Alfons II
Alfons II (ur. 4 listopada 1448, zm. 18 grudnia 1495) był królem Neapolu od 1494 roku aż do swojej śmierci. Zanim objął tron neapolitański, nosił tytuł księcia Kalabrii, a jego ojcem była Izabela Aragońska, matka polskiej królowej Bony.
Życiorys
Alfons przyszedł na świat w neapolitańskim Castel dell’Ovo jako najstarsze dziecko Ferdynanda I i jego pierwszej żony Izabeli de Clermont, córki Tristana de Clermont, hrabiego Copertino, oraz Katarzyny Del Balzo Orsini. Był kuzynem zarówno Ferdynanda II, króla Aragonii, jak i jego żony Izabeli I, królowej Kastylii, znanych jako Katoliccy Królowie Hiszpanii. Jego nauczycielem był znany humanista Giovanni Pontano, który w swojej rozprawie O splendorze monarszym opisał cnoty i manierę renesansowego księcia na przykładzie Alfonsa.
Po śmierci matki Izabeli de Clermont w 1465 roku, Alfons odziedziczył przysługujące jej prawa dynastyczne, w tym tytuł króla Jerozolimy.
W 1463 roku, po śmierci ciotecznego dziadka Giovanniego Antonio del Balzo Orsini, księcia Tarentu, Alfons odziedziczył jego ziemie. Był utalentowanym i odpowiedzialnym dowódcą, wspierającym ojca podczas buntu baronów w 1485 roku oraz broniącym królestwa przed zakusami Państwa Kościelnego. Jako kondotier uczestniczył w kluczowych potyczkach tamtej epoki, takich jak spisek Pazzich (1478–1480) i wojna o Ferrarę (1482–1484).
Rządy Alfonsa II były krótkie, ponieważ po śmierci jego ojca finanse królestwa były w opłakanym stanie. Dodatkowo z Francji przybył Karol VIII na czele zbrojnej wyprawy, mając roszczenia do Neapolu oraz tytułu króla Jerozolimy, co miało miejsce na zaproszenie Ludwika il Moro, księcia Mediolanu, który miał konflikt z Neapolem.
Karol VIII dotarł do Włoch we wrześniu 1494 roku. Alfons II starał się o poparcie papieża Aleksandra VI, który pragnął wykorzystać jego pomoc w walce z Turkami na półwyspie. Papież koronował Alfonsa II na króla Sycylii i wysłał list do króla Francji w obronie swojego lennika, ponieważ Neapol był lennem papieskim.
Mecenat kulturalny
Jako następca tronu, Alfons był jednym z najważniejszych propagatorów renesansowych idei na dworze swojego ojca. Jego zainteresowania przejawiały się m.in. w budowie willi La Duchessa i Poggio Reale pod Neapolem, w których zatrzymał się Karol VIII podczas podboju królestwa w 1495 roku. Kronikarze opisywali te miejsca jako „kawałki raju na ziemi”.
Według Vasariego, nad freskami w willi Poggio Reale pracował Giuliano da Maiano, którego dzieła nie przetrwały do czasów współczesnych. W wystroju willi brali również udział Pietro del Donzello oraz Ippolito del Donzello, którzy pokryli większość ścian i sufitów freskami inspirowanymi włoską roślinnością. W La Duchessie tworzył Sebastiano Serlio, którego wyidealizowane przedstawienia mitologicznych postaci zdobyły sławę w całej Europie, a arkadowe balkony otaczały willę ze wszystkich czterech stron.
Małżeństwa i dzieci
Podobnie jak jego ojciec, Alfons II dwukrotnie wziął ślub. Po raz pierwszy ożenił się z Hipolitą Marią Sforza 10 października 1465 roku w Mediolanie, a po raz drugi z neapolitańską kochanką Trogią Gazzela.
Ze związku z Hipolitą Marią Sforza miał dwoje dzieci:
- Ferdynand II (ur. 26 sierpnia 1469, zm. październik 1496) – następny król Neapolu i mąż swojej ciotki Joanny Aragońskiej
- Izabela Aragońska (ur. 2 października 1470, zm. 11 lutego 1524) – księżna Bari, żona kuzyna Gian Galeazza Sforzy, księcia Mediolanu, matka trojga dzieci, w tym Bony Sforzy (ur. 13 lutego 1495, zm. 31 grudnia 1558), żony Zygmunta I Starego, króla Polski, z którym miała sześcioro dzieci.
- Piotr (ur. 31 marca 1472, zm. 17 lutego 1491) – książę Rossano
W wyniku związku z Trogią Gazzela miał dwoje nieślubnych dzieci:
- Sancha Aragońska (ur. 1478, zm. 1506)
- Alfons Aragoński (ur. 1481, zm. 1500) – książę Bisceglie i Salerno
Alfons II w kulturze masowej
W serialu stacji Showtime Rodzina Borgiów, postać Alfonsa II zagrał Augustus Prew. Wizerunek króla Neapolu przedstawiony został w sposób niezgodny z faktami historycznymi – jest znacznie młodszy, niż był w czasie, gdy rozgrywa się akcja serialu, a także ukazany jako brat swojej nieślubnej córki Sanchy.
W serialu stacji Starz Demony da Vinci, gdzie zagrał go Kieran Bew, przedstawiono go jako sadystycznego wojownika zazdrosnego o Wawrzyńca Wspaniałego.
Przypisy
Bibliografia
- Alex Axelrod, Charles Phillips: Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000. ISBN 83-7227-478-9
- Antonio A. Perria, Okrutni Sforzowie, Anna A. Wasilewska (tłum.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, ISBN 83-06-01269-0, OCLC 749768833. Brak numerów stron w książce
- Kazimierz Chłędowski: Dwór w Ferrarze, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1930
- Kazimierz Chłędowski: Historie neapolitańskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1959
