Alfred Franciszek Kaniecki (urodzony 9 października 1941 w Bydgoszczy, zmarły 20 czerwca 2016) był polskim geografem, hydrologiem oraz kartografem, profesorem nauk o Ziemi oraz wykładowcą na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Życiorys
Urodził się w Bydgoszczy w rodzinie stolarza Jana Kanieckiego oraz Łucji z d. Fojuth. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego w Bydgoszczy w 1960 roku, rozpoczął studia z zakresu geografii na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1965 roku podjął pracę w przedsiębiorstwach geologicznych w Bydgoszczy, jako hydrogeolog w Przedsiębiorstwie Zaopatrzenia Rolnictwa i Wsi w Wodę oraz w Bydgoskim Przedsiębiorstwie Badawczo-Dokumentacyjnym Przemysłu Materiałowo-Budowlanego, gdzie pełnił funkcję starszego geologa.
Od 1968 roku był związany z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, początkowo jako starszy asystent w Zakładzie Hydrografii Instytutu Geografii.
W 1974 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną „Dynamika rzeki w świetle osadów trzech wybranych odcinków Prosny”, którą prowadził pod kierunkiem prof. dra hab. Bogumiła Krygowskiego. W 1982 roku uzyskał habilitację za rozprawę „Pojemność retencyjna i zmienność zasobów wodnych małej zlewni nizinnej na przykładzie dorzecza Wrześnicy”.
W 1991 roku został mianowany przez Rektora UAM na stanowisko profesora nadzwyczajnego, a tytuł profesora nauk o Ziemi otrzymał 20 listopada 1997 roku.
W latach 1984–2006 pełnił rolę kierownika Zakładu Hydrologii i Gospodarki Wodnej w Instytucie Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego UAM. W latach 1986–1990 był prodziekanem Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM, a w latach 1991–1993 dyrektorem Instytutu Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska Przyrodniczego UAM.
W trakcie swojej długotrwałej kariery prowadził wiele badań terenowych, koncentrując się m.in. na sedymentacji rzeczej, zagadnieniach dotyczących wód podziemnych, hydrogeologii regionalnej, jakości wód powierzchniowych oraz problematyce wodno-gospodarczej.
W swoim dorobku naukowym ma ponad 250 publikacji, w tym kilkanaście monografii oraz ponad 140 artykułów. Jest współautorem wielu map hydrograficznych i hydrogeologicznych Polski. Ponadto, jest współwynalazcą dwóch opatentowanych urządzeń do badania współczynnika filtracji (1972, 1999). W ciągu swojej kariery wykształcił ponad 170 magistrów geografii w specjalnościach takich jak hydrologia, klimatologia i meteorologia. Był promotorem pięciu prac doktorskich oraz recenzentem sześciu rozpraw doktorskich i dwóch habilitacyjnych.
Był aktywnie zaangażowany w działalność towarzystw naukowych. Należał do Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, a w latach 1988–1992 był członkiem Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. Od 1984 roku był członkiem Komisji Hydrograficznej PTG.
Za swoje osiągnięcia naukowe otrzymał odznaczenia, w tym Medal Komisji Edukacji Narodowej, Złoty Krzyż Zasługi oraz odznakę honorową „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego”. Był wielokrotnie nagradzany, m.in. przez Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki (1977, 1983), Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska (1978) oraz Prezesa GUGiK (1985). W 2005 roku otrzymał Nagrodę Naukową Miasta Poznania oraz Nagrodę Ministra Edukacji, Nauki i Sportu.
Zmarł 20 czerwca 2016 roku i został pochowany na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu.
Wybrane publikacje
„Dynamika rzeki w świetle osadów trzech wybranych odcinków Prosny”. Poznań: PWN, 1976. Brak numerów stron w książce.
„Przeglądowa mapa hydrograficzna Polski 1:500 000”. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 1980. Brak numerów stron w książce (współautor).
„Wielka encyklopedia geografii świata”. T. 4: Wody Ziemi. Kurpisz, 1996. Brak numerów stron w książce (współautor).
„Poznań. Dzieje miasta wodą pisane”. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2004. Brak numerów stron w książce.
„Zmiany stosunków wodnych w czasach historycznych”. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2010. Brak numerów stron w książce (współautor).
„Hydrologia obszarów lądowych”. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2018. Brak numerów stron w książce (wydana pośmiertnie).
