Aleksy Baranow (urodzony 10 grudnia?/23 grudnia 1905 w Żytomierzu, zmarł 31 maja 1978) był duchownym Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, pochodzenia ukraińskiego.
Życiorys
Był synem Mikołaja i Nadeżdy Baranowów, pochodzącym z rodziny mieszczańskiej.
Średnie wykształcenie teologiczne zdobył w prawosławnym seminarium duchownym w Krzemieńcu, a następnie ukończył Studium Teologii Prawosławnej na Uniwersytecie Warszawskim. Po otrzymaniu święceń kapłańskich rozpoczął służbę duszpasterską w diecezji grodzieńskiej. Pracował w kolejnych parafiach: w Ławryszewie, Niehniewiczach, Starych Niehniewiczach, Szczorsach, Łóżkach, Pogórzu, Ostuchowie oraz Zdzięciole. W maju 1933 roku arcybiskup grodzieński Aleksy mianował go misjonarzem okręgowym w dekanacie zdzięciołowskim, a w następnym roku został pomocnikiem dziekana. Od 1934 roku pełnił funkcję kapelana prawosławnych żołnierzy Wojska Polskiego w Dowództwie Okręgu Korpusu IX w Baranowiczach.
W maju 1940 roku przeniósł się na Chełmszczyznę, gdzie objął stanowisko proboszcza parafii w Werbkowicach oraz prefekta szkół w Werbkowicach, Konopnem, Malicach i Kolorowie. Od września 1943 do września roku następnego pełnił funkcję prefekta Szkół Technicznej i Rzemieślniczej w Chełmie. Przypuszczalnie w 1944 roku został proboszczem parafii św. Mikołaja w Toruniu, gdzie pozostał przez rok.
Po zakończeniu II wojny światowej objął parafię w Bielsku Podlaskim, a także sprawował urząd dziekana dekanatu bielskiego oraz hajnowskiego. Do 1961 roku był także proboszczem parafii lubelskiej i dziekanem lubelskim. Zaangażował się w obronę majątków Kościoła prawosławnego przed ich przejmowaniem przez Kościół katolicki oraz instytucje państwowe po wysiedleniu lokalnych wiernych. Informował organy kościelne i państwowe o przypadkach niszczenia cerkwi i innych obiektów należących do PAKP oraz starał się odzyskać majątek cerkiewny na drodze sądowej. W 1945 roku doprowadził do ponownego otwarcia cerkwi Przemienienia Pańskiego w Lublinie, która była nieczynna przez niemal rok, a następnie skutecznie ubiegał się o subsydia na jej odbudowę po zniszczeniach wojennych. Uporządkował sprawy własnościowe parafii prawosławnej w Lublinie, uzyskując potwierdzenie jej praw do użytkowanych świątyń, części cmentarza przy ulicy Lipowej z cerkwią Świętych Niewiast Niosących Wonności, domu parafialnego oraz gruntów. Bezskutecznie jednak starał się o odzyskanie dawnej cerkwi przy ulicy Zielonej oraz rezydencji biskupów prawosławnych przy ulicy Gabriela Narutowicza.
W 1961 roku sprzeciwił się wyborowi biskupa Tymoteusza na metropolitę warszawskiego i całej Polski, co miało miejsce wbrew wewnętrznym przepisom Kościoła, pod wpływem władz państwowych. W rezultacie Wydział ds. Wyznań w Lublinie zażądał od metropolity usunięcia Baranowa z piastowanych dotychczas stanowisk oraz nakazał mu zamieszkanie w monasterze. Metropolita Tymoteusz nie stanął w obronie kapłana. Po nieoczekiwanej śmierci hierarchy w 1962 roku, ks. Baranow został proboszczem parafii w Szczecinie oraz dziekanem szczecińskim. W Szczecinie uzyskał od władz miejskich zgodę na korzystanie z poewangelickiego kościoła przy ulicy Wawrzyniaka, skąd sprowadzał wyposażenie dla świątyni z porzuconych cerkwi na Podkarpaciu.
Za swoją działalność otrzymał najważniejsze nagrody kościelne przyznawane białemu duchowieństwu: godność protoprezbitera w 1946 roku, prawo do noszenia palicy w 1961 roku oraz mitry w 1966 roku.
W latach 1970-1976 kierował Komisją Kontrolną Rady Metropolitalnej przy metropolicie warszawskim i całej Polski.
Zmarł i został pochowany na cmentarzu prawosławnym w Warszawie.
Miał córkę Muzę, po mężu Szandruk.
Przypisy
