Alexander Fleming (ur. 6 sierpnia 1881 w Lochfield koło Darvel w East Ayrshire, zm. 11 marca 1955 w Londynie) był szkockim bakteriologiem oraz lekarzem, który odkrył lizozym i penicylinę. Został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny.
Życiorys
Fleming uczęszczał do Louden Moor School, Darvel School oraz Kilmarnock Academy, a następnie rozpoczął studia medyczne na Regent Street Polytechnic w Londynie (obecnie University of Westminster). Po czterech latach pracy w biurze, w 1901 roku, odziedziczył znaczny majątek po zmarłym wuju i, namówiony przez brata, podjął studia medyczne w St. Mary’s Medical School na Uniwersytecie Londyńskim. Początkowo planował zostać chirurgiem, ale po namowach znajomych przyjął ofertę pracy w zespole badawczym Almrotha Wrighta, gdzie zafascynował się bakteriologią. W 1914 roku, w chwili wybuchu I wojny światowej, wstąpił do Korpusu Medycznego Brytyjskiej Armii Królewskiej w stopniu kapitana. Tam zauważył wysoką liczbę zgonów wśród żołnierzy z powodu zakażeń. Po wojnie wrócił do pracy w St. Mary’s Medical School.
W 1922 roku odkrył, że w tkankach i wydzielinach ludzkiego ciała znajduje się substancja zdolna do lizy niektórych bakterii, którą nazwał lizozymem. Wyizolował również bakterię wrażliwą na działanie lizozymu, nazwaną Micrococcus lysodeikticus (później zidentyfikowano ją jako Micrococcus luteus), która najprawdopodobniej pochodziła z jego własnego nosa. Swoje odkrycie opisał w artykule opublikowanym w Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences.
W 1928 roku prowadził badania nad nietypowymi szczepami bakterii z rodzaju Staphylococcus. W lipcu pozostawił płytki zaszczepione tymi bakteriami w laboratorium i udał się na wakacje. Po powrocie, 3 września, przeglądał kolonie bakterii razem z przyjacielem i współpracownikiem, Danielem Prycem. Na jednej z płytek zauważyli pleśń, wokół której znajdował się obszar wolny od bakterii. Pryce zauważył, że przypomina to sytuację z odkryciem lizozymu, podczas gdy Fleming postanowił kontynuować badania. W 1929 roku wspomniał o swoim odkryciu w British Journal of Experimental Pathology. Po kilku latach eksperymentów odkrył penicylinę G, która miała silne działanie bakteriobójcze, a jednocześnie była łagodna dla człowieka. Badania jednak wstrzymano z powodu braku funduszy. W 1945 roku Fleming otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny wraz z Howardem Floreyem i Ernstem Chainem, którzy zdołali wyizolować substancję, którą odkrył.
Fleming przewidział, że niewłaściwe stosowanie penicyliny może prowadzić do oporności na antybiotyki w przyszłości.
Jednym z jego znanych powiedzeń było: „To natura wyprodukowała penicylinę, ja ją tylko odkryłem”. Resztę swojego życia spędził pracując w Szpitalu Świętej Marii. W 1943 roku został wybrany członkiem Towarzystwa Królewskiego, a rok później otrzymał tytuł szlachecki. W 1948 roku nadano mu tytuł Profesora Bakteriologii na Uniwersytecie Londyńskim.
Jego prochy zostały złożone w Katedrze św. Pawła w Londynie.
Odznaczenia
W uznaniu za swoje osiągnięcia w rozwoju współczesnej medycyny, Alexander Fleming został odznaczony wieloma medalami i orderami z różnych krajów:
- Odznaka Rycerza Kawalera
- Medal za Zasługi (USA)
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja)
- Krzyż Wielki Orderu Feniksa (Grecja)
- Krzyż Wielki Orderu Alfonsa X Mądrego (Hiszpania)
Przypisy
Bibliografia
Kelly’s Handbook to the Titled, Landed and Official Classes. 1955. (ang.).
