Alexandre Fabre

Alexandre-Jacques Fabre

Alexandre-Jacques Fabre (ros. Александр Яковлевич Фабр; urodził się 16 listopada 1782 roku w Tourrettes, zmarł 4 sierpnia 1844 roku tamże) był francuskim inżynierem pracującym w służbie rosyjskiej oraz wykładowcą w Instytucie Inżynierów Komunikacji w Petersburgu.

Był najstarszym z sześciorga dzieci lekarza i chirurga Jacques’a Fabre’a. Po śmierci ojca, pod wpływem swojego stryja Charlesa Fabre, zdecydował się na karierę inżynierską. Ukończył dwa kursy matematyki oraz rysunku technicznego w paryskiej École Polytechnique, a następnie zdobył dyplom z wyróżnieniem w École Nationale des ponts et chaussées w 1805 roku. Po zakończeniu studiów pracował jako inżynier w Generalnym Inspektoriacie Dróg w Paryżu, gdzie jednym z jego pierwszych projektów była budowa znanej „drogi Corniche” łączącej Niceę z Genuą we Włoszech.

W 1809 roku, na prośbę Aleksandra I, został wysłany przez Napoleona I do Rosji wraz z trzema innymi francuskimi inżynierami (Pierre-Dominique Bazaine, Charlesem Michelem Potierem, Maurice Destrem). W lipcu 1810 roku wstąpił do służby rosyjskiej, uzyskując stopień podpułkownika w Korpusie Inżynierów Komunikacji, z pensją dwukrotnie wyższą niż ta, którą otrzymywał we Francji. Szybko awansował na profesora matematyki stosowanej w nowo utworzonym Instytucie Korpusu Inżynierów Komunikacji. Od 1811 roku pracował również przy budowie kanałów w urzędzie gubernatora Petersburga. Na początku wojny francusko-rosyjskiej w 1812 roku Fabre, podobnie jak pozostali francuscy inżynierowie, został zesłany do Jarosławia, a następnie do Irkucka. Po wojnie, w 1815 roku, mógł wrócić do Petersburga, gdzie przyjął rosyjskie poddaństwo. Był członkiem petersburskiej loży masońskiej „Zjednoczeni Przyjaciele”.

Pod koniec 1815 roku Fabre został przeniesiony do IV Okręgu Komunikacyjnego, gdzie pracował nad projektami budowy portów w Taganrogu i Mariupolu, oraz regulacją rzeki Manycz. W 1818 roku zrealizował operację zawieszenia czterech dzwonów na dzwonnicy Iwana Wielkiego. W 1820 roku awansował na generała dywizji, a w 1827 roku został członkiem Rady ds. Rozliczeń Wojskowych Cesarskiego Sztabu Generalnego. W 1831 roku został przeniesiony do korpusu inżynieryjnego osad wojskowych, gdzie odpowiadał za budowę tzw. Gruzińskiej Drogi Wojennej, łączącej Rosję z Tbilisi w Gruzji.

W 1833 roku Fabre został zwolniony ze służby z powodu problemów zdrowotnych, a następnie powrócił do Francji, gdzie zbudował zamek Chateau du Puy w Tourrettes w Var, który istnieje do dnia dzisiejszego.