Aleksiej Szyrow, łot. Aleksejs Širovs, ros. Алексей Широв (urodzony 4 lipca 1972 w Rydze) – to hiszpański szachista, który grał w latach 1995–2011 oraz od 2018 roku. W latach 1991–1995 oraz 2011–2018 był reprezentantem Łotwy, a tytuł arcymistrza zdobył w 1990 roku.
Kariera szachowa
Swoje pierwsze znaczące osiągnięcie na międzynarodowej scenie zdobył w 1988 roku, wygrywając tytuł mistrza świata juniorów do lat 16 w Timișoarze. W 1990 roku zdobył srebrny medal Mistrzostw Świata juniorów, zajmując drugie miejsce (za Ilią Gurewiczem) w Santiago w kategorii do 20 lat. W ciągu kilku następnych lat wspiął się do elity światowego szachowego rankingu, co potwierdzają jego występy w mistrzostwach świata: czterokrotnie brał udział w pucharowych rozgrywkach o tytuł mistrza świata, osiągając trzy razy ćwierćfinały (w 1997, 1999 i 2001), a w 2000 roku dotarł do finału, w którym przegrał z Viswanathanem Anandem. W 1998 roku stoczył mecz z Władimirem Kramnikiem o prawo do rozgrywki z Garrym Kasparowem, wygrywając 5½ – 3½ bez przegranej partii, jednak mecz z Kasparowem nigdy się nie odbył z różnych powodów. W 2007 roku uczestniczył w meczach pretendentów w Eliście, gdzie w drugiej rundzie uległ Lewonowi Aronianowi, nie zdobywając awansu do turnieju o mistrzostwo świata w Meksyku. Na koniec tego samego roku zajął drugie miejsce w finale Pucharu Świata, przegrywając z Gatą Kamskim 1½ – 2½.
Szyrow odniósł wiele sukcesów w międzynarodowych turniejach, zdobywając lub dzieląc pierwsze miejsca w:
- 1990 – Sztokholmie,
- 1991 – Gausdal, Kerteminde, Moskwie, Biel i Londynie,
- 1992 – Oakham i Reykjavíku (wspólnie z Johannem Hjartarsonem),
- 1993 – Monachium, Buenos Aires (wspólnie z Gatą Kamskim),
- 1995 – León (wspólnie z Jewgienijem Bariejewem),
- 1997 – Ter Apel i Madrycie (wspólnie z Weselinem Topałowem),
- 1998 – Monako (Melody Amber, wspólnie z Władimirem Kramnikiem),
- 2000 – Meridzie i Monako (Melody Amber),
- 2003 – Reykjavíku,
- 2004 – Sarajewie (turniej Bosna),
- 2005 – Drammen (wspólnie z Peterem Heine Nielsenem), Gibraltarze (wspólnie z Kiryłem Georgijewem, Lewonem Aronianem, Zacharem Jefimienko oraz Emilem Sutowskim) i Edmonton (Canadian Open, wspólnie m.in. z Wasilijem Iwanczukiem oraz Wiktorem Bołoganem),
- 2006 – Pojkowskim,
- 2008 – Pojkowskim (wspólnie z Dmitrijem Jakowienko, Siergiejem Rublewskim i Wugarem Gaszimowem),
- 2009 – Sofii (M-Tel Masters),
- 2010 – Szanghaju (Shanghai Masters),
- 2011 – Lublin (III Międzynarodowy Arcymistrzowski Turniej im. Unii Lubelskiej),
- 2012 – Buenos Aires.
Wielokrotnie brał także udział w elitarnych turniejach w Linares, osiągając najlepszy wynik – drugie miejsce w 1998 roku, za Viswanathanem Anandem, przed Garrym Kasparowem i Władimirem Kramnikiem, oraz w Wijk aan Zee, gdzie najlepszym wynikiem było trzecie miejsce w 1998 roku, za Kramnikiem i Anandem oraz drugie-trzecie w 2010 roku, za Carlsenem, wspólnie z Kramnikiem.
Szyrow jest znany ze swojego ofensywnego stylu gry oraz skłonności do wprowadzania skomplikowanych pozycji. Z uwagi na swoje zamiłowanie do rozstrzygania losów partii poprzez kombinacje, przypomina swojego rodaka, byłego mistrza świata, Michaiła Tala. Najbardziej błyskotliwe kombinacje opisał w książce Fire on Board: Shirov’s Best Games, wydanej w 1998 roku (w Polsce ukazała się w 2006 roku pod tytułem Ogień na szachownicy).
W latach 1992–2008 Szyrow ośmiokrotnie brał udział w szachowych olimpiadach (1992-1994 w barwach Łotwy, a od 1996 w barwach Hiszpanii), za każdym razem grając na I szachownicy. Dodatkowo, w latach 1999–2007 wystąpił czterokrotnie w drużynowych mistrzostwach Europy, zdobywając złoty medal w 1999 roku na I szachownicy.
Od 1992 roku Szyrow regularnie plasuje się w pierwszej dwudziestce na liście rankingowej FIDE, osiągając najwyższy ranking 2755 punktów 1 stycznia 2008 roku, co wówczas odpowiadało siódmej pozycji na świecie.
Życie prywatne
W latach 2001–2007 Szyrow był żonaty z Viktoriją Čmilytė, czołową szachistką na świecie. Wcześniej był w związku z polską arcymistrzynią Martą Zielińską, z którą ma córkę Maszę.
Przypisy
Bibliografia
ChessBase Megabase 2008
Individual Calculations: Shirov, Alexei
Linki zewnętrzne
Aleksiej Szyrow – wybrane partie szachowe
