Alfonso (Alphonsus) Salmerón (urodzony 8 września 1515 w Toledo, zmarł 13 lutego 1585 w Neapolu) był teologiem, biblistą oraz jednym z założycieli zakonu jezuitów.
Towarzystwo Jezusowe
Salmerón studiował literaturę i filozofię na uniwersytecie w Alcalá, a następnie kontynuował naukę w zakresie filozofii i teologii na Sorbonie w Paryżu. W stolicy Francji, za pośrednictwem Diego Layneza, poznał Ignacego Loyolę. Wraz z Laynezem, Piotrem Fabrem i Franciszkiem Ksawerym stanowili oni grono pierwszych sześciu towarzyszy Loyoli, co stało się zalążkiem przyszłego zakonu jezuitów. 15 sierpnia 1534 roku, w kościele św. Piotra na wzgórzu Montmartre, wówczas na przedmieściach Paryża, złożyli śluby ubóstwa i czystości oraz podjęli zobowiązanie, że po uzyskaniu święceń udadzą się do Palestyny, aby tam nawracać muzułmanów. Jeśli to okaże się niemożliwe, oddadzą się do dyspozycji papieża. 15 listopada 1536 roku opuścili Paryż, a do Wenecji dotarli 8 stycznia. Z powodu wojny dalsza podróż na wschód była niemożliwa, dlatego podczas wielkiego postu Loyola i Piotr Faber, jedyny z nich posiadający święcenia kapłańskie, udali się do Rzymu w celu uzyskania papieskiej akceptacji. Po jej uzyskaniu wszyscy zostali wyświęceni i przystąpili do organizacji nowego zakonu. 8 września spotkali się w Vicenza, gdzie, z wyjątkiem Loyoli, odprawili swoją pierwszą mszę świętą. Plan pielgrzymki do Ziemi Świętej został porzucony. Salmerón poświęcił się pracy z ubogimi i dziećmi w Sienie. 22 kwietnia 1541 roku w bazylice św. Pawła za Murami w Rzymie złożył śluby przynależności do nowo powstałego Towarzystwa Jezusowego.
Sobór trydencki
Jesienią 1541 roku papież Paweł III wysłał Salmerona oraz Paschase Broëta jako nuncjuszy apostolskich do Irlandii. Następnie udali się do Dieppe, a potem do Paryża. Salmerón przez dwa lata wygłaszał kazania w Rzymie, zdobywając uznanie za swoje kazania na temat Listu do Efezjan, które głosił trzy razy w tygodniu w rzymskim kościele jezuitów. Po krótkim pobycie w Bolonii, 18 maja 1546 roku, on i Laynez zostali wysłani na sobór trydencki, gdzie pełnili rolę teologów papieskich. Głównym tematem dyskusji był dogmat o usprawiedliwieniu.
Obaj jezuici zyskali szacunek na soborze, a ich kazania były drukowane i wysyłane biskupom. 14 marca 1547 roku wraz z soborem przenieśli się do Bolonii. Po poważnych problemach zdrowotnych w Padwie Salmerón wrócił do prac soborowych. Kolejne dwa lata w dużej mierze poświęcił wygłaszaniu kazań w Bolonii, Wenecji, Padwie i Weronie. 4 października 1549 roku Salmerón, Claude Le Jay oraz Piotr Kanizjusz uzyskali tytuły doktorskie na Uniwersytecie Bolońskim, co umożliwiło im przyjęcie stanowisk na uniwersytecie w Ingolstadt na zaproszenie księcia Bawarii, Wilhelma IV. Salmerón zajął się interpretacją Listu do Rzymian. Po śmierci Wilhelma, dzięki namowom biskupa Werony, Salmerón powrócił do Werony 24 września 1550 roku, gdzie tłumaczył Ewangelię Mateusza.
W 1551 roku został wezwany do Rzymu, aby pomóc Loyoli w pracy nad konstytucją Towarzystwa Jezusowego. W lutym 1551 roku zainaugurował w Neapolu seminarium jezuickie, ale kilka miesięcy później został ponownie wezwany przez Loyolę na sobór trydencki jako teolog papieża Juliusza III. On i Laynez jako pierwsi zabrali głos podczas wstępnych obrad. Gdy sobór ponownie zawiesił obrady, w październiku 1552 roku Salmerón wrócił do Neapolu, a w maju 1555 papież Paweł IV wysłał go na sejm Rzeszy w Augsburgu z nuncjuszem Luigi Lippomano, a później do Polski, a w kwietniu 1556 roku do Belgii.
W kolejną podróż do Belgii udał się 2 grudnia 1557 roku jako doradca kardynała Gian Pietra Carafy (późniejszego papieża Pawła IV). W 1558 roku Laynez mianował Salmerona pierwszym prowincjałem jezuitów w Neapolu, a w 1561 roku, podczas legatu apostolskiego we Francji, został głównym wikariuszem zakonu. Sobór trydencki wznowił obrady w maju 1562 roku, a papież Pius IV ponownie wybrał Salmerona i Layneza na swoich teologów. Tematem obrad była delikatna kwestia boskiego pochodzenia praw i obowiązków biskupów.
W latach 1564–1582 Salmerón koncentrował się głównie na wygłaszaniu kazań oraz pisaniu. Przez osiemnaście kolejnych lat, podczas wielkiego postu, wygłaszał codzienne kazania, dzięki czemu zdobył dużą estymę i popularność. Pozostawił po sobie bogaty dorobek pisarski, który obejmuje 16 tomów komentarzy biblijnych, 11 dotyczących ewangelii, jeden dotyczący Dziejów Apostolskich oraz cztery listy św. Pawła.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Alphonsus Salmeron. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2022-10-07]. (ang.).
Documents of the Jesuits and of Michael de Villanueva (servetus) in the register of the University of Paris. michaelservetusresearch.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-11)].
