Alfred Nowacki

Alfred Nowacki, znany również pod pseudonimami „Piąty”, „Kapitan Nemo” oraz „Kwatermistrz” (urodzony 13 października 1896 w Łodzi, zmarł 19 stycznia 1945 w Skarszewie), był oficerem rezerwy Wojska Polskiego, fabrykantem oraz działaczem konspiracyjnym.

Był synem Teofila oraz Emmy z domu Erb, która pochodziła z Niemiec. Ukończył gimnazjum w Łodzi, a następnie jego rodzina przeprowadziła się w okolice Warszawy. Alfred przeszedł kursy podchorążych i około 1929 roku rozpoczął współpracę z wywiadem wojskowym. W 1930 roku udał się do Berlina, gdzie zajmował się handlem oraz współpracował z polskim wywiadem. W 1940 roku, jako Niemiec, wrócił do Kalisza.

Według innych źródeł, jego rodzice na początku XX wieku emigrowali z Łodzi do Niemiec, gdzie dorastał i zawarł związek małżeński. Małżeństwo miało mu zapewnić pokrewieństwo z rodziną marszałka III Rzeszy, Hermanna Göringa, jednak szczegóły tego powiązania pozostają nieznane.

W 1940 roku nabył jeden z dwóch starych browarów we wsi Winiary pod Kaliszem, przekształcając go w fabrykę przetwórstwa spożywczego.

Podczas II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej i odgrywał kluczową rolę w strukturach AK w Kaliszu. Jego fabryka, znana pod kryptonimem „Podlasie”, stanowiła zakonspirowaną placówkę (ekspozyturę) Wydziału Wywiadu Ofensywnego Komendy Głównej AK (z kryptonimami „Stragan” i „Lombard”). W obiekcie tym znalazło schronienie wiele osób poszukiwanych przez Gestapo oraz zdekonspirowanych członków AK.

Nowacki został aresztowany podczas masowych zatrzymań przeprowadzonych przez Gestapo w dniach 2 i 3 marca 1944 roku. Został osądzony wraz z innymi działaczami konspiracyjnymi podczas wyjazdowej sesji Sądu Ludowego z Berlina (Volksgerichtshofu) w Kaliszu. Został skazany na karę śmierci za zdradę narodu niemieckiego oraz szpiegostwo.

Alfred Nowacki został rozstrzelany 19 stycznia 1945 roku w lesie koło Skarszewa, w grupie 56 innych członków antyhitlerowskiego podziemia. Po przeprowadzonej 6 kwietnia 1945 roku ekshumacji, a następnie identyfikacji zwłok, został pochowany w osobnym grobie na cmentarzu Tynieckim w Kaliszu.

Przypisy

Bibliografia

Andrzej Androchowicz, Koniec przed końcem, w: „Polityka” nr 16 z 2006 r.
Przemysław Mańka, Wokół „Sagi grodu nad Prosną” Janusza Teodora Dybowskiego, praca magisterska opublikowana w internecie w maju 2005 roku przez Stowarzyszenie im. Haliny Sutarzewicz.
Marian Woźniak (red.): Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945. Poznań: Instytut Zachodni, 1998. ISBN 83-85003-97-5.