Alfred Neumann (1909–2001)

Alfred Neumann, znany jako „Ali” (urodzony 15 grudnia 1909 roku w Schöneberg, zmarł 4 stycznia 2001 roku w Berlinie) był niemieckim komunistą, sportowcem oraz działaczem państwowym i politycznym z wschodnich Niemiec, związanym z SED.

Życiorys

Był synem stolarza i introligatorki. Neumann ukończył naukę zawodu stolarza. W 1919 roku dołączył do robotniczego związku sportowego „Fichte” i rozpoczął treningi w dziedzinie Dziesięcioboju lekkoatletycznego. W 1925 roku został członkiem Niemieckiego Związku Zawodowego Pracowników Stolarskich, a w 1928 roku dołączył do Grupy Walki o Czerwony Sport. W 1929 roku wstąpił do KPD, a w 1930 roku do Zarządu Landu KG. W latach 1933-1934 działał nielegalnie dla KG. Mimo że był częścią ekipy olimpijskiej przygotowującej się do Igrzysk w 1936 roku w Berlinie, w 1934 roku emigrował przez Danię, Szwecję i Finlandię do ZSRR, gdzie pracował jako trener w związku sportowym, a następnie w Centralnym Instytucie Sportu w Moskwie. W lutym 1938 roku został wydalony z ZSRR z powodu braku obywatelstwa radzieckiego. Udało mu się dotrzeć w marcu 1938 roku przez Francję do Hiszpanii, gdzie jako żołnierz 42 Batalionu XI Brygady Międzynarodowej im. Ernsta Thälmanna brał udział w hiszpańskiej wojnie domowej, gdzie odniósł rany. W lutym 1939 roku został aresztowany we Francji i internowany w obozach St. Cyprien, Gurs i Vernet. W 1941 roku został wydany Gestapo, a 26 lutego 1942 roku skazany przez Trybunał Ludowy na osiem lat więzienia za zdradę stanu. W lutym 1945 roku, będąc w Brandenburg Görden, został wcielony do Batalionu Karnego SS Dirlewangera, z którego udało mu się uciec. Następnie dostał się do radzieckiej niewoli i przebywał w obozach jenieckich do wiosny 1947 roku, w tym w Radzieckiej Strefie Okupacyjnej w Niemczech oraz w Sarańsku w ZSRR.

Po powrocie do Niemiec w czerwcu 1947 roku przystąpił do SED i pracował w Urzędzie Dzielnicy w Berlinie-Treptow, a także jako nieetatowy działacz w komitetach dzielnicowych SED w Treptow, Tempelhof oraz Neukölln. W marcu 1949 roku został aresztowany za „naruszenie ustawy o Radzie Kontroli” (powiesił czarno-czerwono-złotą flagę w biurze partii w Neukölln przy Karl-Marx-Str.) i stanął przed Sądem Amerykańskim, skąd został zwolniony za kaucją. W 1949 roku objął stanowisko sekretarza propagandy Komitetu Okręgowego SED w Berlinie, a w latach 1951-1953 był zastępcą burmistrza Berlina. Od 1953 do 1957 roku pełnił funkcję p.o. I sekretarza KO SED w Berlinie.

Od 1949 roku Neumann zasiadał w Izbie Ludowej, a od 1954 roku był członkiem Komitetu Centralnego oraz zastępcą członka, a od lutego 1958 roku członkiem Biura Politycznego KC SED. W latach 1957-1961 pełnił funkcję sekretarza KC SED, a w latach 1961-1965 przewodniczył Krajowej Radzie Gospodarczej NRD, działając na poziomie ministra. Od 1965 do 1968 roku był ministrem gospodarki materiałowej NRD. Od 1962 roku był członkiem Prezydium Rady Ministrów, a w 1968 roku jednym z dwóch pierwszych wiceprzewodniczących Rady Ministrów.

Neumann miał znaczący wpływ na uruchomienie oraz wdrożenie nowego systemu planowania i zarządzania gospodarką (Neue Ökonomische System der Planung und Leitung – NÖSPL). W 1971 roku odmówił podpisania tajnego „żądania” skierowanego do radzieckiego kierownictwa w sprawie odsunięcia Waltera Ulbrichta przez Ericha Honeckera, ponieważ w kwestiach merytorycznych stał po stronie Ulbrichta. Erich Honecker nigdy tego nie zapomniał, a Neumann pozostał niewygodnym przeciwnikiem Honeckera do samego końca, chociaż nigdy publicznie się mu nie sprzeciwiał. Z racji pełnionych funkcji mieszkał w partyjno-rządowym osiedlu kierownictwa NRD – Osiedlu Leśnym pod Bernau.

W 1989 roku zrezygnował z członkostwa w Radzie Ministrów, został wydalony z Biura Politycznego, a w 1990 roku z SED-PDS. W związku z przynależnością do Narodowej Rady Obrony NRD (Nationalen Verteidigungsrat der DDR) w latach 1960-1989, od 1992 roku toczył się przeciwko niemu proces dotyczący „zabójstwa i napaści na wewnętrznej granicy niemieckiej” (Mauerschützenprozesse). W 1999 roku XXIII Wydział Karny Sądu Okręgowego w Berlinie zakończył jego współudział bez rozstrzygnięcia.