice w Szczecinie-Zdunowie i Polanicy-Zdroju.
Przypisy
Bibliografia
Alfred A. Sokołowski, Beiträge zur Klinik der Tuberkulose und spezifischen Tuberkulose-Forschung, „Lung”, 37 (3), 1917, s. V, DOI: 10.1007/BF01869536, ISSN 0341-2040 (niem.).
Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0. Brak numerów stron w książce.
Reprezentanci nauk medycznych, zmarli członkowie AU w Krakowie, PAU, TNW i PAN. Katedra Historii Medycyny CM UJ.
Podręcznik dla pielęgniarek i higienistek stomatologicznych pod redakcją prof. dr hab. Kazimierza Stawińskiego, PZWL Warszawa 1979, s. 175.
Linki zewnętrzne
