Alexander John Ball
Alexander John Ball, 1. baronet Blofield (ur. 1757, zm. 25 października 1809) był brytyjskim admirałem oraz Cywilnym Komisarzem Malty. Urodził się w Ebworth Park w Sheepscombe, Gloucestershire, w Wielkiej Brytanii. Był czwartym synem Roberta Balla i Mary Dickinson.
Początki kariery
Ball rozpoczął swoją służbę w Royal Navy 7 sierpnia 1778 roku, gdzie otrzymał stopień lieutenant (kapitan marynarki). Trzy lata później związał się z sir George’em Rodneyem. 14 kwietnia 1782 roku, dwa dni po kluczowym zwycięstwie swojego dowódcy, awansował na commander (komandor porucznik), a 20 marca 1783 roku na captain (komandor). Po zakończeniu działań wojennych jego wynagrodzenie zostało znacznie zredukowane, co zmusiło go do spędzenia roku we Francji, gdzie żył oszczędnie i uczył się języka. W 1790 roku objął dowództwo i od tego momentu był nieprzerwanie w służbie. W maju 1798 roku dowodził HMS „Alexander” na Morzu Śródziemnym, a podczas awarii HMS „Vanguard” pod dowództwem Horatio Nelsona, Ball pomógł w holowaniu okrętu na Sardynię. Brał również udział w bitwie pod Abukirem, gdzie jego okręt był jednym z pierwszych, które otworzyły ogień do francuskiego flagowego okrętu „L’Orient”, który zatonął w czasie starcia.
Alexander Ball i Malta
Alexander Ball odegrał kluczową rolę, zarówno jako dyplomata, jak i żołnierz, w ustanawianiu brytyjskich rządów na Malcie. Był powszechnie uwielbiany przez Maltańczyków i po raz pierwszy odwiedził wyspę 12 października 1798 roku. Kiedy tylko Ball pojawiał się publicznie, przechodnie zdejmowali kapelusze, a na placach targowych panowała cisza, która przeradzała się w okrzyki radości i powitania. Jego zadaniem było utrzymanie blokady i oblężenia sił francuskich na Malcie, wspieranych przez część portugalskich sił morskich.
Maltańscy liderzy blokady cieszyli się szacunkiem i współczuciem Balla. Z pewnością zdawali sobie sprawę, że po ostatecznym kapitulacji Francuzów, ich wyspa będzie musiała znaleźć nowego władcę, ponieważ w XIX wieku nikt z Maltańczyków nie myślał o niepodległości. Obawa przed powrotem dominujących joannitów mogła przyczynić się do wzrostu poparcia dla idei zostania brytyjskim protektoratem. W liście od Vincenzo Borgi, jednego z maltańskich liderów, stwierdzono, że „zdecydowana większość z nas pragnie, aby wyspa znalazła się pod brytyjską jurysdykcją”.
O przyszłości Malty decydowały wydarzenia rozgrywające się w Europie. Wojska Napoleona zdobyły Neapol, zmuszając króla Ferdynanda IV do ucieczki. Dla Maltańczyków oznaczało to, że jedynie Wielka Brytania mogła zapewnić im bezpieczeństwo. W tym czasie pojawiły się napięcia między zwolennikami Neapolu a tymi, którzy preferowali Royal Navy. Komandor Alexander Ball skutecznie uspokoił sytuację, co doprowadziło do jego wyboru na przewodniczącego National Assembly (Zgromadzenia Narodowego) 9 lutego 1799 roku. W odpowiedzi na prośbę Balla, Zgromadzenie zmieniło nazwę na National Congress (Kongres Narodowy), aby podkreślić potrzebę kompromisu. Jednakże rosnąca niepewność co do losu króla Ferdynanda IV zmusiła Balla do przyznania większych kompetencji brytyjskim siłom stacjonującym wokół Malty. To był moment, w którym Union Jack po raz pierwszy powiewał obok flagi neapolitańskiej.
W styczniu 1799 roku Nelson pisał do Balla:
.
Oblężone wojska francuskie w Valletcie cierpiały z powodu głodu, ponieważ Royal Navy przechwyciła francuskie siły pomocnicze w pobliżu wyspy Lampedusa. Ostatecznie generał de Vaubois, dowódca wojsk francuskich, poddał się brytyjskim siłom, reprezentowanym przez komandora George’a Martina oraz generała Henry’ego Pigota. Ball, jako przedstawiciel Maltańczyków, nie został dopuszczony do negocjacji, a Neapolitańczycy zostali wykluczeni z powodów dyplomatycznych. Francuzi opuścili Maltę z pełnymi honorami, a kilka dni później Ball i Maltańczycy mogli wejść do wyzwolonej stolicy.
W lutym 1801 roku Ball został mianowany komisarzem marynarki na Gibraltarze i musiał opuścić Maltę. Zarządzanie wyspą przeszło na generała Henry’ego Pigota, którego despotyczna administracja wzbudziła niezadowolenie Maltańczyków, co zostało odnotowane w liście Balla do Nelsona w czerwcu tego samego roku, w którym ostrzegał, że Maltańczycy mogą wystąpić przeciwko Pigotowi.
Nelson odpowiedział Ballowi osobiście 4 czerwca 1801 roku z Bałtyku:
.
W obliczu rosnącej potęgi Napoleona, Brytyjczycy stawali się coraz bardziej niepewni swojej polityki wobec Malty. Wybór Charlesa Camerona na Cywilnego Komisarza w maju 1801 roku nie rozwiał tych wątpliwości, mimo iż jego obecność dawała Maltańczykom poczucie bezpieczeństwa pod brytyjską protekcją. Po traktacie w Amiens, Malta ponownie znalazła się pod rządami Zakonu św. Jana, co spowodowało utratę tego poczucia bezpieczeństwa.
Ball został mianowany baronetem 24 czerwca 1801 roku. Rząd brytyjski wysłał go z powrotem na Maltę jako Pełnomocnika Ministra Jego Królewskiej Mości ds. Zakonu św. Jana, aby zorganizować wyjazd Brytyjczyków zgodnie z postanowieniami traktatu z Amiens. Sytuacja jednak szybko się zmieniła, gdyż prawdopodobieństwo wybuchu wojny między Napoleońską Francją a Wielką Brytanią wzrosło. Ball otrzymał nowe instrukcje, aby opóźnić opuszczenie wyspy przez brytyjskich żołnierzy.
Napoleon, zaniepokojony, stwierdził, że wolałby widzieć Brytyjczyków panujących nad przedmieściami Paryża niż nad Maltą. W maju 1803 roku wojna powróciła, ponieważ Brytyjczycy odmówili ewakuacji wyspy. Po wojnach napoleońskich, na mocy pokoju paryskiego w 1814 roku, ratyfikowanego przez Kongres wiedeński, Malta i wszystkie jej posiadłości przeszły pod kontrolę Brytyjczyków.
Sir Alexander Ball był prawdopodobnie najbardziej uwielbianym brytyjskim przywódcą przez Maltańczyków. Samuel Taylor Coleridge został sekretarzem Balla w 1804 roku i później opisał jego zarządzanie w The Friend, nazywając Balla „prawdziwie wielkim człowiekiem”. Alexander Ball zmarł 25 października 1809 roku w San Anton Palace w Attard. Został pochowany w Forcie Saint Elmo w Valletcie. W 1810 roku Maltańczycy wznosili pomnik w Lower Barrakka Gardens na cześć Alexandra Balla. Pomnik, odnowiony w 1884 roku, pozostaje symbolem miłości i szacunku narodu maltańskiego.
