Alfabet podlaski
Alfabet podlaski to zmodyfikowana wersja alfabetu łacińskiego, wykorzystująca znaki graficzne występujące także w języku polskim i czeskim, stworzona do zapisu mikrojęzyka podlaskiego. Składa się on z 43 liter, w tym 9 liter do oznaczania samogłosek oraz 34 liter do spółgłoskowych. W skład alfabetu wchodzi 5 dwuznaków, w tym 1 dwuznak, który oznacza samogłoskę dyftongiczną (iê) oraz 4 dla dźwięków spółgłoskowych (ch, dz, dź, dž). Kolejność liter w alfabecie podlaskim jest umowna, oparta na tradycji piśmiennictwa w grafice łacińskiej, nie mająca innego uzasadnienia, przedstawia się następująco:
A B C Ć Č D (Dz) (Dź) (Dž) Ď E (Ê) F G H Ch I (Iê) J K L Ł M N Ń O (Ô) P Q R S Ś Š T Ť U V W X Y Z Ź Ž
Dwuznaki
Dwuznaki dz, dź, dž oraz iê, mimo że oznaczają różne dźwięki, nie są traktowane jako oddzielne litery przy porządkowaniu alfabetycznym wyrazów (na przykład w słownikach). Podlegają one regule, która porządkuje ich części składowe, co oznacza, że wyrazy zaczynające się od dz lub dž należy szukać w tym samym rozdziale co wyrazy na d. Z tego powodu w tabeli te dwuznaki zostały umieszczone w nawiasach. Podobnie jest z znakami ê oraz ô, które są alfabetycznie zaszeregowane odpowiednio pod e i o. Znak ch jest natomiast traktowany jako odrębna litera, umieszczona w alfabecie pomiędzy h a i.
Litery q, w, x występują jedynie w nazwach własnych pochodzenia obcego (np. Quebec, Quentin, Wellington, Winston, Xanadu, Matrix). Dwuznak dź pojawia się w nazwach własnych pochodzenia polskiego lub białoruskiego (np. Chodźko, Biesiadź).
Zobacz też: