Alfred Schamanek (ukr. Альфре́д Шама́нек, niem. Alfred Šamánek, ur. 20 maja 1883 we Lwowie, zm. 1920) był ukraińskim działaczem wojskowym, pełniącym funkcję pułkownika w UHA.
Życiorys
Pochodził z Lwowa i miał niemieckie korzenie. Rozpoczął karierę jako zawodowy oficer w cesarskiej i królewskiej armii. 1 września 1902 roku awansował na stopień podporucznika i został przydzielony do Morawskiego Pułku Piechoty Nr 99 w Znojmie-Klosterbruck. W latach 1908-1911 kształcił się w Szkoły Wojennej w Wiedniu. 1 maja 1909 roku uzyskał stopień porucznika. Po ukończeniu szkoły w 1911 roku otrzymał tytuł „oficera przydzielonego do Sztabu Generalnego” i został przydzielony do 8 Brygady Górskiej w Fočy. Jako słuchacz szkoły wojennej, a także pełniąc służbę sztabową, pozostawał oficerem nadetatowym Pułku Piechoty Nr 99. 1 maja 1914 roku awansował na kapitana, a w tym samym roku uzyskał tytuł „oficera Sztabu Generalnego” oraz przydział do 7 Korpusu w Temeszwarze. W trakcie I wojny światowej brał udział w walkach w Galicji, a następnie na froncie włoskim oraz Bliskim Wschodzie (Austriacki Korpus Pomocniczy w Syrii).
W listopadzie 1918 roku, po kapitulacji armii austro-węgierskiej, wrócił do Galicji i wstąpił do UHA. Od kwietnia 1919 roku pełnił funkcję szefa sztabu II Korpusu UHA. Wyróżnił się podczas ofensywy czortkowskiej oraz ataku na Kijów w sierpniu 1919 roku.
Służył jako szef sztabu na froncie przeciwbolszewickim. Dzięki jego strategiom, UHA odniosła zwycięstwa nad Armią Czerwoną w takich miejscowościach jak Winnica (12 sierpnia 1919), Berdyczów (19 sierpnia 1919) oraz Żytomierz (21 sierpnia 1919).
Od stycznia 1920 roku był szefem sztabu CzUHA, jednak został aresztowany przez bolszewików i zginął podczas ucieczki w trakcie przeprawy przez Dniestr. Został pochowany we wsi Porohy, w pobliżu miasta Soroki w Besarabii.
Ordery i odznaczenia
W trakcie służby w c. i k. armii otrzymał następujące odznaczenia:
- Order Korony Żelaznej 3. klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami,
- Signum Laudis Srebrny Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej,
- Signum Laudis Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na czerwonej wstążce,
- Krzyż Jubileuszowy Wojskowy,
- Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.
Przypisy
Bibliografia
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1904. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1903. (niem.).
Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
Biogram: Шаманек Альфред w: Dovidnyk z istorii Ukrainy, opr. Ihor Pidkova, Roman Shust, Kost Bondarenko; Lwów 1999, Wyd. Lvivskyi derzhavnyi universytet im. Ivana Franka i Vydavnyctvo Heneza, ISBN 978-966-504-237-2 (ukr.)
