Alfred Franciszek Hornig

Alfred Franciszek Hornig

Alfred Franciszek Hornig (ur. 2 października 1911 w Królewskiej Hucie, zm. 4 lipca 1999 w Chorzowie) był geografem, ekonomistą oraz autorem wielu publikacji naukowych. Pełnił rolę prezesa katowickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz przewodniczącego Stowarzyszenia Miłośników Chorzowa.

Życiorys

Urodził się 2 października 1911 w Królewskiej Hucie, obecnie znanej jako Chorzów, w rodzinie, której ojciec był ślusarzem hutniczym.

W 1931 roku uzyskał świadectwo dojrzałości w Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym im. św. Stanisława Kostki w Chorzowie. Następnie studiował filologię niemiecką na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Poznańskiego do 1934 roku, a w 1935 roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu. Dwa lata później obronił pracę z geografii gospodarczej, a w międzyczasie odbył praktyki w firmach węglowych i energetycznych w Katowicach oraz Chorzowie.

W latach 1937–1941 zarządzał rzemieślniczym warsztatem galwanotechnicznym swoich rodziców w Chorzowie. W okresie od marca 1942 do września 1944 pracował jako referent w zakładach metalurgicznych w Modling w Austrii, gdzie został aresztowany przez gestapo pod zarzutem wspierania lokalnego ruchu oporu.

Po wojnie, od września 1947, był nauczycielem przedmiotów zawodowych w Miejskim Instytucie Kształcenia Handlowego w Chorzowie. Dla swoich uczniów stworzył podręczniki dotyczące „Geografii gospodarczej” oraz „Geografii Europy i wybranych państw europejskich”. Równocześnie przez kilka lat kontynuował prowadzenie warsztatu galwanotechnicznego z rodzicami.

W 1948 roku obronił tytuł magistra nauk ekonomiczno-handlowych w Akademii Handlowej w Poznaniu, a także ukończył roczne studia geograficzne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Pełnił funkcję prezesa katowickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Geograficznego w latach 1952–1962. Od maja 1957 roku był współorganizatorem Śląskiego Instytutu Naukowego w Katowicach, gdzie początkowo pracował jako zastępca dyrektora, a następnie jako pracownik naukowy.

W czerwcu 1961 roku obronił pracę doktorską na Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego, zatytułowaną „Wpływ człowieka na powierzchnię ziemi w północnej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego”. Był także autorem wielu publikacji w tej dziedzinie, w tym referatu w języku angielskim na XX Międzynarodowym Kongresie Geograficznym w Londynie.

W latach 1961-1964 pracował w Biurze Projektów Kopalnictwa Surowców Chemicznych w Chorzowie, a od lipca 1962 do września 1969 pełnił funkcję starszego wykładowcy w Katedrze Geografii Regionalnej WSP w Krakowie. Od 1964 roku nauczał geografii gospodarczej w Technikum Zawodowym dla Pracujących w Chorzowie.

W okresie od stycznia 1965 do marca 1968 był adiunktem w Zakładzie Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu w Chorzowie. Po fuzji instytutu z Instytutem Metalurgii Żelaza w Gliwicach, kierował Pracownią Badań Efektywności aż do kwietnia 1971. Jego dorobek obejmuje około 80 publikacji dotyczących gospodarki przestrzennej i ekonomiki przemysłu.

W czerwcu 1971 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych w zakresie geografii ekonomicznej na Wydziale Morskim Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie. Następnie pracował przez około rok jako starszy wykładowca w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Katowicach, a od grudnia 1972 roku jako docent w Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach.

W czerwcu 1975 roku Senat uczelni wystąpił do Rady Państwa o nadanie mu tytułu profesora nadzwyczajnego. Wkrótce podjął pracę na Politechnice Śląskiej w Gliwicach, gdzie od października 1975 roku był prodziekanem Wydziału Handlu, Transportu i Usług, a rok później zastępcą dyrektora Instytutu Ekonomiki Transportu w Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Od 1977 roku kierował Zakładem Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw Transportu, a od 1978 roku kierował Studium Podyplomowym Organizacji i Zarządzania Transportem Samochodowym i Kolejowym.

W jego dorobku naukowym znajdują się prace badawcze z zakresu geografii transportu, zwłaszcza dotyczące Górnego Śląska, jak również prace dotyczące geografii przemysłu i surowców mineralnych oraz ekonomiki przemysłu.

Był promotorem około 180 prac dyplomowych i magisterskich w Akademii Ekonomicznej w Katowicach i Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Recenzował 4 dysertacje doktorskie oraz jedną pracę habilitacyjną, a także był promotorem dwóch doktorów. Opublikował około 120 prac, w tym dwie książki oraz pięć broszur.

Był aktywnym działaczem Stowarzyszenia Miłośników Chorzowa im. Juliusza Ligonia; od 1957 roku pełnił funkcję wiceprzewodniczącego, a w latach 1967-1971 był przewodniczącym. Pasjonował się grotołazstwem i był wiernym kibicem klubu „Ruch” Chorzów.

Zmarł 4 lipca 1999 roku w Chorzowie i został pochowany na cmentarzu parafii pw. św. Jadwigi w Chorzowie.

Odznaczenia

Otrzymał wiele odznaczeń, w tym:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1981),
• Złoty Krzyż Zasługi (1976),
• Medal Komisji Edukacji Narodowej (1978),
• Złotą Odznakę „Zasłużonemu w Rozwoju Województwa Katowickiego” (1977).

Przypisy

Bibliografia

Poczet Chorzowian – Alfred Franciszek Hornig. pocztechorzowian.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-03)].

Zdzisław Janeczek, biogram w: Chorzowski Słownik Biograficzny, wyd. Muzeum w Chorzowie t.3, Chorzów 2011 (s.75-79).