Alfons Amadeusz Bronarski (ur. 13 marca 1891 w Tłumaczu, zm. 11 maja 1965 we Fryburgu) był polskim historykiem i filologiem.
Życiorys
Był synem radcy rządowego Juliusza Bronarskiego oraz Marii z Nikischów, a jego bratem był Ludwik Bronarski. Od 1902 roku uczęszczał do IV Gimnazjum we Lwowie. Po zdaniu egzaminu dojrzałości w czerwcu 1910 roku udał się do Wiednia. Tam rozpoczął studia na Uniwersytecie, gdzie zgłębiał filologię oraz literaturę romańską, germańską i słowiańską. W 1914 roku uzyskał tytuł magistra i przeniósł się na Uniwersytet we Fryburgu, gdzie kontynuował studia doktoranckie. W 1918 roku obronił doktorat, a od 1920 roku pracował jako sekretarz w Redakcji Wydawnictw Encyklopedycznych o Polsce Wydziału Narodowego Polskiego w Ameryce, z siedzibą w Fryburgu, a później w Genewie.
W 1924 roku przeprowadził się do Paryża, gdzie rok później objął stanowisko profesora języka francuskiego na tamtejszym uniwersytecie. Alfons Bronarski był poliglotą, biegle posługiwał się językiem francuskim, niemieckim, angielskim i włoskim. Od 1927 roku pełnił funkcję kierownika Biura Prasowego w Poselstwie RP w Bernie, gdzie jednocześnie prowadził dział propagandy. W grudniu 1935 roku został attaché prasowym poselstwa, sprawując tę funkcję przez dziesięć lat, aż do odwołania w związku ze zmianami ustrojowymi w Polsce. Równolegle do pracy dyplomatycznej, od roku akademickiego 1929/1930, był wykładowcą filologii polskiej na Uniwersytecie w Neuchâtel. Jego wykłady dotyczyły relacji intelektualnych pomiędzy Szwajcarią a Polską w kontekście historycznym, historii Polski, historii języka polskiego w zarysie oraz podstawowego kursu języka polskiego. W 1938 roku, w uznaniu zasług dla Uniwersytetu, nadano mu tytuł profesora nadzwyczajnego.
W 1944 roku otrzymał mianowanie na „chargé de cours” na Uniwersytecie we Fryburgu w Katedrze Języków i Literatur Słowiańskich, jednocześnie kontynuując wykłady na Uniwersytecie w Neuchâtel. W latach 1940–1945 był delegatem poselstwa polskiego rządu na uchodźstwie w Bernie, gdzie organizował trzy obozy uniwersyteckie – w Winterthurze, Fryburgu i Herisau, a także Liceum Polskie działające w Wetzikonie, które uczęszczali polscy żołnierze 2 Dywizji Strzelców Pieszych internowani w Szwajcarii od 1940 roku. Uczestniczył w posiedzeniach Rady Naukowej obozu w Winterthurze oraz był członkiem komisji odpowiedzialnej za egzaminy dojrzałości w liceum wetzikońskim. W latach 1951–1958 pełnił funkcję prezesa Związku Organizacji Polskich w Szwajcarii, a później został jego prezesem honorowym. W końcowym okresie życia zaangażował się w działalność społeczną, uczestniczył w organizacji uroczystości z okazji rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki, a w latach 1963–1964 zorganizował w Szwajcarii obchody 600-lecia Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był również członkiem Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Zmarł w 1965 roku i został pochowany na Cimetière de Bourguillon we Fryburgu.
Praca wydawnicza
W latach 1927–1930 publikował broszurę w języku francuskim na temat stosunków polsko-szwajcarskich. Był autorem wielu artykułów i notatek dotyczących spraw polskich, które ukazywały się w czołowych dziennikach szwajcarskich. Do jego najważniejszych publikacji należą: Les realtione entre „Qvo vadis” d’Henri Sienkiewicz et les littératures romanes (w języku polskim), wydane w Poznaniu w 1926 roku, oraz Relations intellectuelles entre la Suisse et la Pologne, opublikowane w Warszawie w 1930 roku. W 1945 roku w Lozannie ukazała się jego praca L’Italie et la Pologne Au cours de siecles, a także opracowanie na temat poematu Juliusza Słowackiego „W Szwajcarii” oraz jego geneza. W 1951 roku napisał przyczynek do dziejów twórczości tego poety, który został opublikowany w Londynie w Księdze Zbiorowej z okazji stulecia jego śmierci.
Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (1935)
Srebrny Wawrzyn Akademicki (4 listopada 1937)
Srebrna Odznaka Honorowa Stowarzyszenia Kombatantów Polskich w Londynie (1959)
Przypisy
Bibliografia
Agnieszka Wojciechowska, Działalność i twórczość Alfonsa Bronarskiego w świetle zbiorów Polskiej Misji Katolickiej w Marly, Wiadomości, Polska Misja Katolicka w Szwajcarii, nr 546, marzec 2017