Alexander Parkes

Alexander Parkes (ur. 29 grudnia 1813 w Birmingham, zm. 29 czerwca 1890 w Dulwich) był brytyjskim metalurgiem i wynalazcą, który stworzył celuloid, pierwsze sztuczne tworzywo stworzone przez człowieka.

Życiorys

Pochodził z rodziny wytwórcy mosiężnych kłódek. Swoją karierę zaczynał jako praktykant w zakładzie Messenger and Sons, zajmującym się produkcją mosiężnych wyrobów w Birmingham. Następnie pracował w firmie braci George’a i Henry’ego Elkingtonów, którzy wprowadzili proces elektroplaterowania. Parkes pracował w dziale odlewniczym, a jego zainteresowania szybko skupiły się na elektrycznym platerowaniu. W 1841 roku uzyskał swój pierwszy patent nr 8905, dotyczący metody elektroplaterowania delikatnych dzieł sztuki. W 1843 roku opatentował ulepszoną metodę pokrywania kruchych przedmiotów, takich jak kwiaty. Patent opisywał proces elektroplaterowania obiektów, które wcześniej zanurzano w roztworze fosforu oraz dwusiarczku węgla, a następnie w roztworze azotanu srebra. Pajęczyna pokryta srebrem, uzyskana tą metodą, została zaprezentowana księciu Albertowi podczas wizyty w zakładzie Elkingtonów w 1844 roku.

Parkes posiadał łącznie 66 patentów dotyczących procesów i produktów głównie związanych z elektroplaterowaniem oraz tworzywami sztucznymi.

W 1846 roku opatentował proces zimnej wulkanizacji gumy, który został uznany przez Thomasa Hancocka za jedno z najważniejszych odkryć tamtej epoki.

Jako jeden z pierwszych chemików, Parkes zdołał dodać niewielkie ilości fosforu do metali i stopów, co doprowadziło do stworzenia brązu fosforowego (patent 12325 z 1848 roku, uzyskany wspólnie z bratem Henrym Parkesem).

W 1850 roku odkrył i opatentował proces, który nazwano procesem Parkesa. Umożliwiał on ekonomiczne oddzielanie srebra od ołowiu. Patent na ulepszenia tego procesu uzyskał również w latach 1851 i 1852.

W 1856 roku opatentował Parkesine, pierwszy termoplastyczny materiał – celuloid, który powstał na bazie nitrocelulozy z różnymi dodatkami. Materiał ten został zaprezentowany na międzynarodowej wystawie w Londynie w 1862 roku i stanowił prekursora wielu nowoczesnych zastosowań tworzyw sztucznych.

Materiał Parkesa został szybko wytworzony jako ulepszona wersja ksylonitu przez jego współpracownika Daniela Spilla, który złożył pozew patentowy przeciwko Johnowi Wesleyowi Hyattowi, amerykańskiemu wynalazcy celuloidu. W 1870 roku sąd orzekł, że to Parkes był pierwotnym odkrywcą ze względu na swoje wcześniejsze eksperymenty.

Życie prywatne

Alexander Parkes urodził się przy ulicy Suffolk w Birmingham jako czwarty syn Jamesa Mearsa Parkesa i jego żony Kerenhappuch Childs. Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Jane Henshall Moore (1817–1850) miał czterech synów i dwie córki; jednym z jego wnuków był krykiecista Howard Parkes. Z drugiego małżeństwa z Mary Ann Roderick (1835–1919) miał czterech synów i siedem córek. Z najstarszym synem z drugiego małżeństwa, Alexandrem Parkesem jr., prezentował wiele innowacyjnych zastosowań parkesiny w Muzeum Nauki w Londynie w 1937 roku.

Jego młodszy brat, Henry Parkes (1824–1909), również chemik, ożenił się z Fanny Roderick (1837–1897), siostrą drugiej żony Alexandra. Brat asystował mu w eksperymentach, a ich współpraca trwała ponad 50 lat.