Alfabet wspomnień
Alfabet wspomnień to książka wspomnieniowa autorstwa Antoniego Słonimskiego, która po raz pierwszy ujrzała światło dzienne w 1975 roku dzięki Państwowemu Instytutowi Wydawniczemu.
Publikacja ta składa się z zbioru wspomnień pisarza, uporządkowanych w porządku alfabetycznym. W poszczególnych hasłach (o różnej długości) Słonimski odnosi się głównie do postaci, które miały wpływ na jego życie. Wśród wymienianych osób znajdują się m.in.: Władysław Anders, Tadeusz Boy-Żeleński, Władysław Broniewski, Stanisław Cat-Mackiewicz, Maria Dąbrowska, Franciszek Fiszer, Witold Gombrowicz, Karol Irzykowski, Juliusz Kaden-Bandrowski, Jan Lechoń, Bolesław Leśmian, Władimir Majakowski, Kornel Makuszyński, Adolf Nowaczyński, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Pablo Picasso, Józef Piłsudski, Luigi Pirandello, Bolesław Prus, Ksawery Pruszyński, Stanisław Przybyszewski, George Bernard Shaw, Stefan Starzyński, Lucjan Szenwald, Julian Tuwim, Herbert George Wells, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Stefan Żeromski.
Niektóre z haseł Słonimski poświęcił swojej rodzinie, opisując m.in. „Ciotki” oraz „Sagą rodu Słonimskich”. W książce znalazły się także refleksje na temat jego życia na emigracji i przeżyć po wojnie, takie jak „Pikador”, „Murzyn warszawski” oraz hasło „Krzemieniec”, które relacjonuje ucieczkę z Warszawy do Zaleszczyk po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku. Inne hasła, takie jak „Chorzów”, dotyczą ewakuacji z Francji do Wielkiej Brytanii w 1940 roku, a „Londyn” opisuje życie w brytyjskiej stolicy w czasie wojny. Słonimski pisze również o swoim powrocie do Polski po wojnie w haśle „Powrót” oraz o swojej pracy jako prezes Związku Literatów Polskich w latach 1956–1959 w haśle „Urząd”.
Niektóre hasła mają charakter problemowy, w tym „Inteligent”, „Kontakty”, „Podręczniki” i „Protesty”.
Pierwsza edycja Alfabetu wspomnień z 1975 roku w ośmiu miejscach została ocenzurowana. Fragmenty te zostały przywrócone w drugim wydaniu, które ukazało się w 1989 roku.
Alfabet wspomnień zainspirował wiele późniejszych publikacji innych autorów o podobnym charakterze, w tym Abecadło Kisiela autorstwa Stefana Kisielewskiego oraz Alfabet Urbana Jerzego Urbana.
== Przypisy ==
== Bibliografia ==
Alicja Skowronek, Językowe sposoby prezentacji znajomych na podstawie „Abecadła Kisiela” S. Kisielewskiego i „Alfabetu wspomnień” A. Słonimskiego, w: Konteksty Kultury. [Nr] 7 (2011), ss. 240-253
Magdalena Budnik, Antoni Słonimski w aktach cenzury PRL. Wybór dokumentów Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z lat 1961–1980, [w:] „Bibliotekarz Podlaski”, nr 4/2021, ss. 95–117.
== Linki zewnętrzne ==
