Alfred Andrzej Pastuszeńko
Alfred Andrzej Pastuszeńko (ur. 10 grudnia 1895 w Radomyślu, zm. 17 grudnia 1920 w Rajczy) był oficerem Legionów Polskich oraz Wojska Polskiego II RP, a także kawalerem Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Andrzeja (1855-1916, inspektor kontroli skarbowej) oraz Leonardy Romualdy z domu Kozłowskiej (1867-1936). Ukończył gimnazjum w Rzeszowie i był członkiem Związku Strzeleckiego. Od sierpnia 1914 roku służył jako ochotnik w Legionach Polskich. Pełnił funkcję dowódcy 1 plutonu w 4 kompanii 2 pułku piechoty Legionów. 26 maja 1915 roku został mianowany chorążym, a 1 kwietnia 1916 roku podporucznikiem piechoty.
W szczególności wyróżnił się podczas walki 16 czerwca 1916 roku pod Rarańczą, gdzie „swoją odwagą i pełnym inicjatywy prowadzeniem własnego oddziału przyczynił się do sukcesu natarcia oraz zdobycia jeńców i sprzętu wojskowego”. Za tę postawę odznaczono go Orderem Virtuti Militari.
Od 1 września 1917 roku był dowódcą 1 kompanii karabinów maszynowych w 2 pułku piechoty w Polskim Korpusie Posiłkowym. Następnie, od 1 lutego 1918 roku, kontynuował jako dowódca kompanii karabinów maszynowych w 13 pułku strzelców w II Korpusie Polskim w Rosji, a od 1 maja 1918 roku był już na terenie Rosji przy Komendzie Głównej Wojska Polskiego na Wschodzie.
Został aresztowany przez bolszewików i przetrzymywany w niewoli od 17 lipca do 2 września 1918 roku. 1 stycznia 1919 roku powrócił do Polski i wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Pełnił funkcję dowódcy pociągu pancernego „Zagończyk” od 27 maja do 27 lipca 1919 roku. Następnie był dowódcą kompanii oraz kierownikiem wyszkolenia batalionu zapasowego 2 pułku piechoty Legionów. 9 grudnia 1919 roku został mianowany kapitanem w piechocie, a 12 maja 1920 roku był dowódcą Baonu Zapasowego Wojsk Wartowniczych i Etapowych Nr VIII w Grudziądzu. Na tym stanowisku, 19 sierpnia 1920 roku, został zatwierdzony w stopniu kapitana, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich. Zmarł 17 grudnia 1920 roku w Rajczy i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Pobitno w Rzeszowie.
Od 27 kwietnia 1920 roku był żonaty z Ireną Sawicką, jednak nie doczekali się dzieci.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6995 – pośmiertnie, 17 maja 1922
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie, 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”
- Krzyż Walecznych
- Swastyka 4 pułku piechoty Legionów
- Odznaka II Brygady z wieńcem laurowym
- Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
- Médaille Interalliée (Francja)
- Medal Zasługi Wojskowej (Austro-Węgry)
- Krzyż na Polu Chwały
Przypisy
Bibliografia
Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
Józef Sitko: Zarys historii wojennej 2-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-05-12].
