Alexander Martin Lippisch
Alexander Martin Lippisch (ur. 2 listopada 1894 w Monachium, zm. 11 lutego 1976 w Cedar Rapids) był niemieckim naukowcem, który znacząco przyczynił się do badań w dziedzinie aerodynamiki. Jego prace dotyczyły między innymi latających skrzydeł, skrzydeł delta oraz efektu przypowierzchniowego. Wśród jego osiągnięć znajduje się projektowanie samolotu z napędem rakietowym, znanego jako Messerschmitt Me 163.
Życiorys
Jego pasja do lotnictwa zrodziła się w 1909 roku podczas pokazu lotniczego Orville’a Wrighta na lotnisku Tempelhof w Berlinie. Mimo że planował wstąpić do szkoły artystycznej, wybuch I wojny światowej zmusił go do zmiany kierunku. W latach 1915–1918 służył w niemieckiej armii jako fotograf lotniczy oraz kartograf.
Po wojnie Lippisch podjął pracę w wytwórni Zeppelina, gdzie zainteresował się koncepcją budowy samolotów bezogonowych. W 1921 roku jego pierwszy szybowiec, zaprojektowany w tym stylu, wszedł do produkcji pod nazwą „Lippisch-Espenlaub E-2”. W tym czasie został także dyrektorem Rhön-Rossitten Gesellschaft (RRG). W latach 1927–1933 opracował serię konstrukcji bezogonowych „Storch” („Bocian”), które oznaczone były numerami od I do IX, jednak nie wzbudziły zainteresowania wśród rządu niemieckiego ani przemysłu prywatnego. W tym samym okresie zaprojektował również szybowiec „Ente” („Kaczka”), na bazie którego powstał pierwszy samolot z napędem rakietowym.
Doświadczenia zdobyte przy projektowaniu szybowców serii „Storch” Lippisch wykorzystał przy tworzeniu konstrukcji typu delta. W latach 1931–1939 powstało pięć modeli „Delta”, które oznaczono numerami od I do V. W 1933 roku RGG przekształcono w Deutsche Forschungsanstalt für Segelflug (DFS). Konstrukcje „Delta IV” i „Delta V” otrzymały odpowiednio nazwy: „DSF 39” i „DSF 40”.
W 1939 roku Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy przeniosło Lippischa oraz jego zespół do wytwórni Messerschmitta, aby rozpocząć prace nad szybkim myśliwcem z napędem rakietowym, który był projektem Hellmutha Waltera. Niedługo potem dostosowano nową konstrukcję płatowca DFS 194 do napędu rakietowego. Pierwszy samolot tego typu odbył swój lot w 1940 roku, a na jego podstawie stworzono samolot Messerschmitt Me 163 „Komet”. Mimo że projekt nie zdobył uznania jako skuteczna broń, to nieporozumienia między Lippischem a Messerschmittem doprowadziły do tego, że w 1943 roku Lippisch przeniósł się do Wiednia i skupił na badaniach dotyczących problematyki szybkiego lotu. W tym samym roku uzyskał tytuł doktora na uniwersytecie w Heidelbergu.
Badania przeprowadzone w 1939 roku w tunelu aerodynamicznym wykazały, że skrzydła typu delta nadają się do lotów z prędkością naddźwiękową. Lippisch zajął się projektowaniem myśliwców naddźwiękowych z napędem silników odrzutowych. Pierwszym tego typu projektem był Lippisch P.13a. 12 października 1944 roku został odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Zasługi Wojennej. Niestety, do końca II wojny światowej projekt pozostał na etapie płatowca, oznaczonego jako DM-1.
Po zakończeniu II wojny światowej Lippisch, podobnie jak wielu innych niemieckich naukowców, został przewieziony do USA w ramach operacji „Paperclip”. Jego umiejętności zostały wykorzystane przez firmę Convair, która interesowała się zastosowaniem napędu odrzutowo-rakietowego w samolotach. Pierwsza konstrukcja tego typu nosiła oznaczenie Convair XF-92. Aby zdobyć doświadczenie z płatowcem delta, zbudowano prototyp oznaczony jako 7003. Był to pierwszy samolot ze skrzydłami delta napędzany silnikiem odrzutowym. Mimo braku zainteresowania ze strony amerykańskich sił powietrznych projektem F-92, Convair, w latach 1950–1960, zaprezentował projekty typu delta, takie jak F-102 Delta Dagger, F-106 Delta Dart oraz B-58 Hustler, które weszły do produkcji seryjnej.
W latach 1950–1964 Lippisch pracował dla Collins Radio Company, gdzie zainteresował się efektem przypowierzchniowym i pracował nad ekranoplanem. W tym czasie zachorował na nowotwór, co zmusiło go do rezygnacji z pracy.
W 1966 roku stworzył własną grupę badawczą o nazwie Lippisch Research Corporation. Jego badania wzbudziły zainteresowanie rządu Niemiec Zachodnich, jednak zbudowane prototypy nie zostały rozwinięte.
Alexander Lippisch zmarł w Cedar Rapids, w stanie Iowa, w USA.
