Alexandre Desplat (urodzony 23 sierpnia 1961 w Paryżu) to francuski kompozytor muzyki filmowej, który zdobył dwie nagrody Oscara za swoją muzykę do filmów Grand Budapest Hotel (2014) oraz Kształt wody (2017).
Życiorys
Młodość i wykształcenie
Alexandre Michel Gérard Desplat przyszedł na świat 23 sierpnia 1961 roku w Paryżu. Jego rodzice, matka Greczynka i ojciec Francuz, poznali się na uniwersytecie w Kalifornii, a po ślubie osiedli w Paryżu, gdzie urodził się Alexandre. Jego starszym bratem jest Vic Desplat. W wieku pięciu lat Desplat zaczął naukę gry na fortepianie, a potem na flecie i trąbce. W dzieciństwie interesował się różnorodnymi stylami muzycznymi, takimi jak jazz, muzyka brazylijska i afrykańska, a z czasem zaczął również fascynować się muzyką filmową oraz amerykańskim kinem.
Podjął studia kompozytorskie w Konserwatorium Paryskim (Conservatoire National Supérieur de Musique et de Danse de Paris), gdzie uczył się od takich profesorów jak Claude Ballif i Iannis Xenakis. Po zakończeniu studiów odbył dodatkowo kurs orkiestracji w Los Angeles pod okiem Jacka Hayesa.
Początki kariery
Po ukończeniu nauki Desplat skomponował muzykę głównie do francuskich przedstawień teatralnych, a także pracował jako policjant. Jego debiutanckim filmem pełnometrażowym, do którego stworzył muzykę, było Ki lo sa? w reżyserii Roberta Guédiguiana z 1985 roku. Do 1990 roku stworzył również oprawę muzyczną do dwóch francuskich filmów pełnometrażowych, animowanego serialu Pif i Herkules oraz kilku filmów krótkometrażowych. W latach 1987–1988 współpracował z piosenkarzem Erikiem Moreną, pisząc i aranżując jego utwory.
Lata 1990–1999
Na początku swojej kariery Desplat poznał swoją przyszłą żonę, skrzypaczkę Dominique Lemonnier, z którą rozpoczął owocną współpracę. Dominique często wykonuje partie solowe w jego muzyce i pełni rolę producenta jego dzieł. W 1996 roku stworzyli kwintet smyczkowy Traffic Quintet, który wykonuje partie smyczkowe w utworach Desplat, a on sam aranżował muzykę dla kwintetu i innych twórców.
Po 1990 roku jego kariera kompozytorska znacznie przyspieszyła. Desplat komponował muzykę do licznych produkcji telewizyjnych, krótkometrażowych oraz reklam. W 1994 roku zaczął współpracę z reżyserem Jacques’em Audiardem przy jego debiucie reżyserskim Patrz na upadających mężczyzn (Regarde les hommes tomber). Ich współpraca trwa do dziś, a Desplat napisał muzykę do kolejnych sześciu filmów Audiarda. W 1996 roku współpracował z reżyserką Marion Vernoux przy filmie Love, etc., a później skomponował muzykę do jej trzech kolejnych produkcji. W tym samym roku otrzymał swoją pierwszą nominację do Cezara za muzykę do Wielce skromnego bohatera Audiarda. W 1998 roku stworzył muzykę do Une minute de silence Florenta Emilia Siriego, co zapoczątkowało ich długotrwałą współpracę (cztery kolejne filmy reżysera). Te kompozycje umocniły pozycję Desplat w francuskim przemyśle filmowym.
Lata od 2000
Po 2000 roku Desplat kontynuował pracę nad francuskimi produkcjami oraz europejskimi koprodukcjami, takimi jak brytyjsko-francuski film Obrona Łużyna, w którym po raz pierwszy nagrywał muzykę z London Symphony Orchestra, z którą współpracował wielokrotnie później. Nawiązał także długotrwałe relacje z reżyserami, w 2003 roku współpracując z Gillesem Bourdosem przy filmie Inquitudes oraz z kolejnymi dwoma jego projektami. W 2002 roku Desplat zdobył drugą nominację do Cezara za muzykę do Na moich ustach Jacques’a Audiarda.
Większy rozgłos przyniosła mu muzyka do filmu Dziewczyna z perłą w reżyserii Petera Webbera z 2003 roku. Film zdobył liczne nagrody i nominacje, a Desplat został nominowany do Złotego Globu, nagrody BAFTA oraz Europejskiej Nagrody Filmowej. Ta kompozycja zyskała mu uznanie krytyków i rozgłos w Hollywood. W 2004 roku stworzył muzykę do m.in. filmu Narodziny z Nicole Kidman, a w 2005 roku do takich filmów jak Syriana Stephena Gaghana (druga nominacja do Złotego Globu) oraz Firewall. Desplat nie rezygnował jednak z pracy nad europejskimi projektami. W 2005 roku jego muzyka do filmu W rytmie serca Jacques’a Audiarda przyniosła mu pierwszego Cezara, a także Srebrnego Niedźwiedzia na 55. MFF w Berlinie oraz nagrodę Étoile d’Or.
W 2006 roku Desplat stworzył muzykę do m.in. filmu Królowa, za którą otrzymał swoją pierwszą nominację do Oscara, oraz do Malowanego welonu, za którą zdobył Złotego Globa. W kolejnych latach współpracował z takimi reżyserami jak Ang Lee przy filmie Ostrożnie, pożądanie, David Fincher przy Ciekawym przypadku Benjamina Buttona (nominacja do Oscara, Złotego Globu i nagrody BAFTA), Wes Anderson przy filmach Fantastyczny pan Lis (nominacja do Oscara i BAFTA), Kochankowie z Księżyca i Grand Budapest Hotel, Roman Polański przy Autorze widmo (nagroda Cezar), Rzeź, Wenus w futrze i Prawdziwa historia, George Clooney przy Idach marcowych, Obrońcach skarbów i Suburbiconie, Stephen Daldry przy Strasznie głośno, niesamowicie blisko. W 2010 roku zdobył nagrodę BAFTA oraz czwartą nominację do Oscara za muzykę do filmu Jak zostać królem. Desplat skomponował również muzykę do takich popularnych produkcji jak Złoty kompas (2007), Saga „Zmierzch”: Księżyc w nowiu (2009), Harry Potter i Insygnia Śmierci część I (2010) i II (2011). Te projekty przyniosły mu znaczną popularność w Hollywood.
W 2010 roku Desplat był członkiem jury głównego konkursu na 63. MFF w Cannes. Poza tym prowadził warsztaty mistrzowskie na uniwersytecie w Paryżu oraz w Royal College of Music w Londynie. 14 lipca 2011 roku został odznaczony kawalerskim orderem Legii Honorowej.
W 2014 roku Desplat stworzył muzykę do m.in. kasowego rebootu serii filmów o Godzilli: Godzilla, a także do kolejnego filmu Wesa Andersona: Grand Budapest Hotel oraz Gry tajemnic Mortena Tylduma. We wrześniu 2014 roku Desplat pełnił rolę przewodniczącego jury głównego konkursu na 71. MFF w Wenecji, stając się pierwszym kompozytorem w tej roli. Muzyka z 2014 roku przyniosła mu szereg nagród, w tym siódmą nominację do Złotego Globu (za Grę tajemnic), nagrodę BAFTA oraz Grammy (obie za muzykę do Grand Budapest Hotel), a także podwójną nominację do Oscara (siódmą i ósmą w karierze) za muzykę do Gry tajemnic i Grand Budapest Hotel. Za muzykę do Grand Budapest Hotel zdobył Oscara.
W 2016 roku współpracował m.in. z Lukiem Bessonem przy filmie Valerian i miasto tysiąca planet oraz z Guillermo del Toro przy Kształcie wody.
Życie prywatne
Alexandre Desplat jest żonaty z skrzypaczką Dominique Lemonnier. Para ma dwie córki: Ninon i Antonię.
Filmografia
Filmy kinowe
Filmy dokumentalne
2000
Home Sweet Home (reż. Heidi Draper, Michael Raeburn)
2002
Paroles d’étoiles (reż. Thomas Gilou)
Michel Audiard et le mystère du triangle des Bermudes (reż. François-Régis Jeanne, Stéphane Roux)
2007
Ségo et Sarko sont dans un bateau (reż. Karl Zero, Michel Royer)
2011
Roman Polański: moje życie (Roman Polanski: A Film Memoir, reż. Laurent Bouzereau)
2016
Les habitants (reż. Raymond Depardon)
2017
12 dni (12 jours, reż. Raymond Depardon)
Filmy telewizyjne
1989
Pif i Herkules (Pif & Hercule) (reż. Bruno Desraisses) (serial TV)
1991
Le flic de Moscou (reż. Stéphane Kurc)
1992
Papa veut pas que je t’épouse (reż. Patrick Volson)
1993
Le paradis absolument (reż. Patrick Volson)
J’aime pas qu’on m’aime (reż. Stéphane Kurc)
Le coeur qui tape (reż. Didier Grousset)
1994
Voyage en Pologne (reż. Stéphane Kurc)
1995
L’échappée belle (reż. Jérôme Enrico)
Le fils de Paul (reż. Didier Grousset)
Le poteau d’Aldo (reż. Didier Grousset)
La mer à boire (reż. Edwin Baily)
Alla turca (reż. Macha Méril)
1996
La voisine (reż. Luc Béraud)
Le rôle du père (reż. Didier Grousset)
Un petit grain de folie (reż. Sébastien Grall)
1997
Tout ce qui brille (reż. John McKay)
Huppert (reż. Manu Kurewa)
Viens jouer dans la cour des grands (reż. Stephen Lowenstein)
1998
Petits nuages d’été (reż. Olivier Langlois)
1999
Le bois du Pardoux (reż. Stéphane Kurc)
Manège (reż. Charlotte Brandström)
Maud (reż. Dominique Cheminal)
Chercheur d’héritiers (reż. Olivier Langlois)
Retour à Fonteyne (reż. Philomène Esposito)
Juliette (reż. Jérôme Foulon)
Brigade spéciale (reż. Charlotte Brandström) (serial TV – odcinki 1–3)
2000
La maison du bonheur (reż. Charlotte Brandström)
N’oublie pas que tu m’aimes (reż. Jérôme Foulon)
Les Ritaliens (reż. Philomène Esposito)
2001
Villa mon rêve (reż. Didier Grousset)
Passage du bac (reż. Olivier Langlois)
Madame Sans-Gêne (reż. Philippe de Broca)
2002
Tous les chagrins se ressemblent (reż. Luc Béraud)
Une autre femme (reż. Jérôme Foulon)
Les beaux jours (reż. Jean-Pierre Sinapi)
Sauveur Giordano (reż. Edouard Niermans)
2003
Virus au paradis (reż. Olivier Langlois)
Le pays des enfants perdus (reż. Francis Girod)
2010
Władcy świata (The Special Relationship) (reż. Richard Loncraine) (Album CD: Varese Sarabande, 2010)
2016
Marseille (reż. Florent-Emilio Siri i Thomas Gilou) (serial TV) (autor tematów, muzyka napisana wspólnie z Jeanem-Pascalem Beintusem) (Album CD: Federation Entertainment, 2016)
Łowcy trolli (Trollhunters) (serial TV) (tematy)
Filmy krótkometrażowe
1987
Attention à la peinture (reż. Cris Campion)
La forêt (reż. Cris Campion)
L’arrière pensée (reż. Vincent Campion)
Sans blague (reż. Pascal Elso)
V.F. (reż. Christophe Delmas)
V.O. (reż. Christophe Delmas)
1991
Simon courage (reż. Patrick Ardis)
Les lieux d’aisance (reż. Vincent Monnet)
Rossignol de mes amours (reż. Christian Merret-Palmair)
1993
Jour de fauche (reż. Vincent Monnet)
Départ en vacances (reż. Daniel Delume)
1994
Ne bougez plus (reż. Jean-François Chaintron)
Les ailes de l’ombre (reż. Philippe Robert, Jean-Claude Thibaut)
1995
Bons baisers de Suzanne (reż. Christian Merret-Palmair)
Quand je s’rai grand, mon père il sera policier (reż. Vincent Monnet)
2003
Tout ce qui brille (reż. Lou Jeunet)
Les baisers des autres (reż. Carine Tardieu)
2012
A Therapy (reż. Roman Polański)
Inne kompozycje
Kompozycje teatralne
Romeo & Juliette (reż. Clown Kompanie)
Bettina (reż. Jacques Mornas)
La ronde (reż. Jacques Mornas)
La descente d’Orphée (reż. Jacques Mornas)
Le Songe d’une nuit d’été (reż. Jacques Mornas)
Vol au dessus d’un nid de coucou (reż. Jacques Mornas)
La Villegiature (reż. Jacques Mornas)
Vu du Pont (reż. Jacques Mornas)
L’Eventail (reż. Jacques Mornas)
La Nuit des rois (reż. Jacques Mornas)
L’Emberlificoteur (reż. Adriano Sinivia)
Le Concert incroyable (reż. Cie Philippe Genty)
Inconnu à catte adresse (reż. Francoise Petit)
Papa doit manger (reż. André Engel)
Kompozycje do przedstawień baletowych
Le Sirocco Bleu (reż. Caroline Marcade) (1989)
Kompozycje do spektakli operowych
L’Opera des Gueux (Beggar’s Opera) (reż. Jacques Mornas) (1994)
Utwory koncertowe
Symfonia na flet i orkiestrę inspirowana dramatem Peleas i Melizanda Maurice’a Maeterlincka (2013)
Inne prace
Oprócz wymienionych kompozycji, Alexandre Desplat stworzył muzykę do m.in.
- Piosenek: Songs for cabriolets, Tu rentres chez toi tu travailles (wyk. Karl Zero), O mon bateau, Je suis le Torero de l’amour, Ramon et Pedro (wyk. Eric Morena), We are One (wyk. Westlife) oraz inne dla produkcji kinowych.
- Gier komputerowych: introdukcja muzyczna do Splinter Cell (2003)
- Reklam telewizyjnych
- Telewizji: Czołówka do programu Whithout walls (Channel 4), filmy krótkometrażowe, wideo klipy.
Nagrody i wyróżnienia
Pozostałe wyróżnienia
Hollywood Film Awards
2009 – Wygrana – Kompozytor roku
2014 – Wygrana – Kompozytor roku (Gra tajemnic)
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Palm Springs
2008 – Wygrana – Nagroda Fredericka Loewe’a dla Najlepszego Kompozytora (za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona)
Nagroda London Critics Circle
2013 – Nominacja – Osiągnięcie techniczne – za muzykę do filmu Rust and Bone
Nagroda Broadcast Film Critics Association (Critics’ Choice Awards)
2008 – Nominacja – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Ostrożnie, pożądanie
2009 – Nominacja – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2011 – Nominacja – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Jak zostać królem
2013 – Dwie nominacje – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmów: Operacja Argo i Kochankowie z Księżyca
2015 – Nominacja – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Gra tajemnic
Nagroda Online Film Critics Society
2005 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Narodziny
2009 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2010 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Fantastyczny pan Lis
Nagroda Central Ohio Film Critics Association
2009 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2012 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Drzewo życia
2013 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Kochankowie z Księżyca
2015 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Grand Budapest Hotel
Nagroda Chicago Film Critics Association
2006 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Królowa
2007 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ostrożnie, pożądanie
2008 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2009 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Fantastyczny pan Lis
2012 – Trzy nominacje – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów: Operacja Argo, Kochankowie z Księżyca i Wróg numer jeden
2014 – Dwie nominacje – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów: Grand Budapest Hotel i Gra tajemnic
Nagroda Los Angeles Film Critics Association
2006 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów Królowa i Malowany welon
2008 – Drugie miejsce – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2009 – Drugie miejsce – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Fantastyczny pan Lis
2010 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Autor widmo
Nagroda Phoenix Film Critics Society
2008 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Ciekawy przypadek Benjamina Buttona
2010 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Autor widmo
2011 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Strasznie głośno, niesamowicie blisko
2014 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Gra tajemnic
Nagroda San Diego Film Critics Society
2011 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II oraz nominacje za muzykę do filmów Strasznie głośno, niesamowicie blisko i Drzewo życia
2012 – Dwie nominacje – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów: Operacja Argo i Kochankowie z Księżyca
2014 – Dwie nominacje – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów: Grand Budapest Hotel i Gra tajemnic
Nagroda Washington DC Area Film Critics Association
2012 – Nominacja – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmu Kochankowie z Księżyca
Nagroda Étoile d’Or
2006 – Wygrana – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu W rytmie serca
2008 – Nominacja – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Wewnętrzny wróg
2010 – Wygrana – Najlepsza muzyka – za muzykę do filmów: Prorok, Bojownicy z czerwonego afisza, Potem, Coco Chanel, Chéri
2011 – Wygrana – Najlepszy kompozytor – za muzykę do filmu Autor widmo
Bibliografia
Oficjalna strona internetowa Alexandre’a Desplat (alexandredesplat.net). [dostęp 2013-08-08]. (ang.).
Profil Alexandre’a Desplat w serwisie filmmusic.pl. [dostęp 2013-08-08]. (pol.).
Profil Alexandre’a Desplat w serwisie imdb.com. [dostęp 2013-08-08]. (ang.).
Linki zewnętrzne
Alexandre Desplat w bazie IMDb (ang.)
Alexandre Desplat w bazie Filmweb
Dyskografia Alexandre’a Desplat w bazie MusicBrainz (ang.)
