Alexandru Bârlădeanu

Alexandru Bârlădeanu

Alexandru Bârlădeanu (urodzony 25 stycznia 1911 w Komracie, zmarł 13 listopada 1997 w Bukareszcie) był rumuńskim politykiem, komunistycznym działaczem, parlamentarzystą, wicepremierem oraz ministrem. W latach 1990–1992 pełnił funkcję przewodniczącego Senatu.

Życiorys

W latach 1929–1931 studiował na kursach w politechnice w stolicy. W 1937 roku uzyskał dyplom z ekonomii politycznej na wydziale prawa w Jassach, gdzie w 1940 roku obronił również doktorat. Kształcenie kontynuował w Moskwie i Kiszyniowie. Od 1928 roku pracował w szkolnictwie, początkowo jako nauczyciel w Jassach, a później jako wykładowca na swojej macierzystej uczelni. W latach 30. związał się z organizacjami komunistycznymi, pisał dla czasopisma „Manifest” oraz kierował organizacją studencką związaną z tym środowiskiem. W 1940 roku spędzał wakacje w Besarabii, która została zajęta przez ZSRR, i postanowił tam zostać, uzyskując radzieckie obywatelstwo. Od 1943 roku był formalnym członkiem Rumuńskiej Partii Komunistycznej, chociaż niektóre źródła wskazują na 1935 rok jako datę jego przystąpienia do partii. Również od 1943 roku przebywał w Moskwie, będąc członkiem Komunistycznej Partii ZSRR. Zajmował się działalnością publicystyczną oraz indoktrynacją rumuńskich jeńców wojennych.

W 1946 roku powrócił do Rumunii, a od 1949 roku był profesorem w Akademii Studiów Ekonomicznych w Bukareszcie, gdzie kierował katedrą ekonomii politycznej. W 1955 roku został członkiem Academia Română, mimo braku istotnych publikacji naukowych. Skupił się na działalności partyjnej, pracując w sekcji ekonomicznej komitetu centralnego partii komunistycznej, stając się jednym z jej głównych ideologów. W latach 1955–1969 był członkiem komitetu centralnego, pełnił funkcje zastępcy członka biura politycznego (1962–1965), członka biura politycznego (1965) oraz członka politycznego komitetu wykonawczego (1965–1969). Od 1946 do 1975 roku zasiadał w rumuńskim parlamencie. Zajmował stanowiska sekretarza generalnego w ministerstwie gospodarki (1946–1947) oraz ministerstwa przemysłu i handlu (1947–1948), a następnie wiceministra w tym ostatnim resorcie (1948). Był także ministrem handlu zagranicznego (1948–1954), wiceprzewodniczącym (1954) oraz przewodniczącym (1955–1956) państwowego komitetu planowania, wicepremierem do spraw gospodarczych (1955–1965, 1967–1969), pierwszym wicepremierem (1965–1967), przedstawicielem Rumunii w RWPG (1955–1966) oraz przewodniczącym krajowej rady badań naukowych (1967–1968).

Podczas pełnienia ostatniej z tych funkcji doszło do konfliktu z Eleną Ceaușescu. Na koniec lat 60. zrezygnował z zajmowanych stanowisk partyjnych i rządowych. W marcu 1989 roku znalazł się wśród sześciu byłych prominentnych komunistów, którzy opublikowali Scrisoarea celor șase, list do Nicolae Ceaușescu, wzywający do reform. W rezultacie został wykluczony z PCR i umieszczony w areszcie domowym.

W grudniu 1989 roku dołączył do Frontu Ocalenia Narodowego, stając się członkiem jego kierownictwa. W latach 1990–1992 zasiadał jako senator, pełniąc równocześnie funkcję przewodniczącego Senatu.

Przypisy

Przeczytaj u przyjaciół: