Aleksy, którego imię świeckie brzmi Jelewfierij Fiodorowicz Biakont (urodzony pomiędzy 1292 a 1300 rokiem w Moskwie, zmarł 12 lutego 1378 roku tamże) – pełnił funkcję metropolity kijowskiego w latach 1354–1378.
Życiorys
Urodził się w rodzinie bojarów z Czernihowa, jako syn Fiodora Biakonta, pomiędzy 1292 a 1300 rokiem. W wieku dwudziestu lat wstąpił do monasteru Objawienia Pańskiego w Moskwie, gdzie przyjął imię Aleksy i prowadził życie ascetyczne pod kierunkiem starca Geroncjusza. Od 1340 roku mieszkał w rezydencji metropolity kijowskiego Teognosta, zajmując się wewnętrznymi sprawami sądownictwa cerkiewnego. 6 grudnia 1350 roku został wyświęcony na biskupa włodzimierskiego i suzdalskiego przez metropolitę.
Po śmierci Teognosta w 1354 roku, Aleksy został mianowany metropolitą kijowskim, otrzymując tytuł arcybiskupa Kijowa i Wielkiej Rusi, metropolity oraz egzarchy. Jako metropolita szczególnie angażował się w budowę nowych monasterów i cerkwi. W 1361 roku, z jego inicjatywy, powstały klasztory Czudowski, Spaso-Andronikowski oraz monaster św. Aleksego w Moskwie; rok później – monaster Władyczny w Sierpuchowie oraz monaster Simonowski. Przyczynił się również do odbudowy innych ośrodków życia monastycznego, które ucierpiały z powodu najazdów tatarskich. W 1370 roku, na jego polecenie, odbudowano monaster Zwiastowania w Niżnym Nowogrodzie. W czasie jego urzędowania wzrosła polityczna pozycja metropolitów kijowskich oraz ich autorytet w społeczeństwie.
Zmarł w Monasterze Czudowskim, a jego ciało zostało pochowane w jednej z tamtejszych cerkwi. W 1431 roku odnaleziono tam jego nierozłożone relikwie. Przypisuje mu się również cudowne uzdrowienie Tajduły, żony chana Ozbega.
Zachowały się dwa jego pisma: jedno skierowane do wiernych oraz drugie do mieszkańców Nowogrodu.
Został kanonizowany przez Rosyjski Kościół Prawosławny. Jego wspomnienie obchodzone jest (według kalendarza juliańskiego) 5 października, 12 lutego i 20 maja. Relikwie Aleksego, po zniszczeniu Monasteru Czudowskiego w czasach ZSRR, obecnie znajdują się w soborze Objawienia Pańskiego w Moskwie.
W 2011 roku w Moskwie, w pobliżu żeńskiego monasteru Poczęcia św. Anny, odsłonięto pomnik ku jego czci. Zdaniem Riasanovsky’ego, Aleksy był jednym z najwybitniejszych hierarchów prawosławnych, którzy rezydowali w Moskwie.
Przypisy
