Alfama – najstarsza dzielnica Lizbony
Alfama (wym. [aɫˈfɐmɐ]; z arabskiego ألحمّة / al-ḥamma – źródło, łaźnie) to najstarsza dzielnica Lizbony, usytuowana na skalistym stoku nad brzegiem Tagu. W ramach administracyjnym wchodzi w skład kilku dzielnic.
W czasach panowania Maurów, ten obszar pełnił funkcję centrum miasta. Po zajęciu Lizbony przez chrześcijan w połowie XII wieku, mieszkańcy zaczęli stopniowo przenosić się do innych części, takich jak obecna Baixa, obawiając się trzęsień ziemi. W ten sposób Alfama stała się dzielnicą zamieszkaną przez najuboższe warstwy społeczne, w tym rybaków. Mimo to, jej charakterystyczna lokalizacja sprawiła, że podczas wielkiego trzęsienia ziemi w 1755 roku, budynki Alfamy przetrwały w niemal nietkniętym stanie.
W obrębie Alfamy nie zachowały się mauretańskie zabudowania, chociaż plan ulic przypomina stare dzielnice Maghrebu. Fragmenty najstarszych murów można jednak znaleźć w wielu miejscach, w tym w murach oporowych oraz przyziemiach niektórych domów. Zabytki znajdują się głównie na obrzeżach Alfamy, do których należą m.in.: Zamek św. Jerzego (wybudowany w czasach mauretańskich), katedra Sé, kościół św. Antoniego z XII wieku oraz kościół św. Michała (Igreja de São Miguel).
Ulice Alfamy są wąskie, kręte i zazwyczaj strome, a do dziś brukowane jedynie drobną, nierówną kostką. Podobną kostką wyłożone są również wąskie chodniki, które często są jedynie na szerokość jednej osoby. Wiele ulic jest tak wąskich, że nie można nimi wjechać samochodem. Na najstromszych odcinkach uliczki przechodzą w długie ciągi schodów, a wejścia do domów prowadzą bezpośrednio z niewielkich podestów między nimi. Kronikarz Alfonsa I Zdobywcy opisał Alfamę w następujący sposób:
W tej dzielnicy zrodziła się pod koniec XIX wieku muzyka portugalska – fado. Obecnie, na obrzeżach Alfamy znajduje się m.in. muzeum poświęcone fado oraz gitarze portugalskiej (Casa do Fado e da Guitarra Portuguesa).
== Przypisy ==
== Bibliografia ==
Sławomir Adamczak, Katarzyna Firlej, Portugalia. Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2007. ISBN 978-83-7304-755-6
