Aleksy Poniatowski

Aleksy Poniatowski (ur. 16 stycznia?/28 stycznia 1892 w Kijowie, zm. między 13 a 14 kwietnia 1940 w Katyniu) był majorem broni pancernych Wojska Polskiego, odznaczonym Krzyżem Walecznych, a także ofiarą zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Był synem Bogdana i Heleny z Mazurowskich. Ukończył szkołę handlową oraz 1 Kijowską Szkołę Wojskową. Brał udział w I wojnie światowej jako żołnierz armii rosyjskiej. Następnie służył w I Korpusie Polskim w Rosji, a w latach 1918–1919 w armii generała Denikina. Od 1919 roku był w Wojsku Polskim. W 1920 roku pełnił służbę w 1 dyonie samochodowym, a od 1921 roku był kapitanem wojsk samochodowych w IX dyonie, z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919. 15 listopada 1923 roku ukończył IV kurs doskonalący w Obozie Szkolnym Wojsk Samochodowych oraz odbył kurs unitarnego w Rembertowie. W 1932 roku został przeniesiony do 1 pułku artylerii motorowej, a w 1934 roku do 1 pułku artylerii najcięższej. Na stopień majora awansował 1 stycznia 1936 roku. W marcu 1939 roku był komendantem parku samochodowego 1 pułku artylerii najcięższej w Górze Kalwarii, a w tym samym roku pełnił funkcję szefa służby samochodowej DOK IX.

Po agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 roku, w okolicach Tarnopola, dostał się do niewoli sowieckiej około 25 września 1939 roku. Został przewieziony do punktu zdawczo-odbiorczego NKWD w Kamieńcu Podolskim (stan na 19.09.1939), a następnie do obozu rozdzielczego NKWD w Putywlu. 25 października 1939 roku złożył prośbę do naczelnika obozu w Putywlu o informację na temat miejsca pobytu żony i córki, które były z nim w dniu 19 września 1939 roku. W listopadzie 1939 roku został przeniesiony do Kozielska. Między 11 a 12 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa 022/3 poz 23, nr akt 2281 z 9.04.1940. Został zamordowany przez NKWD w lesie katyńskim między 13 a 14 kwietnia 1940 roku. W trakcie ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943 roku, zapis w księdze czynności z dnia 07.05.1943 potwierdza jego obecność na liście AM-204-1385 i Komisji Technicznej PCK GARF-46-01385 jako majora. Przy jego szczątkach znaleziono mundur, dwie pocztówki, kwit pocztowy rosyjski, kartkę z zapiskami, małą pincetkę oraz scyzoryk.

Figuruje na liście ofiar opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 115 oraz Nowym Kurierze Warszawskim nr 125.

Był żonaty z Ireną z Płotnickich i miał córkę Halinę.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie mianował go na stopień podpułkownika. Awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W Górze Kalwarii znajduje się tablica pamiątkowa na pomniku poświęconym jego pamięci.

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Walecznych
  • Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)
  • Srebrny Krzyż Zasługi (17 marca 1934)
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych
  • Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1932.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • The Katyn Forest Massacre: hearings before the Select Committee to Conduct an Investigation of the Facts, Evidence and Circumstances of the Katyn Forest Massacre, Eighty-second Congress, first[-second] session, on investigation of the murder of thousands of Polish officers in the Katyn Forest near Smolensk, Russia, Washington 1952.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Przeczytaj u przyjaciół: