Alfred Deakin (urodzony 3 sierpnia 1856 w Melbourne, zmarły 7 października 1919 tamże) to australijski polityk i prawnik, który pełnił funkcję drugiego premiera Australii trzykrotnie, w latach 1903–1904, 1905–1908 oraz 1909–1910.
Życiorys
Młodość i działalność w okresie kolonialnym
Deakin ukończył studia prawnicze na uniwersytecie w Melbourne, jednak największą popularność zyskał jako dziennikarz w wpływowym dzienniku „The Age”. W 1879 roku został wybrany do stanowego parlamentu Wiktorii, a w latach 1883–1890 pełnił funkcję szefa kilku ministerstw. Choć mógłby zostać premierem Wiktorii, od 1890 roku skupił się na dążeniu do zjednoczenia wszystkich stanów Australii w jedno państwo, ponieważ przed federacją, wszystkie stany funkcjonowały jako niezależne kolonie brytyjskie. Był postrzegany jako intelektualny lider ruchu federacyjnego.
W 1900 roku udał się do Londynu, aby przekonać brytyjski parlament do przyznania Australii niepodległości. Deakin uważał się za „niezależnego australijskiego Brytyjczyka” i był zdania, że Australia powinna być niezależnym państwem, jednak w pełni lojalnym wobec brytyjskiej korony.
Po zjednoczeniu Australii
Po zjednoczeniu Australii w 1901 roku, Deakin został wybrany do parlamentu federalnego, gdzie objął stanowisko prokuratora generalnego. W 1903 roku, po rezygnacji Bartona, został drugim premierem Australii, prowadząc rząd mniejszościowy. W 1904 roku ustąpił ze stanowiska pod presją Partii Pracy, która miała większość w parlamencie, ale już rok później ponownie objął urząd premiera po kilku nieudanych próbach sformowania stabilnego rządu przez partię laburzystowską.
W latach 1905–1908, pod jego przewodnictwem, parlament federalny ustanowił wiele podstaw prawnych dla obecnego Związku Australijskiego. W 1908 roku Partia Pracy ponownie zmusiła go do dymisji, ale wkrótce, po utworzeniu koalicji z konserwatywnymi partiami, udało mu się odzyskać stanowisko, tworząc pierwszy w historii Australii rząd większościowy. Niestety, w 1910 roku koalicja przegrała wybory, a większość parlamentarną zdobyła Partia Pracy, co doprowadziło do ostatecznego ustąpienia Deakina z funkcji szefa rządu.
W 1913 roku zrezygnował z mandatu poselskiego i wycofał się z życia publicznego, głównie z powodu pogarszającego się stanu zdrowia psychicznego, prawdopodobnie związanego z chorobą Alzheimera. Zmarł w 1919 roku w wieku zaledwie 63 lat.
Deakin był bardzo płodnym i popularnym publicystą. Jego anonimowe komentarze polityczne ukazywały się w londyńskiej gazecie „Morning Post”, nawet w trakcie jego kadencji jako premiera. Cieszył się ogólnym szacunkiem przez całą swoją karierę polityczną i był znany pod przydomkiem „Affable Alfred” (uprzejmy Alfred).
Bibliografia
R. Norris: Deakin, Alfred (1856–1919). [w:] Australian Dictionary of Biography, Vol. 8 [on-line]. Australian National University, 1981. [dostęp 2014-02-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne
