Alfred Antoni Wilhelm Roman Potocki herbu Pilawa (urodzony 14 czerwca 1886 w Łańcucie, zmarły 30 marca 1958 w La Roche-sur-Foron) – był IV oraz ostatnim ordynatem łańcuckim.
Życiorys
Był synem Romana, ordynata Łańcuta, oraz Elżbiety Matyldy Radziwiłł, a także starszym bratem Jerzego. Alfred Antoni Potocki kształcił się w domu oraz w Wiedniu, a następnie studiował w Magdalen College w Oksfordzie oraz we Lwowie. W 1922 roku dysponował majątkami ziemskimi o łącznej powierzchni 50 650 ha. O jego nieformalnych wpływach społecznych oraz relacjach z lokalnymi władzami odpowiadał były radca prawny Paweł Horain (1871–1937).
W 1921 roku Potocki wzbogacił się o cenną kolekcję dzieł sztuki, którą odziedziczył po Mikołaju Potockim z Paryża – z tulczyńskiej linii rodziny, wnuku słynnego przywódcy Targowicy, Stanisława Szczęsnego. W skład tej kolekcji wchodziły m.in. portrety rodzinne namalowane przez Fragonarda, Lampiego i Scheffera, dwa cenne gobeliny z manufaktury w Aubusson z herbem Potockich, część zbiorów z dawnej biblioteki z Tulczyna, kilka bezcennych powozów, rokokowe saneczki Marii Antoniny oraz akcesoria końskie. Niestety, niektóre dzieła, takie jak obrazy Goi, Fragonarda i Bouchera, czy rzeźby Canovy, zostały bezpowrotnie wywiezione w czasie wojny. Od maja do lipca 1944 roku Alfred zdołał przetransportować z Łańcuta do Wiednia specjalnymi pociągami około 700 skrzyń ze swoim majątkiem ruchomym. Większość z tych ruchomości stopniowo sprzedawał, aby sfinansować swój wystawny styl życia.
Był przyjmowany na audiencjach przez papieża Piusa X oraz cesarza Franciszka Józefa, a także tańczył na balach w pałacach książąt Schwarzenbergów i Fürstenbergów w Wiedniu oraz w pałacu Buckingham w Londynie. W Łańcucie gościł arcyksięcia Ferdynanda, grał w tenisa z Glorią Swanson, jadł obiady z królem Rumunii Karolem, Douglasem Fairbanksem i Mary Pickford, a także odwiedzał prezydenta Roosevelta i generała Pershinga. Polował z Clemenceau, Pétainem oraz Hermannem Göringiem.
Należał do wąskiego kręgu establishmentu II Rzeczypospolitej, często świadcząc usługi recepcyjne dla tegoż. Był wiceprezesem Związku Jeździeckiego Małopolski Środkowej w Łańcucie. W zamku łańcuckim organizował bale dla korpusu dyplomatycznego, turnieje tenisowe oraz polowania (ordynackie dla prywatnych gości i klubowe jako opiekun klubu myśliwskiego Diana około 1922 roku). Często wyjeżdżał na polowania do Afryki, przyczyniając się do rozwoju i popularyzacji kultury łowieckiej. Gościł również zagranicznych VIP-ów, w tym króla rumuńskiego Ferdynanda I i królową Marię oraz Jerzego księcia Kentu. Tuż przed wybuchem wojny, jego pałac odwiedził Joachim von Ribbentrop.
Zgodnie z relacjami mjr. Adama Winogrodzkiego ps. „Korwin”, Alfred Antoni Potocki podczas II wojny światowej i okupacji niemieckiej często gościł u siebie Hermanna Göringa i odmówił współpracy z Armią Krajową. 24 marca 1956 roku zawarł związek małżeński w Monte Carlo z Izabelą (Izadorą) Narkiewicz-Jodko, która w 1959 roku w Londynie opublikowała tom wspomnień Alfreda zatytułowany „Master of Lancut”. Zmarł i został pochowany w Lozannie, a jego prochy sprowadzono do Łańcuta do krypty grobowej Potockich przy kościele parafialnym w 2001 roku.
Ordery i odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)
Przypisy
Bibliografia
Jerzy J. Łojek, „Potomkowie Szczęsnego. Dzieje fortuny Potockich z Tulczyna 1799–1921”, wyd. I, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1980, s. 265, ISBN 83-222-0119-2.
Linki zewnętrzne
