Adolf Alfons Ksawery Parvex
Adolf Alfons Ksawery Parvex, znany również jako Alphonse Parvex (ur. 1833 w Warszawie, zm. 25 listopada 1890 w Warszawie) był polskim urzędnikiem, powstańcem styczniowym oraz amatorskim ornitologiem.
Życiorys
Urodził się w Warszawie jako syn Piotra (zm. przed 1839), obywatela szwajcarskiego, który był nauczycielem języka francuskiego i autorem podręcznika do nauki tego języka, oraz Serafiny z Leśnikowskich (zm. 1875). Parvex pracował jako urzędnik w Wytwórni Papieru w Jeziornie. Jako ornitolog zdobywał wiedzę pod okiem Ludwika Koehnego oraz Władysława Taczanowskiego, współpracując z Wiktorem Godlewskim i Benedyktem Dybowskim. Po udziale w powstaniu styczniowym został zesłany na katorgę i przebywał w miejscowościach takich jak Piotrowsk, Siwakowa, Darasun i Irkuck. Na Syberii, w latach 1865–1868, wraz z Godlewskim i Dybowskim badał oraz gromadził zbiory przyrodnicze. Dzięki swojemu szwajcarskiemu obywatelstwu został zwolniony z obowiązku wyjazdu do Szwajcarii i opuścił Syberię w 1868 roku. Po krótkim pobycie w Warszawie przeniósł się do Genewy. Od 1879 roku mieszkał w Paryżu, gdzie dzięki wstawiennictwu Taczanowskiego podjął pracę w magazynie zoologicznym Bouviera. W latach 1881-1882 uczestniczył w wyprawie myśliwskiej do Kanady i Brazylii. Zmarł 25 listopada 1890 roku w Warszawie w wieku 55 lat. Dybowski w swoich pamiętnikach odnotował, że „[Parvex] lubił wódkę i zginął od niej”. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Bródnowskim.
Na cześć Parvexa nazwano co najmniej trzy taksony:
- kiełża Eulimnogammarus parvexi Dybowski, 1874.
- Eremophila albigula var. parvexi Taczanowski, 1876.
- Otocorys parvexi Taczanowski, 1876.
Zbiory przyrodnicze, zwłaszcza ornitologiczne, związane z Parvexem znajdują się w Muzeum i Instytucie Zoologii PAN.
Publikacje
Dybowski P, Parvex A. Verzeichnis der während der Jahre 1866 und 1867 im Gebiete der Mineralwasser von Darasun in Daurien beobachteten Vögel. „Journal für Ornithologie” 1868; 16: 330-333.
Bibliografia
Stanisław Feliksiak: Słownik biologów polskich. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 412-413. ISBN 83-01-00656-0.
Zieliński S., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich: podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci – pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni. Warszawa, 1933.
