Alfred Hellmuth Andersch (urodzony 4 lutego 1914 w Monachium, zmarły 21 lutego 1980 w Berzonie (Ticino)) był niemieckim pisarzem.
Życiorys
Alfred Andersch przyszedł na świat w Monachium w rodzinie wojskowego. Ukończył monachijską szkołę podstawową (Volkschule), a następnie uczęszczał do Wittelsbacher Gymnasium, gdzie nauczycielem był Joseph Gebhard Himmler (1865–1936), ojciec Heinricha Himmlera. W latach 1932–1933 przewodził młodzieżowej organizacji o charakterze komunistycznym, co doprowadziło do jego aresztowania i osadzenia w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie spędził pół roku. Następnie, w latach 1933–1937, pracował jako pracownik umysłowy w Monachium, a od 1937 do 1940 roku był zatrudniony w dziale reklamy w fabryce papieru fotograficznego w Hamburgu.
W 1940 roku został powołany do Wehrmachtu i wysłany do Francji. Uczestniczył w kampanii włoskiej, a w czerwcu 1944 roku zdezerterował podczas walk nad rzeką Arno i został wzięty do niewoli przez wojska amerykańskie. W obozie jenieckim spotkał Hansa Wernera Richtera, z którym po powrocie do Niemiec współpracował przy zakładaniu magazynu Der Ruf oraz organizacji spotkań Grupy 47.
Od 1948 roku współpracował z rozgłośniami radiowymi w Hamburgu i Frankfurcie, prowadząc m.in. cykl audycji literackich Ein Buch und eine Meinung w Süddeutscher Rundfunk. W latach 1955–1957 pełnił funkcję redaktora czasopisma Texte und Zeichen. W 1957 roku zadebiutował powieścią Sansibar oder der letzte Grund. W następnym roku wyjechał do Szwajcarii, gdzie tworzył powieści, opowiadania oraz słuchowiska radiowe, a rzadziej poezję. Publikował także eseje i teksty krytycznoliterackie. W swoich dziełach często nawiązywał do własnych doświadczeń, jak w powieści Die Kirschen der Freiheit, gdzie opisywał swoją dezercję, czy w opowiadaniu Ojciec mordercy, w którym wspominał lata szkolne. W 1950 roku ożenił się z malarką Giselą Dichgans.
Twórczość
Powieści
- Sansibar oder der letzte Grund Olten 1957
- Die Rote Olten 1960
- Efraim, Zürich 1967
- Spisek w Winterspelcie (Winterspelt), Zürich 1974, tłum. na j. polski Adam Kaska, 1979, ISBN 83-06-00127-3
Opowiadania
- Die Kirschen der Freiheit. Ein Bericht 1952
- Piazza San Gaetano. Suite 1957
- Geister und Leute. Zehn Geschichten, Olten 1958
- Ein Liebhaber des Halbschattens. Drei Erzählungen, Olten 1963
- Córka (Tochter), 1970, tłumaczenie na j. polski Anna Maria Linke, 1975
- Gesammelte Erzählungen, Zürich 1971
- Mein Verschwinden in Providence. Neun neue Erzählungen, Zürich 1971
- Alte Peripherie. Ausgewählte Erzählungen, Berlin 1973
- Meistererzählungen, Gütersloh 1975
- Weltreise auf deutsche Art. Eine Geschichte, Zürich 1977
- Ojciec mordercy (Der Vater eines Mörders, Zürich 1980), tłum. na j. polski Ryszard Wojnakowski, 1980, ISBN 83-08-02234-0
- Flucht in Etrurien. Zwei Erzählungen und ein Bericht, Zürich 1981
- Sämtliche Erzählungen, Zürich 1983
- Weltreise auf deutsche Art. Gesammelte Erzählungen, Berlin 1985
- Erinnerte Gestalten. Frühe Erzählungen, Zürich 1986
Słuchowiska
- Biologie und Tennis Hessischer Rundfunk 1950
- Die Feuerinsel oder die Heimkehr des Kapitäns Tizzoni NWDR 1954
- Von Ratten und Evangelisten Südwestfunk 1956
- Fahrerflucht Hamburg 1958
- Der Tod des James Dean. Eine Funkmontage. St. Gallen 1960.
- Der Albino. SWF/RB 1960
- In der Nacht der Giraffe. Hessischer Rundfunk 1960
Wyróżnienia i nagrody
- 1958: Deutscher Kritikerpreis
- 1967: Nelly-Sachs-Preis
- 1968: Charles-Veillon-Preis
- 1975: Großer Literaturpreis der Bayerischen Akademie der Schönen Künste
Przypisy
Bibliografia
- Biografia w LeMO (Lebendiges Museum Online)
- Biografia w Literaturportal Bayern
- Elke Schwarck: Autoren in Wort und Bild. Gütersloh: Bartelsmann, Reinhardt Mohn. (niem.).