Alfons Dunin Borkowski

Alfons Dunin Borkowski (urodzony 20 października 1850 w Plancie, zmarły w 1918 w Raśnikach) był polskim malarzem, synem Mikołaja Dunina Borkowskiego oraz Julianny Gromadzińskiej.

Życiorys

Artysta zdobył szerokie wykształcenie w warszawskich i krakowskich szkołach, ucząc się od uznanych pedagogów. Studia artystyczne odbył w latach 1876–1879 w warszawskiej Klasie Rysunkowej pod okiem Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego, a następnie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1879–1887, gdzie początkowo uczył się od Władysława Łuszczkiewicza i Leopolda Löfflera, a później w szkole kompozycyjnej prowadzonej przez Jana Matejkę. Już w czasie studiów brał udział w wystawach organizowanych przez Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, salon Krywulta oraz Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.

W 1888 roku powrócił do swojej rodzinnej miejscowości. W 1898 roku przeniósł się do majątku żony na Wileńszczyźnie, gdzie w Swille założył swoją pracownię. Po śmierci żony udał się do Bikbardy, posiadłości rodziny Koziełł-Poklewskich w Bykowszczyźnie pod Uralem, gdzie stworzył wiele obrazów, takich jak: Polowanie na niedźwiedzia, Połów ryb z ością, Nie tędy droga. Od 1905 roku mieszkał w Suchedniowie, w powiecie kieleckim.

Twórczość

Dunin Borkowski był twórcą scen rodzajowych, batalistycznych oraz myśliwskich. Realizował zlecenia portretowe oraz obrazy o tematyce religijnej, w tym do mauzoleum rodziny Koziełł-Poklewskich na Białorusi. Zaprojektował również przebudowę kościoła parafialnego w Sędziejowicach koło Buska-Zdroju, gdzie w ołtarzu głównym znajduje się obraz jego autorstwa – Św. Jakub.

Wśród najważniejszych dzieł artysty można wymienić: Ostatnie zlecenie, Bratobójca, Po bitwie Grunwaldzkiej, Maurytanka, Popas Szaraków, Polowanie na lisa, Bitwa pod Cudnowem (do 1927 roku w zbiorach Muzeum Polskiego w Rapperswilu), Przed sejmikiem, Sejmik w końcu XVIII wieku, Podjazd, Wiatr biednemu w oczy, Odprawa, Pokój zbrojny, Awangarda w odwrocie.

Prace artysty były reprodukowane m.in. w czasopismach takich jak: „Wędrowiec” (Walka Kmicica z Wołodyjowskim w nr. 6 z 1902 roku), „Rok 1863 w malarstwie polskim” (przegląd prac z lwowskiej wystawy z okazji 50-lecia Powstania Styczniowego, redagowany przez Tadeusza Klemensa Rutowskiego /1852-1918/ pt. Utarczka z kozakami), „Ilustrowany Kurier Codzienny” (Stary Lis – nr. 9 z 1937 roku).

Obrazy na wystawach

Wystawy TZSP w Warszawie:

1887 – Przed sejmikiem w refektarzu OO. Bernardynów
1893 – Chora żona
1895 – Quasimodo, rys.
1899 – Myto na Białorusi

W Salonie Krywulta: 1882, 1883

Wystawy TPSP w Krakowie:

1880-81, 1882 (wystawa szkiców), 1883, 1884, 1885, 1886
1887 – Przed sejmikiem w refektarzu OO. Bernardynów
1888 – Portret mężczyzny
1889 – Podjazd Lisa (nr 20 w katalogu wystawy) 1891, 1894

Lwów:

1894 – Wystawa sztuki współczesnej w ramach wystawy krajowej – Na czatach
1913 – Wystawa z okazji 50-lecia Powstania Styczniowego – Utarczka z Kozakami w 1863 r.

Obrazy w muzeach

1905 r. (lub wcześniej) do 1927 r. – w Muzeum Narodowym Polskim w Rapperswilu Bitwa pod Cudnowem 1887 (sala malarstwa polskiego)

Muzeum Śląskie w Katowicach – Kozak w stepie 1881-1886.

MNW – U wodopoju, 1887.

MNK – Studium konia w skoku – rys., akw., Sarna w biegu – rys., Ubita sarna – rys.

MOS – Portret mężczyzny z 1888 r.

Muzeum ASP w Krakowie – Studium aktu męskiego z listkiem figowym – praca studencka z 1883 r.

Zobacz też

Duninowie – Alfons Dunin Borkowski był członkiem rodu Duninów.

Literatura dodatkowa

Helena d’Abancourt: Borkowski Alfons Dunin. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 2: Beyzym Jan – Brownsford Marja. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1936, s. 330. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0.